Ríu Marañón

Llocalización alministrativa
Ríu Marañón
División	Rexón Huánuco Rexón Áncash Rexón La Libertad Región San Martín Rexón Cajamarca Región Amazones Rexón Loreto
Xeografía
Mapa

El ríu Marañón ye un importante ríu de Perú, unu de los principales afluentes del cursu altu del ríu Amazones na aguada del Atlánticu. Naz nel suroeste del departamentu d'Huánuco na provincia de Lauricocha, pero en cuanto al llugar exactu, hai dos proposiciones: el biólogu y xeógrafu Antonio Raimondi postuló que naz de los glaciares de l'aguada oriental del cordal d'Huayhuash. Ente que Augusto Cardich dixo que s'anicia nel glaciar del Neváu de Yapura, a unos 5.800 m, na Cordal de Raura, en llende con Lima, nos andes norcentrales de Perú.

Cursu altu

Dende'l so orixe nel cordal, a esti pequeñu cursu d'agua conózse-y como Ríu Gayco hasta fundise nes llagunes de Santa Ana y Lauricocha, d'onde sale d'esta col nome homónimu. A partir d'esi puntu'l so percorríu ye direición norte, pasando peles llocalidaes: Cauri, Jesús, Jivia, Huarin, Chavinillo, etc de les provincies de Lauricocha y Yarowilca. Recibiendo numberosos afluentes na so marxe esquierda ente los más notables son el ríu Huayhuash, ríu Nupe na llocalidá de Rondos a partir del cual pasa a llamase Marañón y el ríu Vizcarra, que pasa pela ciudá de La Unión.

Cursu mediu

Na llocalidá de Jircan na provincia d'Huamalies, el ríu toma direición noroeste faciendo de llende natural ente les rexones Ancash y Huánuco, nesti sector recibe les agües de los ríos Mosna y Yanamayo nel so marxe esquierdu. Más al norte dixebra les provincies liberteñas de Sánchez Carrión, Santiago de Chuco nel so marxe oeste a les provincies de Bolívar y Pataz, allugaes nel so marxe esti. La carauterística orográfica nesti tramu ye la d'un fondu cañón que erosiona el pandu andín con un desnivel de casi 3000 m ente los cumes y la llinia d'agua. Amás lo accidentao y estrecho d'esti percorríu torga'l desenvolvimientu de l'actividá agropecuaria, quedando solamente l'atracción de la carauterística orográfica.

En tou este percorríu del so cursu alto y medio que remata nos pongos (mentárase dempués), forma'l principal valle interandino, ente les cadenes occidental y central d'andar del norte peruanos.

Cursu baxu

Depués de percorrer cerca de 1.600 km, xunir col ríu Ucayali, dando nacencia al ríu Amazones, cerca de la llocalidá de Nauta nel departamentu de Loreto.

Los sos afluentes más importantes son los ríos Utcubamba, Crisnejas, Chamaya, Cenepa, Nieva, Santiago, Morona, Pastaza, Huallaga (1.300 km) y el Tigre (600 km).

Pola so cantidá de cascaes y rabiones, ye un ríu navegable namái nel so cursu baxu.

Nel so cuenca habiten los famosos xíbaros.

Relieve

Debíu al territoriu por demás montascosu pol que percuerre nos departamentos d'Áncash y La Libertad, el ríu talló fondos cañones. Na provincia de Huari, llende de Ancash y Húanuco, esiste una depresión que llega a una fondura de 1847 metros.

Al derromper pol departamentu d'Amazones crucia la rexón de los Pongos (un tipu de cañón angostu y fondu entalláu) empezando agües enriba por: pongo de Rentema, de Mayu, de Mayasita, Cumbianama, Huaracayo y el pongo de Manseriche, el más conocíu de los pongos peruanos. Esta rexón de los Pongos ye bien importante porque de nun esistir, el ríu Marañón nun llegaría a xuntase col ríu Ucayali pa formar el ríu Amazones, que nun seria'l ríu llargo y caudaloso de güei. El ríu Marañón tien un valle allugáu nel cordal occidental d'andar.

Ecosistema

Pol so gran llargor y pol terrén accidentáu del so calce, percuerre diversos niveles altitudinales, xenerando una diversidá d'ecosistemes nuna determinada área amenorgada dende'l clima templáu - templáu nos sos márxenes, que la so altitú depende del so allugamientu xeográficu, hasta'l clima fríu de los cumes correspondientes a les rexones Huánuco, Ancash, La Libertad y Amazones.

Ye notable la so oldeada variación del ecosistema nos sos márxenes, dende'l montano sub-húmedu nos sos nacientes, correspondiente a la xurisdicción de les provincies huanuqueñas de Lauricocha, Yarowilca, Dos de Mayu y Huamalíes; pasando polo grebo nes llendes de Ancash - Huánuco, La Libertad, Cajamarca - Amazones y finalmente al húmedu tropical, en cruciando'l pongo de Rentema ya internase na Amazonia Peruana.

Vere tamién

Referencies

Enllaces esternos

http://www.santosjaimes.org/riomaranon.html Archiváu 2010-02-28 en Wayback Machine
Ríu Marañon y los Hermanos Pinzón Descubridor, p. 686