Juba
 |
 Juba | |
|---|---|
 | |
| Alministración | |
| País |  Sudán del Sur |
Estado (es)  | Ecuatoria Central (es) |
| Tipu d'entidá | ciudá |
| Nome oficial | Juba (en) |
| Nome llocal | Juba (en) |
| Xeografía | |
| Coordenaes | 4°51′N 31°36′E / 4.85°N 31.6°E |
  Juba Juba (Sudán del Sur)  | |
| Superficie | 52 km² |
| Altitú | 550 m |
| Demografía | |
| Población | 459 342 hab. (2023) |
| Porcentaxe |
100% de Ecuatoria Central (es) |
| Densidá | 8833,5 hab/km² |
| Más información | |
| Fundación | 1922 |
| Estaya horaria | UTC+03:00 |
 | |
Juba ye la capital de Sudán del Sur y la ciudá más poblada del país. Ye tamién la capital d'Ecuatoria Central, unu de los diez estaos nos que se subdivide Sudán del Sur. Trátase, otra manera, d'un importante puertu fluvial, allugáu a veres del Nilu Blancu.
Historia
[editar | editar la fonte]
Nel sieglu XIX establecióse un puestu de comerciu y una misión llamada Gondokoro na redoma de Juba. Yera'l puestu d'avanzada más meridional de la guarnición turca, sofitada por un puñáu de soldaos, na so mayoría enfermos de malaria y de la fiebre d'agües negres qu'apoderaben la rexón.
Gondokoro foi tamién la base del esplorador y defensor Samuel Baker mientres les sos espediciones a lo que güei ye Sudán del Sur y el norte d'Uganda, dende 1863 hasta 1865 y dende 1871 hasta 1873 respeutivamente.[1]
En 1922, un pequeñu númberu de comerciantes griegos llegó a la zona y establecieron Juba na vera occidental del Nilu Blancu. Los griegos, que teníen escelentes rellaciones cola tribu indíxena de Juba (los Bari), construyeron lo que güei ye'l Distritu de Negocios. Los edificios que güei alluguen el Bancu comercial de Buffalo, el Bancu comercial del Nilu, l'Hotel Paradise, la Casa del Cónsul de Noruega según munchos otros, fueron construyíos orixinalmente polos griegos y fueron les úniques estructures permanentes qu'hubo hasta principios de la década de 1990.
Ente 1899 y 1956, Juba atopar nel Sudán Anglu-Exipciu, que yera alministráu conjuntamente pol Reinu Xuníu y Exiptu. La esperanza británica de xunir la parte sur de Sudán con Uganda esmorecer en 1947 por cuenta de un alcuerdu realizáu en Juba, tamién conocíu como la Conferencia de Juba, pa unificar el Norte y el Sur de Sudán. En 1955, una rebelión de soldaos del Sur de la ciudá Torit desencadenó la Primer Guerra Civil Sudanesa, que nun terminó hasta 1972. Mientres la Segunda Guerra Civil Sudanesa Juba yera un llugar estratéxicu que foi'l centru de numberosos combates.
En 2005 Juba convertir na sede provisional y la capital del gobiernu semiautónomo de Sudán del Sur, anque la capital propuesta provisionalmente antes de la firma del Alcuerdu Xeneral de Paz yera Rumbek. Cola llegada de la paz, les Naciones Xuníes aumentaron la so presencia en Juba, considerando qu'hasta esi momentu munches operaciones en Sudán del Sur fueren xestionaes por Kenia. So la direición de la Oficina Pa la Coordinación d'Asuntos Humanitarios (OCHA), la Naciones Xuníes establecieron un campamentu conocíu como "campamentu OCHA", que sirvió de base pa munchos organismos de les Naciones Xuníes y organizaciones non gubernamentales.
Clima
[editar | editar la fonte]Juba tien un clima tropical húmedu y secu (Köppen: Aw) y, por cuenta de que s'alcuentra cerca del ecuador, les temperatures son calientes tol añu. Ente payares y marzu cai un pocu d'agua, que ye tamién la dómina del añu coles temperatures máximes más altes, algamando los 38 °C (100 °F) en febreru. D'abril a ochobre, más de 100 milímetros (3,9 pulgaes) d'agua cayen per mes. La precipitación añal total ye de cerca de 1.000 mm.
