Lantejuela
 Lantejuela | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
| Alministración | |||
| País |  España | ||
| Autonomía |  Andalucía | ||
| Provincia |  provincia de Sevilla | ||
| Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||
Alcalde de La Lantejuela (es)  |
Juan Lora Martin (es) | ||
| Nome oficial | Lantejuela (es)[1] | ||
| Nome llocal | Lantejuela (es) | ||
| Códigu postal |
41630 | ||
| Xeografía | |||
| Coordenaes | 37°21′13″N 5°13′22″W / 37.353611111111°N 5.2227777777778°O | ||
  Lantejuela Lantejuela (España) | |||
| Superficie | 18 km² | ||
| Altitú | 152 m | ||
| Llenda con | Écija, Osuna y Marchena | ||
| Demografía | |||
| Población |
3851 hab. (2023) - 1945 homes (2019) - 1869 muyeres (2019) | ||
| Porcentaxe | 0.2% de provincia de Sevilla | ||
| Densidá | 213,94 hab/km² | ||
| Más información | |||
| Estaya horaria | UTC+01:00 | ||
 | |||
.svg){kind=small}
Lantejuela[2] ye un conceyu español de la provincia de Sevilla, Andalucía. Nel añu 2017 cuntaba con 3836 habitantes. La so estensión superficial ye de 17,76 km². Los sos coordenaes xeográfiques son 37º 21' N, 5º 13' O. Asítiase a una altitú de 152 metros y a 76 quilómetros de la capital de provincia, Sevilla.
Los pueblos más cercanos son Marchena, Écija, Osuna, Fuentes de Andalucía y La Puebla de Cazalla.
La mayoría de los sos habitantes dedíquense al sector de la construcción y al sector industrial rellacionáu cola construcción de pozos. Anguaño, l'agricultura atopar nun continuu rellanzamientu cola producción del espárragu ecolóxicu.
Nome
[editar | editar la fonte]La procedencia del nome ye causa de discutiniu al nun haber una interpretación concreta. Per un sitiu, son munchos los que confunden la pronunciación de Lantejuela por Lentejuela y, sicasí, atendiendo al porqué históricu d'esti nome'l tracamundiu amenórgase namái a la forma, yá que signifiquen, lo mesmo. Otres versiones dicen que'l nome deriva de “Tíu Llenteyes”, llamatu d'un ricu hacendado propietariu de grandes estensiones. Sicasí, estes versiones nun son más que lleendes. Esisten documentos que prueben que na redoma de l'actual Lantejuela ensin fecha precisa, atopáronse delles lentejuelas d'oru, soterraes sol suelu, y sacaes cola punta d'un aráu, y de equí tomó títulu aquella devesa o donadío”.
Historia
[editar | editar la fonte]Dellos estudiosos alcuentren el primer focu poblacional nos tiempos previos a la conquista romana, cuando los homes de Numidia, l'actual Mauritania africana, asítiase en tan privilexáu enclave. La so ciudá, Línula, foi aprovechada polos romanos dende'l sieglu I a.c. Otros investigadores locales asitien nes tierres de Lantejuela la célebre ciudá de Munda, y los sucesos que nella se protagonizaron: la victoria definitiva de les Lexones de Xuliu César sobre los partidarios de Pompeyo, encabezáu polos fíos d'ésti. Munda, definida pompeyana, foi afarada polos exércitos del vencedor.
Nel so términu municipal y mui cerca a la so actual población, atopáronse muertes d'una antigua ciudá romana, ensin qu'hasta'l momentu, pudiérase identificar el so nome. Sía que non certifícase la presencia de Roma na actual Lantejuela. Tamién allegaron al llugar los árabes. Si bon ignórase qué tipu de población constituyeron, sí ye ciertu qu'esplotaron los baños d'agua sulfurosu, de naturaleza melecinal contra les infeiciones de la piel.
Fernandu III el santu arrampuñó a los moros el dominiu territorial, que concedió a los caballeros que participaren con él nel trunfu de la Cruz sobre la media Lluna. Paez probable qu'a partir d'eses feches, a mediaos del sieglu XIII, el terrén del actual conceyu sirviera pa los primeros asentamientos coloniales. La cortil de la villa foi vencíu pola corona castellana a la orde de Calatrava. El ducáu de Osuna creáu por Carlos I, fíxose cargu de toles posesiones circundantes.
