Əbdürrəhman ağa Dilbaz oğlu
| Əbdürrəhman ağa Dilbaz oğlu | |
|---|---|
| Doğum tarixi | XVIII əsr |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | XIX əsr |
| Vəfat yeri | |
| Fəaliyyəti | şair |
 Əbdürrəhman ağa Dilbaz oğlu Vikimənbədə | |
Əbdürrəhman ağa Dilbaz oğlu (d. XVIII, Xanlıqlar, Qazax sultanlığı - ö. XIX əsr, Gürcüstan-İmeretiya quberniyası, Rusiya imperiyası) XVIII əsrin ikinci yarısı və XIX əsrin birinci yarısında fəaliyyət göstərmiş Azərbaycan türklərindən olan şair.[1][2][3]
Həyatı
[redaktə | mənbəni redaktə et]Əbdürrəhman ağa XVIII əsrdə Qazax sultanlığının Xanlıqlar kəndində dünyaya gəlmişdir. Gürcü çarı II İrakli Qazax mahalını Gəncə xanlığının hökmdarı Cavad xan Ziyadoğluna tabe etmək istədiyini bəhanə edərək onun gözlərini çıxartdırmışdır.[4]
Yaradıcılığı
[redaktə | mənbəni redaktə et]Əbdürrəhman Dilbazoğlu “Şair” təxəllüsü ilə şeir yazıb. O, dövrünün ən mühüm şairlərindən biridir. Dilbazoğlu Azərbaycan ədəbiyyatının vətənpərvərlik və azadlıq hərəkatı janrında fəaliyyət göstərmiş ilk nümayəndələrindən olmuşdur.[5] Şairin gözü oyulduqdan sonra novxa (qəmli, şəhid misrası) yazıb[6].
Şairin ən məşhur şeirlərindən biri 1804-cü ildə rus qoşunları ilə vuruşan Gəncə xanı Cavad xan Ziyadoğlunun rəşadət və hünərinin vəsf olunduğu müxəmməsidir[7].
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Касимзаде, 2011. səh. 20
- ↑ Əsgərli, 2019. səh. 5
- ↑ Məmmədli, 2015. səh. 13
- ↑ "Azərbaycan ədəbiyyatı (F.Köçərli, I cild)/Əbdürrəhman ağa Dilbaz oğlu "Şair" təxəllüs". az.wikisource.org. 19 sentyabr 2020. 3 may 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 sentyabr 2023.
- ↑ Ələkbərli, 2018. səh. 60
- ↑ Allahmanlı, 2017. səh. 226
- ↑ Heyət, 1990. səh. 97
Mənbə
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Pərvanə Məmmədli, «Cənubi Azərbaycan ədəbiyyatı məsələləri». Cənubi Azərbaycan ədəbiyyatı məsələləri. Bakı: Sabah.
- Əlizadə Əsgərli. Həmid Araslı və türk-müsəlman xalqları ədəbiyyatı (PDF). Respublika-№86. 2019.
- Faiq Ələkbərli. Azərbaycan Türk fəlsəfi və ictimai fikir tarixi (XIX-XX əsrlər). Elm və təhsil. 2018.
- Mahmud Allahmanlı. Təxəllüsü Vaqif, nəzmi dürəfşan. Bakı: Ləman Nəşriyyat Poliqrafiya. 2017.
- Cavad Heyət. Azərbaycan ədəbiyyat tarixinə bir baxış. Tehran. 1990.