Idi na sadržaj

Brugge

Nepregledano
S Wikipedije, slobodne enciklopedije
Brugge

Brugge ( /bruːʒ/  [ˈbrʏɣə] je glavni i najveći grad pokrajine Zapadna Flandrija u flamanskom regionu Belgije, na sjeverozapadu zemlje, i sedmi po veličini grad u zemlji po broju stanovnika.

Površina cijelog grada iznosi 138,4 km 2, uključujući 1.075 hektara od obale, u Zeebruggeu (od Brugge aan zee,[1] što znači 'Brugge pored mora').[2] Istorijski centar grada je istaknuto mjesto svjetske baštine UNESCO-a. Ovalnog je oblika i veličine oko 430 hektara. Ukupna populacija grada je 117.073 (1. januara 2008.), od kojih oko 20.000 živi u centru grada. Metropolitansko područje, uključujući vanjsku prigradsku zonu, pokriva površinu od 616 km² i ima ukupno 255.844 stanovnika od 1. januara 2008.

Zajedno s nekoliko drugih sjevernih gradova sa kanalima, kao što su Amsterdam i Sankt Peterburg, ponekad se naziva i Venecijom sjevera . Brugge ima važan ekonomski značaj, zahvaljujući svojoj luci, i nekada je bio jedan od glavnih svjetskih trgovačkih gradova.[3][4] Brugge je popularna turistička destinacija u Belgiji, a poznato je i kao sjedište Evropskog koledža, univerzitetskog instituta za evropske studije.[5]

Etimologija

[uredi | uredi izvor]

Mjesto se prvi put spominje u zapisima kao Bruggas , Brvggas , i Brvccia u AD 840–875. Poslije se pojavljuje kao Bruciam i Bruociam (892); Brutgis uico (krajem 9. vijeka); kao in portu Bruggensi ( c. 1010 ); Bruggis (1012); Bricge u Anglo-Saxon Chronicle (1037); Brugensis (1046); Brycge u anglosaksonskoj hronici (1049–1052); Brugias (1072); Bruges (1080–1085); Bruggas ( c. 1084 ); Brugis (1089); i Brugge (1116).[6]

Ime vjerovatno potiče od staroholandskog naziva za 'most': brugga .[7] Forma brugghe bila bi južnoholandska varijanta.[8] Holandska riječ i engleski bridge potiču od protogermanskog *brugjō- .[9]

Historija

[uredi | uredi izvor]

Porijeklo

[uredi | uredi izvor]

Brugge je bio lokacija obalnog naselja tokom praistorije. Ovo naselje iz bronzanog i gvozdenog doba nije povezano sa razvojem srednjovekovnog grada. U oblasti Bruggea, prva utvrđenja podignuta su nakon što je Julije Cezar osvojio Menapije u prvom vijeku prije nove ere, da bi zaštitio priobalno područje od gusara. Franci su preuzeli cijelu regiju od Galo-Rimljana oko 4. vijeka i upravljali njome kao Pagus Flandrensis . Upadi Vikinga u 9. vijeku potakli su grofa Balduina I od Flandrije da ojača rimska utvrđenja; trgovina je ubrzo nastavljena sa Engleskom i Skandinavijom . Ranosrednjovjekovno naseljavanje počinje u 9. i 10. vijeku na terenu Burgh, vjerovatno sa utvrđenim naseljem i crkvom.[10]

Zlatno doba (12. do 15. vijeka)

[uredi | uredi izvor]
Trg (tržnica)

Brugge je postao važan zbog plimne uvale koja je bila ključna za lokalnu trgovinu,[11] Ova uvala je tada bila poznata kao "Zlatni zaljev".[12] Brugge je dobio gradsku povelju 27. jula 1128. godine, a izgrađeni su novi zidovi i kanali. 1089. Brugge je postao glavni grad Flandrije . Otprilike od 1050. godine, postepeno nasipanje mulja dovelo je do toga da grad izgubi direktan pristup moru. Međutim, oluja 1134. godine, je ponovo uspostavila ovaj pristup, stvaranjem prirodnog kanala na Zwinu . Novi morski rukavac protezao se sve do Dammea,[11] grada koji je postao trgovačka ispostava za Brugge.

