Міхаіл Апанасавіч Стэльмах
Міхаіл Апанасавіч Стэльмах | |
---|---|
укр.: Михайло Панасович Стельмах | |
Асабістыя звесткі | |
Дата нараджэння | 11 (24) мая 1912 |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 27 верасня 1983 (71 год) |
Месца смерці | |
Пахаванне | |
Грамадзянства | |
Дзеці | Yaroslav Stelmakh[d] і Dmytro Stelmakh[d] |
Альма-матар | |
Прафесійная дзейнасць | |
Род дзейнасці | драматург, паэт, палітык, пісьменнік |
Гады творчасці | з 1936 |
Жанр | раман, аповесць[d], п’еса і верш |
Мова твораў | украінская мова |
Грамадская дзейнасць | |
Член у | |
Прэміі | |
Узнагароды | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Міхаіл Апанасавіч Стэ́льмах[1] (укр.: Михайло Панасович Стельмах; 24 мая 1912 — 27 верасня 1983) — украінскі празаік, драматург, паэт, лаўрэат Сталінскай прэміі (1951), Герой Сацыялістычнай Працы (1972). Акадэмік Акадэміі навук УССР (1978). Дэпутат Вярхоўнага Савета СССР з 1962 года.
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Міхаіл Стэльмах нарадзіўся 11(24) мая 1912 года ў вёсцы Дзякіўці (цяпер Літынскі раён Вінніцкай вобласці Украіны ў беднай сялянскай сям’і). У 1929 годзе пасля заканчэння школы паступіў у Вінніцкі педагагічны тэхнікум, затым на літаратурны факультэт Вінніцкага педагагічнага інстытута, які скончыў у 1933 годзе. У 1933—1939 гадах працаваў настаўнікам. У 1939—1945 гадах служыў у Чырвонай Арміі, спачатку радавым артылерыстам, а з 1944 года пасля двух цяжкіх раненняў і лячэння ў горадзе Уфа — карэспандэнтам Першага Украінскага фронту «За гонар Айчыны». Падчас вайны ў Варонежы і Уфе былі апублікаваныя зборнікі вершаў Міхаіла Стэльмаха. Пасля заканчэння вайны прыйшоў на працу ў Інстытут мастацтвазнаўства, фальклору і этнаграфіі Акадэміі навук УССР, дзе прапрацаваў да 1953 года.
М. А. Стэльмах памёр 27 верасня 1983 года. Пахаваны ў Кіеве на Байкавых могілках.
Творчасць
[правіць | правіць зыходнік]Друкавацца пачаў у 1936 годзе[1]. Проза Міхаіла Стэльмаха вызначаецца выразнасцю мовы, псіхалагізмам, багаццем фальклорных дэталей[1]. Аўтар вершаў, п’ес, навел, раманаў, твораў для дзяцей. Пераклаў на ўкраінскую мовы асобныя вершы Я. Купалы, П. Пестрака, А. Астрэйкі, М. Танка[1].
На беларускую мову творы Міхаіла Стэльмаха перакладалі А. Васілевіч, В. Вітка, М. Маляўка, С. Грахоўскі, Р. Ряхай, Х. Жычка, В. Зуёнак, П. Сушко[1].
Зноскі
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Ключановіч І. М. Стэ́льмах Міхаіл Апанасавіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 230. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
- Стельмах Михаил Афанасьевич // Большая советская энциклопедия : ([в 30 т.]) / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд.. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978. (руск.)
- Нарадзіліся 24 мая
- Нарадзіліся ў 1912 годзе
- Нарадзіліся ў Літынскім павеце
- Памерлі 27 верасня
- Памерлі ў 1983 годзе
- Памерлі ў Кіеве
- Пахаваныя на Байкавых могілках
- Члены Саюза пісьменнікаў СССР
- Члены Нацыянальнага саюза пісьменнікаў Украіны
- Лаўрэаты Ленінскай прэміі
- Героі Сацыялістычнай Працы
- Кавалеры ордэна Леніна
- Кавалеры ордэна Кастрычніцкай Рэвалюцыі
- Кавалеры ордэна Айчыннай вайны II ступені
- Кавалеры ордэна Працоўнага Чырвонага Сцяга
- Кавалеры ордэна Дружбы народаў
- Узнагароджаныя медалём «За перамогу над Германіяй у Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.»
- Узнагароджаныя медалём «Дваццаць гадоў перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.»
- Узнагароджаныя медалём «Трыццаць гадоў перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.»
- Узнагароджаныя медалём «У памяць 1500-годдзя Кіева»
- Лаўрэаты Сталінскай прэміі
- Лаўрэаты Нацыянальнай прэміі Украіны імя Тараса Шаўчэнкі
- Асобы
- Пісьменнікі паводле алфавіта
- Пісьменнікі XX стагоддзя
- Пісьменнікі СССР
- Пісьменнікі Украіны
- Драматургі паводле алфавіта
- Драматургі XX стагоддзя
- Драматургі СССР
- Драматургі Украіны
- Паэты паводле алфавіта
- Паэты СССР
- Паэты Украіны
- Дзіцячыя пісьменнікі
- Пісьменнікі-сацрэалісты
- Артылерысты Вялікай Айчыннай вайны
- Ваенныя карэспандэнты
- Дэпутаты Вярхоўнага Савета СССР 10-га склікання
- Дэпутаты Вярхоўнага Савета СССР 7-га склікання
- Акадэмікі АН УССР
- Перакладчыкі СССР
- Перакладчыкі Украіны
- Перакладчыкі на ўкраінскую мову
- Перакладчыкі з беларускай мовы
- Асобы на марках