Meqino-Xanqalas ulusu
Meqino-Xanqalas ulusu (saxa Мэҥэ Хаҥалас улууһа) — Rusiya Federasiyası, Saxa Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi şəhər tipli Nijnı Bestyax qəsəbəsidir[2][3].
| Meqino-Xanqalas ulusu | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Мэҥэ Хаҥалас улууһа | |||||
 | |||||
|
|||||
|
61°57′36″ şm. e. 129°54′36″ ş. u.HGYO |
|||||
| Ölkə | |||||
| Tarixi və coğrafiyası | |||||
| Yaradılıb | 1930 | ||||
| Sahəsi |
|
||||
| Saat qurşağı | |||||
| Əhalisi | |||||
| Əhalisi |
|
||||
| Rəsmi sayt | |||||
 |
|||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
.png)
.png)
Coğrafiyası
redaktəSahəsi - 11,7 min km²-dir. Şimaldan Ust-Aldan, şimal-şərqdən Çurapçı, cənub-şərqdən Amqin, cənub-qərbdən Xanqalas, qərbdən Yakutsk şəhər dairəsi ilə həmsərhəddir. Bu Saxa Respublikasındakı ən kiçik ulusudur. Onun sahəsi respublikanın ən böyük ulusundan - Olenok ulusundan 27 dəfə kiçikdir. Lakin eyni zamanda ulusun sahəsi İsrail ərazisi ilə müqayisə olunur.
Təbii şərait
redaktəUlus Mərkəzi Yakut ovalığı üzərində yerləşir. Cənub hissəsi Prilenski platosundadır.
Ulusun qərb sərhədi Lena çayının qolları boyunca yerləşir.
Ulusun ərazisində 3 düzənlik var: Mayinskaya, Neryuktyay, Tyunqyulunskaya.
Ərazisində çoxlu sayda göl vardır: Tyunqyulyu, Balıktax. Abalax gölü müalicəvi palçığa sahibdir.
Yanvarda orta temperatur −41 ... −42 ° C, iyul + 17 ... + 18 ° C olur. Yağıntının miqdarı il ərzində 200-255 mm təşkil edir.
Tarixi
redaktə10 fevral 1930-cu ildə təsis edilmişdir. İki keçmiş Saxa ulusunun birləşdirilməsi ilə formalaşmışdır - Meqinski və Şərqi Xanqalas.
8 noyabr 2007-ci ildə Saxa Respublikası Dövlət Məclisi (İl Tumen), ulus mərkəzinin Maya kəndindən Nijni Bestyaxa köçürülməsi haqqında qanun qəbul edir.
Əhalisi
redaktə- Milli tərkib
2002-ci il siyahıyaalmasına görə saxalar əhalinin 91%, ruslar - 6,4%, ukraynalılar - 0.4%, Evens - 0.3%, digərləri 1.5% təşkil edir.
- Urbanizasiya
Şəhər şəraitində (Nijni Bestyax) ulus əhalisinin 13,41% -i yaşayır.
Yerli özünü idarəetmə
redaktəMeqino-Xanqalas ulusu ərazisinə 1 şəhər və 30 kənd inzibati vahidliyinə ümumilikdə 36 yaşayış məntəqəsi daxildir[4][5].
Tanınmış şəxsləri
redaktəYeqor Nikolaeviç Alekseev - məşhur Yakut sümük oymaçısı, SSRİ Rəssamlar İttifaqının üzvü.
Vladimir Petroviç Larionov - mexanik, Rusiya Elmlər Akademiyasının akademiki. Şimalın Fizika və Texniki Problemlər İnstitutunun direktoru.
Marina Viktorovna Levtova - sovet, rus teatr və kino aktrisası, Rusiyanın əməkdar artisti.
Dmitri Fedoroviç Xodulov - Sovet rejissoru, aktyor, SSRİ xalq artisti.
Tuyara Anatolyevna Svinoboeva - Rus teatr və kino aktrisası
Fedor Kuzmiç Popov - Sovet İttifaqı Qəhrəmanı.
İstinadlar
redaktə- ↑ Оценка численности населения на 1 января 2023 года по муниципальным районам.
- ↑ "«Предвыборный настрой внеочередной сессии»". газета «Якутия».[ölü keçid]
- ↑ "«Перенос административного центра в п. Нижний Бестях осуществится в два этапа»". Якутское-Саха Информационное Агентство.[ölü keçid]
- ↑ "Закон Республики Саха (Якутия) от 30 ноября 2004 года N 173-З N 353-III «Об установлении границ и о наделении статусом городского и сельского поселений муниципальных образований Республики Саха (Якутия)»". 2019-09-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-27.
- ↑ "Перечень населённых пунктов, входящих в состав сельских и городских поселений Республики Саха (Якутия)". 2013-07-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-01-14.