Trgovina

[uredi | uredi izvor]

Brugge je imao stratešku lokaciju na raskršću trgovačkih puteva sjeverne Hanze i južnih trgovačkih puteva. Brugge je već bio uključen u krug flamanskih i francuskih sajmova tkanina početkom 13. vijeka, ali kada se stari sistem sajmova srušio, preduzetnici Bruggea su inovirali. Razvili su, ili posudili od Italije, nove oblike trgovačkog kapitalizma, pri čemu bi nekoliko trgovaca dijelilo rizike i profit i udruživalo svoje znanje o tržištima. Koristili su nove oblike ekonomske razmjene, uključujući mjenice (tj. zadužnice) i akreditive.[13] Grad je željno dočekivao strane trgovce, a posebno portugalske trgovce koji su prodavali biber i druge začine.[14]

"Burg u Bruggeu", slikano c. 1691–1700 od Meunincxhovea

Sa ponovnim buđenjem gradskog života u 12. vijeku, pijaca vune, industrija tkanja vune i tržište sukna profitirali su od zaklona gradskih zidina, gde su se viškovi mogli bezbedno akumulirati pod patronatom grofova Flandrije . Gradski poduzetnici posegnuli su za stvaranjem ekonomskih kolonija Engleske i Škotske [15] okruga za proizvodnju vune. Engleski kontakti donijeli su žito iz Normandije i gaskonska vina. Hanzeatski brodovi ispunili su luku, koja je morala biti proširena izvan Dammea do Sluysa kako bi se primili novi zupčanici .

Godine 1277. u luci Brugge pojavila se prva trgovačka flota iz Republike Genove, prva trgovačka kolonija koja je Brugge učinila glavnom vezom za trgovinu Mediterana.[16] Ovaj razvoj je otvorio ne samo trgovinu začinima sa Levanta, već i napredne komercijalne i finansijske tehnike i priliv kapitala koja je ubrzo preuzeo bankarstvo Bruggea. Zgrada u kojoj je Republika Đenova smjestila svoje komercijalno predstavništvo u gradu i dalje je opstala, u kojoj se sada nalazi Frietmuseum .[17]

Burza je otvorena 1309. godine (najvjerovatnije prva berza na svijetu) i razvila se u najsofisticiranije tržište novca u niskim zemljama u 14. vijeku. U vrijeme kada su se mletačke galije prvi put pojavile, 1314. godine, one su zakasnile.[18] Brojni strani trgovci bili su dobrodošli u Brugge, kao što su kastiljski trgovci vunom, koji su prvi stigli u 13. vijeku. Nakon što je kastiljanski monopol na vunu okončan, Baski, mnogi porijeklom iz Bilbaa (Biskaja), napredovali su kao trgovci (vunom, robom željeza, itd.) i do sredine 15. vijeka osnovali svoj vlastiti komercijalni konzulat u Bruggeu.[19] Strani trgovci su proširili gradske trgovačke zone. Oni su održavali odvojene zajednice vođene sopstvenim zakonima do ekonomskog kolapsa nakon 1700.[20]

Stara ulica u Bruggeu, sa kulom Gospe u pozadini
Kanal u Bruggeu u sumrak

Krajem 14. vijeka Brugge je postao jedan od Četiri člana (Four Members), zajedno sa Francom od Bruggea, Genta i Ypresa . Zajedno su formirali parlament; međutim, često su se međusobno svađali.[21]

U 15. vijeku Filip Dobri, vojvoda od Burgundije, osniva dvor u Bruggeu, kao i u Briselu i Lilu, privlačeći brojne umetnike, bankare i druge istaknute ličnosti iz cijele Evrope.[22] Bruggeanski tkači i predilice smatrali su se najboljima na svijetu, a populacija Bruggea narasla je na najmanje 125.000, a možda i na 200.000 stanovnika u to vrijeme oko 1400.[23][24]

Nove tehnike uljanog slikanja flamanske škole stekle su svjetski glas. Prva knjiga na engleskom ikada štampana objavljena je u Bruggeu od strane Williama Caxtona . Ovo je, također, u vrijeme kada su Edvard IV i Ričard III iz Engleske bili ovdje u egzilu.

