Мустафа IV
Мустафа IV | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
مصطفى رابع - Mustafâ-i râbi‘ | |||||||
| |||||||
|
|||||||
Папярэднік | Селім III | ||||||
Пераемнік | Махмуд II | ||||||
|
|||||||
Нараджэнне |
8 верасня 1779[1] |
||||||
Смерць |
17 лістапада 1808[1] (29 гадоў) |
||||||
Месца пахавання | |||||||
Род | Асманы | ||||||
Бацька | Абдул-Хамід I[d] | ||||||
Маці | Айшэ Сеніепервер Султан[d] | ||||||
Веравызнанне | іслам | ||||||
Тугра | |||||||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Мустафа́ IV (асм. مصطفى رابع — Mustafâ-i râbi‘, турэцк.: Dördüncü Mustafa; 8 верасня 1779 — 16 лістапада 1808) — султан Асманскай імперыі (29 мая 1807 — 28 чэрвеня 1808).
Сын султана Абдул-Хаміда I. Узыйшоў на прастол у выніку янычарскага мецяжу супраць Селіма III і яго рэформаў. Лідар мяцежнікаў Мустафа-паша Кабакджы быў прызначаны вялікім візірам. Было абвешчана пра роспуск «новых войскаў» (нізам-і-джэдзід), многія прыхільнікі рэформаў пакараны смерцю.
Пры Мустафе IV працягвалася вайна з Расіяй. Асманскі флот, які спрабаваў прарваць блакаду Дарданэлаў, быў разгромлены ў Афонскай марской бітве. У жніўні 1807 года было заключана перамір’е, падчас якога рускія войскі працягвалі акупаваць Дунайскія княствы.
Улетку 1808 года рушчукскі губернатар Мустафа-паша Байрактар з вернымі яму войскамі арганізаваў паход на Канстанцінопаль з мэтай аднаўлення на прастоле Селіма III. Прыхільнікі Мустафы IV не змаглі аказаць яму сур’ёзнага супраціўлення. Падчас штурму палаца Мустафа IV загадаў забіць свайго стрыечнага брата — былога султана Селіма III і свайго малодшага роднага брата Махмуда, але апошняга забойцы знайсці не змаглі. Авалодаўшы палацам, Мустафа-паша арыштаваў Мустафу IV, а шэхзадэ Махмуд, які быў знойдзены да таго часу, узведзены на прастол.
У лістападзе 1808 года пачаўся чарговы янычарскі мяцеж, удзельнікі якога імкнуліся аднавіць Мустафу на прастоле. Падчас гэтага мецяжу былы султан Мустафа быў забіты па загадзе Махмуда II.
Зноскі
- ↑ а б Mustafa IV // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Мустафа IV