Перайсці да зместу

Фо (суп)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Фо
в’етн.: phở
лаос.: ເຝີ
Краіна паходжання
Кампаненты
Асноўныя
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
Фо па-сайгонску
Фо га — фо з курыцай

Фо (в’етн. phở) — страва в’етнамскай кухні, суп з локшынай, у які пры сервіроўцы дадаюць ялавічыну або кураціну, часам кавалачкі смажанай рыбы або рыбныя шарыкі. У першым выпадку страва носіць назву фо бо (в’етн. phở bò), а ў другім — фо га (в’етн. phở gà),[1] у трэцім — фо ка (в’етн. phở cá). Локшыну для супу звычайна робяць з рысавай мукі. Страву ўпрыгожваюць азіяцкай разнавіднасцю базіліка, мятай, лаймам і праросткамі бабоў мунг. Страва асацыюецца з Ханоем, дзе ў 1920-х адкрыўся першы рэстаран фо.

Фо са скрылямі ялавічыны і ялавічнай грудзінкай

Фо з’явіўся ў пачатку XX стагоддзя ў паўночнай частцы В’етнама.[2] Верагодна, фо з’явіўся на паўднёва-захадзе ад Ханоя, у Намдзінь,[3] і на яго з’яўленне паўплываў французскі каланіяльны ўрад (да яго каровы лічыліся працоўнымі жывёламі, і ў ежу іх не выкарыстоўвалі).[2][4] Першапачаткова фо прадавалі ў скрынках, а ў 1920-х у Ханоі адкрыўся першы рэстаран, які спецыялізуецца на фо.[4]

Фо, прыгатаваны з ялавічынай, з’явіўся каля 1930 года. Фо з курацінай з’явіўся ў 1939 годзе, магчыма, таму, што ялавічына не прадавалася на рынках па панядзелках і пятніцах у той час.[5]

Пасля падзелу В’етнама ў 1954 годзе, больш за мільён чалавек збеглі ў Паўночны В’етнам на поўдзень. Фо, раней непапулярны на поўдні, стаў карыстацца попытам.[6] Новыя змены ў мясе і булёне, а таксама дадатковыя гарніры, такія як лайм, парасткі фасолі, в’етнамскі базілік (húng quế), і соус хойсін (tương đen), не будучы болей абмяжоўванымі паўночнымі кулінарнымі традыцыямі, сталі звычайнай ежай.[2][6]

Верагодна, самая ранняе згадка пра фо ў еўрапейскіх краінах знаходзіцца ў кнізе 1935 года «Рэцэпты народаў свету» (англ.: Recipes of All Nations) аўтарства графіні Морфі. У кнізе фо апісваецца як «анамскі суп, які падаецца высокім гасцям, … гатуецца з ялавічыны, цялячых костак, цыбулі, лаўровага ліста, солі і перцу і ныокмама».[7]

Падчас Вайны ў В’етнаме бежанцы распаўсюдзілі фо па ўсім свеце. Асабліва папулярны ў буйных гарадах са значнай колькасцю в’етнамскага насельніцтва, напрыклад, у Парыжы, на заходнім узбярэжжы Канады (Ванкувер, Вікторыя),[8] у Тэхасе , Новым Арлеане, у Арланда, Фларыдзе[9] і ў Вашынгтоне; у імігранцкіх заходніх раёнах Сіднэя і Мельбурна. У 2011 годзе фо названы кампаніяй CNN 28-й самай смачнай стравай свету (англ.: World's 50 most delicious foods).[10]

Зноскі

  1. Johnathon Gold Pho Town; Noodle stories from South El Monte Dec. 12-18 2008 LA Weekly
  2. а б в Nguyen, Andrea Q.. History of Pho Noodle Soup(недаступная спасылка). San Jose Mercury News, reprinted at Viet World Kitchen. Архівавана з першакрыніцы 11 верасня 2012. Праверана 12 студзеня 2017.
  3. The Origins of Pho. Phofever.com. Архівавана з першакрыніцы 11 верасня 2012. Праверана 12 студзеня 2017.
  4. а б «Why is Pho Top Dish» Архівавана 28 ліпеня 2009., Saigon Times Weekly, No. 10. December 2004, reprinted at Pho 24 website.
  5. Trịnh Quang Dũng. Phở muôn màu muôn vẻ (в’етн.). Báo Khoa Học Phổ Thông. Ho Chi Minh City Union of Science and Technology Associations (15 студзеня 2010). Архівавана з першакрыніцы 3 сакавіка 2016. Праверана 12 студзеня 2017.
  6. а б An Chi (2010-06-15). "Lai lịch của món phở và tên gọi của nó" [Origin of the phở dish and its name]. An Ninh Thế Giới(в’етн.). Vietnam Ministry of Public Security. Праверана 12 студзеня 2017.
  7. Morphy, Marcelle (countess) (1948), Recipes of all nations, New York: Wm. H. Wise & Co., p. 802
  8. «For Fantastic Pho, The Proof is in the Soup», Georgia Straight. April 2008.
  9. [1] «Area Neighborhoods — a Snapshot Of Orlando’s History and Vitality»
  10. CNN Go. World’s 50 most delicious foods Архівавана 8 кастрычніка 2011.. 21 ліпеня 2011. Праверана 12 студзеня 2017.