Brugge na mapi Ferrarija (oko 1775.)

Geografija

[uredi | uredi izvor]
Općina Brugge

Općinu čine:

  • Historijski centar grada Bruggea, Sint-Jozef i Sint-Piters (I)
  • Koolkerke (II)
  • Sint-Andries (III)
  • Sint-Michiels (IV)
  • Assebroek (V)
  • Sint-Kruis (VI)
  • Dudzele (VII)
  • Lissewege (sa Zeebruggeom i Zwankendammeom ) (VIII)
The Belfry of Bruges
Zvonik u Bruggeu
Eksterijer delfinarija Boudewijn Seapark u Bruggeu

Znamenitosti, umjetnost i kultura

[uredi | uredi izvor]

Brugge ima netaknutu većinu svoje srednjovjekovne arhitekture, što ga čini jednim od najbolje očuvanih srednjovjekovnih gradova u Evropi.[25] "Historijski centar Bruggea [26] je od 2000. godine UNESCO -ov lokalitet svjetske baštine . Značajne su mnoge njegove srednjovjekovne građevine, uključujući crkvu Gospe, čiji toranj od opeke doseže 115.6 metara, što ga čini drugom najvišom kulom/zgradom na svijetu. Vjeruje se da je skulptura Madona i dijete, koja se može vidjeti u transeptu, jedina Michelangelova skulptura koja je napustila Italiju za života.

Najpoznatija znamenitost Bruggea je zvonik iz 13. vijeka u kojem se nalazi općinski karijon koji se sastoji od 47 zvona.[27] Zvonik u Bruggeu, nezavisno od ranije pomenutog UNESCO-ovog mjesta svetske baštine u Bruggeu, uvršten je u Svjetsku baštinu Belfries Belgije i Francuske .[28] Grad još uvijek zapošljava stalno zaposlenog karilonera, koji redovno održava besplatne koncerte.

Concert Building
Concertgebouw (Brugge) [nl] ("Koncertna zgrada")

Pored "Historijskog centra Bruggea" i tornja koji je uključen u "Zvonike Belgije i Francuske", Brugge je takođe dom trećeg UNESCO-ovog mjesta svetske baštine; Ten Wijngaerde Béguinage, beginage izgrađen u 13. vijeku i uključen je u Svetsku baštinu "Flamanskih begvina".

Zanati

[uredi | uredi izvor]

Brugge je poznat po čipki, tekstilnoj tehnici. Štaviše, grad i njegova čuvena čipka inspirisali su filmski serijal Thread Routes, čija je druga epizoda, snimljena 2011., delimično smještena u Bruggeu.

Nekoliko piva je nazvano po gradu, kao što su Brugge Blond, Brugge Tripel, Brugs, Brugse Babbelaar, Brugse Straffe Hendrik i Brugse Zot . Međutim, samo posljednja dva – Brugse Zot i Brugse Straffe Hendrik – proizvode se u samom gradu, u pivari De Halve Maan .

Muzeji i historijska mjesta (nereligijska)

[uredi | uredi izvor]

Brugge je dom mnogih različitih muzeja. Umjetnički muzeji uključuju Arentsovu kuću, kao i Groeningemuseum, koji ima opsežnu kolekciju srednjovjekovne i rane moderne umjetnosti, uključujući značajnu kolekciju flamanskih primitivaca . Razni proslavljeni slikari, kao što su Hans Memling i Jan van Eyck, živjeli su i radili u Bruggeu.