Lantejuela quedó sol señoríu de los condes de Ureña, en tiempos del rei Felipe II. Dependió de la 'Casa Ducal de Osuna' anque mientres el reináu de Fernandu VII, nel sieglu XIX, concedióse-y el títulu de villa y desafióse definitivamente de Osuna. El pueblu de Lantejuela, anguaño como villa, a xulgar pola documentación esistente nel archivu municipal, constituyir en Conceyu independiente escontra los años 1830 a 1841. La primer sesión del conceyu tendría llugar nel pueblu'l 14 de febreru de 1842.
Escudu
[editar | editar la fonte]Escudu partíu - El primer cuartel de sinople, una 'lentejuela' d'oru. - El segundu cuartel de plata, una 'perdiz' contornada nel so color, n'aptitú sedente.
Al timbre - Tien 'Corona real moderna' zarrada, de grana y oru, colos sos correspondientes meridianos, el so globu y la so cruz.
== Llaguna del Gobiernu Cercana a la población atópase La Llaguna del Gobiernu, perteneciente al Complexu Endorreico de Lantejuela. La carauterística principal y que-y fai distinta a la Llaguna del Gobiernu del restu ye que siempres tien agua. Con una superficie de 20 hectárees y atópase totalmente recuperada y fayadiza col fin de reforzar el turismu rural y ornitolóxico nel conceyu. Esti fechu ye posible gracies a les agües provenientes de la Estación Depuradora d'Agües Residuales. Les agües residuales consígense depurar por aciu un sistema de llagunes. Ye un procesu doble: per un sitiu depúrense agües puerques devolviéndoles al campu en bones condiciones y per otru llau, créase una llaguna con agua permanente mientres tol añu. Asina se caltién vivu esti ecosistema y favorezse a munches plantes y animales, qu'atopen equí un espaciu vital p'alimentase y reproducise.
Na Llaguna del Gobiernu añeren y conviven nuna redolada sele especies en peligru d'estinción como'l coríu real y el coríu malvasía y otros como'l flamencu rosado, la garza imperial, la focha moruna.
En redol a la Llaguna del Gobiernu esisten dellos edificios, que potencien la so visita y el avistamiento y acercamientu a les aves:
- Observatoriu Ornitolóxicu.
Tien un especial diseñu de piedra rústica, siguíu d'un descansadero. Ésti atópase allugáu xusto en frente de la Llaguna del Gobiernu. El mirador tien l'oxetivu principal de facilitar a los visitantes la observación de la flora y fauna, qu'habiten na llaguna y la so contorna, lo mesmo que de facilitar la contemplación del paisaxe de la zona.
- Aula de la Naturaleza.
Ye una aula consistente nun espaciu ampliu pa la realización de xornaes, talleres, cursos, charres divulgatives. Tien un accesu esterior que dexa al visitante llegar al mirador instaláu na cubierta del edificiu, dende'l cual pueden reparase en primer planu les balses lagunares de la Estación Depuradora d'Agües Residuales y nun segundu planu, la llaguna del Gobiernu.
Amás contién una esposición permanente d'aves que pueden reparase na redolada, amás d'acoyer mientres l'añu esposiciones itinerantes rellacionaes col mediu ambiente y la naturaleza.
- Puntu d'Información Turística.
Ye un edificiu de madera diáfano qu'alluga aves a tamañu real ya información sobre la llaguna y les aves tienen esti llugar como zona de reproducción, descansu y alimentación.
Fiestes Populares
[editar | editar la fonte]Cabalgata de Reis Magos, 5 de xineru.
Día d'Andalucía, 28 de febreru.
Antroxu, 7, 8 y 9 de marzu. Selmana Santa
Romería n'honor a Ntra. Sra. del Carmen, 31 de mayu y 1 de xunu.
Velá n'honor a Ntra. Sra. del Carmen, del 14 al 20 de xunetu.
Festival del Algodón. Madrugá Flamenca.
Feria y Fiestes n'honor a Ntra. Patrona, Ntra. Sra. del Rosario, del 6 al 9 d'ochobre.
