Перайсці да зместу

Хвалі дэ Бройля

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Квантавая механіка

Прынцып нявызначанасці Гейзенберга
Уводзіны
Матэматычныя асновы

Хва́лі дэ Бро́йля, ці хва́лі імаве́рнасці — характарыстыка хвалевых уласцівасцей элементарных часціц; колькаснае праяўленне карпускулярна-хвалевага дуалізму матэрыі.

Наяўнасць у святла карпускулярных уласцівасцей на працягу доўгага часу заставалася незаўважанай. Пасля выяўлення ў электрамагнітных хваль карпускулярных уласцівасцей паўстае пытанне: ці не валодаюць, у сваю чаргу, матэрыяльныя часціцы хвалевымі ўласцівасцямі. Адказ на гэтае пытанне даў дэ Бройль, які прапанаваў гіпотэзу, што ўсе матэрыяльныя часціцы валодаюць не толькі карпускулярнымі, але і хвалевымі ўласцівасцямі[1].

Уведзены Луі дэ Бройлем (1924); іх існаванне пацверджана ў доследах па дыфракцыі часціц.

Кожнай часціцы з энергіяй E і імпульсам p адпавядае хваля дэ Бройля з даўжынёй λ = h/p і частатой ν = E/h, дзе h — пастаянная Планка.

Хвалевая функцыя такой часціцы перыядычная ў прасторы і часе з адпаведнай даўжынёй хвалі λ і перыядам T = 1/ν. Напрыклад, для электронаў з энергіяй ад 1 эВ да 10 кэВ даўжыні хваль дэ Бройля ляжаць у дыяпазоне рэнтгенаўскага выпрамянення.

  1. Матвеев, А. Н. Атомная физика / А. Н. Матвеев. М.: Высш. шк., 1989.