Očuvane stare gradske kapije: Kruispoort, Gentpoort, Smedenpoort i Ezelpoort , a Dampoort, Katelijnepoort i Boeveriepoort su nestali.

Gruuthusemuseum

Stara bolnica Svetog Ivana (Muzej Hansa Memlinga ) i Gospa od keramike su bolnički muzeji . Najznačajnije, grad je poznat po Bruggemuseumu („Muzej Bruggea“), opštem nazivu za grupu od 11 različitih historijskih muzeja u gradu, uključujući:

  • Gruuthusemuseum, muzej kuće Louisa de Gruuthusea .
  • Crkva Gospe
  • Arheološki muzej
  • Gentpoort
  • Zvonik
  • Gradska vijećnica na Bruges trgu
  • Provinciaal Hof (Pokrajinski sud)
  • Kurija Brugse Vrije
  • Muzej folklora
  • Muzej Guida Gezellea
  • Koelewei (Cool Meadow) Mill
  • Sint-Janshuis (St. John's House) Mill

Neopštinski muzeji u Bruggeu uključuju Muzej pivare, Hof Bladelin, Choco-Story (muzej čokolade), Lumina Domestica (muzej lampe), Muzej-galeriju Xpo: Salvador Dalí, Muzej dijamanata,[29] Frietmuseum (muzej posvećen belgijskom krumpiru). ), Historium (muzej srednjovjekovne istorije Bruggea), centar čipke, St George's St George's Guild, St. Sebastian's String' Guild, St. Trudo Abbey, i Public Observatory Beisbroek.

Vjerski objekti i znamenitosti

[uredi | uredi izvor]
Bruges' Church of Our Lady
Crkva Gospe u Bruggeu

Brugge, čiji je svetac zaštitnik Andrija Apostol,[30] je također poznat po svojim vjerskim znamenitostima. Bazilika Svete Krvi ( nizozemski: Heilig-Bloedbasiliek ), i naročito relikvija Svete Krvi, koju je u grad nakon Drugog krstaškog rata donio Thierry od Alzasa, a koja se svake godine prodefilira ulicama grada. Više od 1.600 stanovnika učestvuje u ovoj, milji dugoj, vjerskoj procesiji, od kojih su mnogi obučeni kao srednjovjekovni vitezovi ili krstaši.

Ostale vjerske znamenitosti i muzeji uključuju crkvu Naše Gospe, Engleski samostan, Jerusalemsku crkvu, Katedralu Svetog Salvatora, Opatiju Sv. Truda, Ten Wijngaerde Béguinage ( nizozemski: Begijnhof ), i opatija Ter Doest ( nizozemski: Abdij Ter Doest ) u Lissewegeu .

Galerija

[uredi | uredi izvor]
The Markt.