Festividá de Ntra. Patrona, Ntra. Sra. del Rosario, 7 d'ochobre.
Fiestes Culturales
[editar | editar la fonte]Día del Llibru, 23 d'abril.
Selmana del Mayor, del 19 al 23 de mayu.
Selmana Cultural, del 17 al 21 de payares.
Celebración Día de la Constitución, 6 d'avientu.
Celebración de la Navidá (delles actividaes), avientu.
Gastronomía
[editar | editar la fonte]La cocina de Lantejuela, conceyu del campu sevillano, gocia d'una rica y variada gastronomía y caracterízase por platos o guisos típicos como: potaxes y pucheros. Guisos de productos de la tierra como'l guisu de tagarninas. Otros manxares presentes na cocina lantejolense son la ardoria, les dureces y los espárragos, tanto monteses como ecolóxicos, cocinaos del múltiples formes (revueltos, rellenos, en tortiella, …).
La repostería casera, tresmitida de xeneración en xeneración, destaca nes fiestes navidiegues dando a llugar a bien diversos dulces caseros como roscos, pestiños, mantecados y bombones. N'otres dómines del añu son típicos l'arroz con lleche, les torrijas, les farrapes, los buñuelos y les crestillas.
Demografía
[editar | editar la fonte]Númberu d'habitantes nos últimos años.
| 1996 | 1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2012 | 2013 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 3,356 | 3,488 | 3,569 | 3,609 | 3,629 | 3,642 | 3,685 | 3,740 | 3,777 | 3,795 | 3,854 | 3,938 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| (Fonte: INE [Consultar]) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Centros Educativos
[editar | editar la fonte]- Escuela Infantil La Cometa: Avenida de Fuentes de Andalucía, e/n.
- Colexu de Primaria ya Infantil Sagráu Corazón de Jesús: Calle Antonio Vera Díaz, e/n.
- Institutu d'Enseñanza Secundaria Tierra de Llagunes: Calle Cristóbal Colón, 2.
- Seición d'Educación Permanente "Carmen Núñez": Cai Modesto Mallén López, 7.
Monumentos
[editar | editar la fonte]- Ilesia Parroquial Purísima Concepción.
La ilesia parroquial Purísima Concepción asítiase na Plaza d'España, nel centru del pueblu de Lantejuela, ye l'edificiu monumental más destacáu de la llocalidá.
La ilesia ye totalmente moderna, d'estilu vanguardista, ta construyida sobre una antigua ilesia del sieglu XVII, que foi baltada pol mala traza de la cubrición.
La nueva parroquia foi inaugurada pol Sr. Cardenal Bonu Monreal el 24 d'abril de 1964, cola presencia del Sr. Gobernador Civil D. José Utrera Molina, quien apurrió 50.000 pts.
Anguaño na Parroquia destaquen imáxenes como una Virxe Doliosa del S. XVIII que recuerda a la escuela granadina, un San José, un San Antonio y la Patrona del Pueblu la Virxe del Rosario toes elles del S.XVII O XVIII.
Tamién destaca la imaxe de la Virxe del Carmen, que ye una de les más veneraes en Lantejuela. A la que se-y dedica una de les fiestes más importantes del conceyu, la Romería de la Virxe del Carmen, onde los romeros acompañen el sábadu pela tarde a la so Virxe a la so ermita y tornen el domingu con ella a la Ilesia añu tres d'añu.
L'edificiu atópase en perfectu estáu de caltenimientu y d'usu, volvió reformase escontra finales de la década de los noventa, solo na so fachada, enanchándose la puerta d'entrada principal o portón tantu n'anchor como n'altor, pos esistía gran dificultá pa sacar les imáxenes en procesión de Selmana Santa.
Nesta última década reformáronse los altares, construyóse la casa del Cura y los salones pa dar les catequesis na Parroquia, amás adquirióse un canciellu de madera pa la entrada de la ilesia, que da-y una imaxe de gran majestuosidad al Templu.
Esiste un datu interesáu, col advanecimiento de la 2º República Española, al ser un Estáu Llaicu, que s'impunxo na enseñanza pública, la única escuela de neños esistentes nel nuesu pueblu, sita na antigua Plaza del Cubu, en dichu centru escolar, nuna fornica allugada na paré, presidía l'aula una imaxe del Sagráu Corazón de Jesús, la que foi depositada na Parroquia, na anguaño atópase.