 Parámetros climáticos permediu de Juba (1971–2000) 
| |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Mes | Xin | Feb | Mar | Abr | May | Xun | Xnt | Ago | Set | Och | Pay | Avi | añal |
| Temperatura máxima media (°C) | 36.8 | 37.9 | 37.7 | 35.4 | 33.5 | 32.4 | 31.1 | 31.6 | 33.1 | 34 | 34.7 | 35.9 | 34.5 |
| Temperatura media (°C) | 28.2 | 29.3 | 29.9 | 28.7 | 27.6 | 26.5 | 25.6 | 25.5 | 26.4 | 26.9 | 27.4 | 27.5 | 27.5 |
| Temperatura mínima media (°C) | 20.1 | 21.7 | 23.6 | 23.4 | 22.6 | 21.9 | 21.1 | 21 | 21.1 | 21.3 | 20.9 | 20 | 21.6 |
| Temperatura mínima absoluta (°C) | 12 | 14.1 | 16.6 | 16.5 | 16.8 | 14 | 13.3 | 16.7 | 15.5 | 17.2 | 15.8 | 13.9 | 12 |
| Lluvia (mm) | 5.1 | 11 | 36.7 | 111.5 | 129.9 | 117.8 | 144.7 | 127.5 | 103.7 | 114.5 | 43.1 | 8.2 | 953.7 |
| Díes de lluvia (≥ 0.1 mm) | 1.4 | 2 | 6.6 | 11.6 | 12.4 | 10.3 | 13 | 11.5 | 8.6 | 10.4 | 6.5 | 1.9 | 96.2 |
| Hores de sol | 279 | 235.2 | 210.8 | 198 | 207.7 | 207 | 182.9 | 204.6 | 228 | 241.8 | 237 | 260.4 | 2692.4 |
| Humedá relativa (%) | 44 | 42 | 51 | 64 | 73 | 76 | 81 | 80 | 77 | 73 | 69 | 53 | 65 |
| Fonte nº1: World Meteorological Organization,[2] | |||||||||||||
| Fonte nº2: NOAA[3] | |||||||||||||
Población
[editar | editar la fonte]En 2005, la so población yera de 163.442 habitantes. A partir del analís de semeyes aérees, los voluntarios que trabayaron en Juba envaloraron que la población en 2006 yera d'aproximao 250.000 persones. El quintu Censu Poblacional y Habitacional de Sudán realizar ente abril y mayu de 2008, pero los resultaos fueron refugaos pol gobiernu de Sudán del Sur, polo que na actualidá nun se dispón de cifres oficiales, lo qu'obliga a utilizar meres estimaciones.[4]
| Añu | Población |
|---|---|
| 1973 (censu) | 56.737 |
| 1983 (censu) | 83.787 |
| 1993 (censu) | 114.980 |
| 2005 (estimación) | 163.442[5] |
| 2006 (estimación) | 250.000[5] |
| 2011 (estimación) | 372,410 |
Infraestructura
[editar | editar la fonte]
La ciudá ye un puertu fluvial y l'estremu sur del tráficu fluvial a lo llargo del Nilu, llamáu con propiedá'l Bahr al Jabal, que ye una seición del Nilu Blancu. Enantes de la guerra civil, Juba yera tamién un centru de tresporte, coles carreteres que conectancon Kenia, Uganda y la República Democrática d'El Congu.
Por culpa de la guerra, Juba difícilmente pudo ser denomináu como un centru de tresporte más. Les carreteres y el puertu fluvial taben en tan mala traza que nun s'atopaben n'usu. Les Naciones Xuníes y el gobiernu de Sudán del Sur son los encargaos del arreglu de los caminos, pero l'arreglu completu espérase que dure munchos años.
En 2003, la Fundación Suiza pa l'Acción contra les Mines (FSD), empezó a estenar la carretera que conduz dende Juba hasta Uganda y Kenia. Esperábase qu'estos caminos fueren dafechu desminados y reconstruyíos nel cursu de 2006-2008. La reconstrucción de les carreteres, que tán na so mayoría ensin pavimentar, precisen d'enforma trabayu, esfuerciu y tiempu. Nun ayudar el fechu de que la temporada de trabayu queda bien llindada por cuenta de la enllargada estación d'agües, que dura dende marzu hasta ochobre.
Les carreteres resulten un elementu fundamental pal procesu de paz en Sudán del Sur: la xente precisa tornar a los sos llares y recuperar lo que consideren una vida normal otra vegada. La primer carretera qu'empezó a ser reconstruyida ye'l camín escontra Uganda. Esti camín ye particularmente importante, una y bones munchos de los habitantes orixinales de Juba fuxeron a Uganda mientres la guerra. A partir de 2009, hai tres caminos pavimentados en Juba, unu d'ellos reemergió en xunetu d'esi añu. La principal vía ye un camín de cementu, construyíu polos británicos na década de 1950.
La ciudá ye sede de la Universidá de Juba.
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Shipman, Pat. To The Heart of the Nile: Lady Florence Baker and the Exploration of Central Africa (n'inglés). Harper Paperbacks, páx. 448. ISBN 9780060505578.
- ↑ «World Weather Information Service – Juba». World Meteorological Organization (UN). Consultáu'l 21 de marzu de 2013.
- ↑ «SO/62941.TXT Juba Climate Normals 1961-1990». National Oceanic and Atmospheric Administration. Consultáu'l 21 de marzu de 2013.
- ↑ Isaac Vuni (8 de xunetu de 2009) (n'inglés). South Sudan parliament throw outs census results. http://www.sudantribune.com/spip.php?article31746.
- ↑ 5,0 5,1 Población envalorada en 2005 y 2006
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Juba.- Sur del Sudán, BBC, 20 d'abril de 2005