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ Degraer, Hugo (1968). Repertorium van de pers in West-Vlaanderen 1807-1914. Nauwelaerts, University of Michigan. str. 143.
  2. ^ Boniface, Brian G.; Cooper, Christopher P. (2001). Worldwide destinations: the geography of travel and tourism (3 izd.). Butterworth-Heinemann. str. 140. ISBN 978-0-7506-4231-6.
  3. ^ Dunton, Larkin (1896). The World and Its People. Silver, Burdett. str. 158.
  4. ^ Charlier, Roger H. (2005). "Grandeur, Decadence and Renaissance". Journal of Coastal Research: 425–447. JSTOR 25737011. Rise, fall and resurrection make up the life story of Bruges, a city that glittered in Northern Europe with as much panache as Venice did in the Mediterranean World.
  5. ^ Adam Fleming (25. 10. 2013). "College of Europe in Bruges: Home of Thatcher speech". BBC. Pristupljeno 10. 7. 2015.
  6. ^ Maurits Gysseling, Toponymisch woordenboek van België, Nederland, Luxemburg, Noord-Frankrijk en West-Duitsland (vóór 1226), Brussel 1960, p. 195.
  7. ^ "brug". etymologiebank.nl. 5. 4. 1922. Pristupljeno 20. 2. 2014.
  8. ^ M. Philippa, F. Debrabandere, A. Quak, T. Schoonheim & N. van der Sijs (2003–2009), Etymologisch woordenboek van het Nederlands, AUP: Amsterdam.
  9. ^ William Morris, ured. (1969). "Appendix, "Indo-European Roots"". American Heritage Dictionary of the English Language. American Heritage Publishing Co. str. 1510. ISBN 9780395090664.
  10. ^ Boogaart, Thomas A. (1. 1. 2004). An Ethnogeography of Late Medieval Bruges. ISBN 9780773464216.
  11. ^ a b Charlier, Roger H. (2005). "Charlier, Roger H. "Grandeur, Decadence and Renaissance". Journal of Coastal Research: 425–447. JSTOR 25737011.
  12. ^ Charlier, Roger H. (2010). "The Zwin: From Golden Inlet to Nature Reserve". Journal of Coastal Research. 27 (4): 746–756. doi:10.2112/10A-00003.1.
  13. ^ Mack Ott (2012). The Political Economy of Nation Building: The World's Unfinished Business. Transaction Publishers. str. 92. ISBN 9781412847421.
  14. ^ James Donald Tracy (1993). The Rise of Merchant Empires: Long-Distance Trade in the Early Modern World, 1350-1750. Cambridge U.P. str. 263. ISBN 9780521457354.
  15. ^ Nimmo, William; Gillespie, Robert (1880). The history of Stirlingshire (3rd izd.). Glasgow: Thomas D. Morison. str. 369. Pristupljeno 5. 4. 2017.
  16. ^ Aerts, Erik (1992). Bruges and Europe. ISBN 9789061532804.
  17. ^ "Frietmuseum, Bruges - Museum". www.frietmuseum.be. Arhivirano s originala, 7. 2. 2021. Pristupljeno 26. 1. 2021.
  18. ^ Braudel, Fernand, The Perspective of the World, in Vol.
  19. ^ Collins, Roger (1990). The Basques (2nd izd.). Oxford, UK: Basil Blackwell. str. 241. ISBN 978-0631175650.
  20. ^ Phillips, William D.; Jr (1986). "Local Integration and Long-Distance Ties: The Castilian Community in Sixteenth-Century Bruges". Sixteenth Century Journal. 17 (1): 33–49. doi:10.2307/2541354. JSTOR 2541354.
  21. ^ Philip the Good: the apogee of Burgundy by Richard Vaughan, p201
  22. ^ Dumolyn, Jan (2010). "'Our land is only founded on trade and industry.' Economic discourses in fifteenth-century Bruges". Journal of Medieval History. 36 (4): 374–389. doi:10.1016/j.jmedhist.2010.09.003.
  23. ^ Spruyt, H. (1996). The Sovereign State and Its Competitors: An Analysis of Systems Change. Princeton University Press. str. 88. ISBN 9780691029108. Pristupljeno 13. 3. 2015.
  24. ^ Dunton, Larkin (1896). The World and Its People. Silver, Burdett. str. 160.
  25. ^ Hahn, Lindsay. "Skip the Crowds at Venice: 5 Better Canal Towns to Visit". iExplore.com. Inside-Out Media. Pristupljeno 25. 9. 2016.
  26. ^ "Historic Centre of Brugge – UNESCO World Heritage Centre". Whc.unesco.org. Pristupljeno 20. 2. 2014.
  27. ^ Dunton, Larkin (1896). The World and Its People. Silver, Burdett. str. 161.
  28. ^ "World Heritage List | Belfries of Belgium and France". UNESCO. Pristupljeno 16. 3. 2021.
  29. ^ "Diamond Museum". Diamond Museum. Arhivirano s originala, 8. 2. 2014. Pristupljeno 20. 1. 2014.
  30. ^ "Blog Archive » Saint Andrew the Apostle". SQPN.com. 27. 2. 2009. Pristupljeno 20. 2. 2014.
Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/wiki/Brugge"