- Casar Hermandá El nuesu Padre Jesús Nazarenu.
Casar Hermandá El nuesu Padre Jesús Nazarenu foi inaugurada'l 14 de setiembre de 2008, siendo Hermanu Mayor D. Adolfo Delgado Martín y Cura-Párrocu de Lantejuela D. Manuel Ávalos Fernández. Esta casa sirve pal alcuentru de los hermanos, como almacén-muséu de los enseres, como llugar de celebración de xuntes, esposiciones y diversos eventos y nella atopa'l taller de bordáu de la Hermandá.
Güei día, 19 d'ochobre de 2016 atópase como Hermano Mayor D. Francisco Cornejo Sánchez y como Cura Párrocu de Lantejuela D. Daniel Mariño Barragan.
Nella, viniéronse realizando una serie d'actividaes bien granibles, ente elles y con especial ímpetu'l Taller de Bordáu”.
Ente dalgunos de los trabayos realizaos atópase: dos colgaduras de 3 x 2 m bordaes en brocado coloráu con aplicaciones de retayu pal monesteriu “Ten el to día” de Badayoz, una toca de sobre mantu bordada en maya d'oru y oru entrefino con aplicaciones en tisú de color pa La nuesa Señora de la Esperanza de Fuentes de Andalucía...
Zones Verdes
[editar | editar la fonte]- Xardinos Municipales.
Lantejuela tien tres parques, el parque xardineru Antonio Martín Delgado inauguráu na década de los 90 tien variedá de arbustos, árboles y plantes florales. Esti asítiase ente l'avenida de Fuentes de Andalucía y la cai Blas Infante.
El parque tien dos zones: una de parque y otra de xuegu de neños. Nel esiste una zona executada va dellos años con diseñu de fonte y pérgolas modernos no que fueron terrenal del antiguu campusantu, nel esiste una zona circular porticado con una fonte nel centru, de la cual salen delles cais delimitadas con gran variedá de vexetación. Nel llateral, hai una aula'l cual sía destináu a actividaes culturales pa moces.
La zona del parque destinada a los neños hai xuegos pa los más pequeños y tamién dellos aparatos por que los mayores puedan faer dalgún tipu d'exerciciu.
Hai otros dos parques el de la urbanización “Les Caleres”, y el de les canteres, son parques destinaos a la diversión y al esparcimientu infantil.
Los Xardinos Municipales constitúin un elementu patrimonial de Lantejuela. La superficie de los xardinos Municipales ye de 1800m2, la del parque Martin Delgado ye de 1444m2 y el parque de les Canteres mide 3700m2.
Toes estes zones verdes tán compuestes por árboles, palmeres, naranxales, encines, etc. Que percuerren enguapecen y dan osíxenu nes grandes aveníes de la llocalidá.
Los xardinos Municipales tienen posibilidá física por que lo visite una variedá de públicu, con bon accesu, inclusive de paséu pa vieyos y discapacitaos físicos, y n'especial pa los neños. Amás, concretamente nesta zona asitióse nuevos bancos de formigón porque se ta trabayando na dotación de nuevu moblame urbanu coles mires de consiguir un meyor esfrute de la vía pública y una estancia más placentera pa tou los vecinos y les vecines del pueblu.
Instalaciones Deportives
[editar | editar la fonte]Polideportivu "Blas Infante"
- Pista de baloncestu.
- Pistes de pádel.
- Nuevu parque infantil.
Pabellón cubiertu "José Cascajosa Armesto"
Campu de Albero "José Cornejo Pinu"
Campu de Verde artificial "Juan José Fuentes Rodríguez"
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
- ↑ Xunta d'Andalucía. BOJA 49 de 13/03/2014 (ed.): «Decreto 31/2014, de 4 de febreru de 2014, pol que s'alcuerda'l cambéu de denominación del conceyu de La Lantejuela (Sevilla), pol de «Lantejuela».».
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Lantejuela.- Conceyu de Lantejuela Portal del Conceyu de Lantejuela
- La Lantejuela - Sistema d'Información Multiterritorial d'Andalucía *
Datos: Q1605654- Multimedia: Lantejuela