Karlo VI, kralj Francuske
| Karlo VI | |
|---|---|
 | |
| Kralj Francuske | |
| Vladavina | 16. septembar 1380 - 21. oktobar 1422 |
| Prethodnik | Karlo V |
| Nasljednik | Karlo VII |
| Krunidba | 4. novembar 1380. |
| Supružnik | Izabela od Bavarske |
| Djeca | Izabela od Francuske Ivana od Francuske Ludovik I, delfin Viennoisa Ivan IV, delfin Viennoisa Mihaela od Francuske Katarina od Francuske Karlo VII, kralj Francuske |
| Dinastija | Valois |
| Otac | Karlo V, kralj Francuske |
| Majka | Ivana Burbonska |
| Rođenje | 3. decembar 1368. |
| Smrt | 21. oktobar 1422. |
Karlo VI (francuski: Charles VI; 3. decembar 1368. - 21. oktobar 1422.), zvani Ludi (francuski: le Fou),[1] je bio kralj Francuske od 1380. do smrti 1422. godine. Bio je član dinastije Valois. Karlo VI je sa samo 11 godina naslijedio tron usred Stogodišnjeg rata. Zbog toga je vladavina povjerena četvorici stričeva: Filipu II, vojvodi Burgundije; Ivanu, vojvodi Berryja; Luju I, vojvodi Anžuja i Luju II, vojvodi Bourbona. Iako je kraljevsko punoljetstvo fiksirano na 14 godina, vojvode su održavali svoju vladavinu sve dok Karlo nije preuzeo vlast u 21. godini.
Tokom vladavine njegovih stričeva, finansijski resursi kraljevstva, koje je mukotrpno sakupio njegov otac Karlo V, su bili prokockani radi lične dobiti vojvoda čiji su interesi često bili divergentni ili čak suprostavljeni. Kako je ispražnjena kraljevska blagajna, novi porezi su morali biti podignuti što je dovelo do nekoliko pobuna. Zbog toga je Karlo VI 1388. godine istjerao sve stričeve i vratio na vlast bivše savjetnike njegovog oca. Nakon toga, politički i ekonomski uslovi u kraljevstvu su se znatno popravili čime je Karlo zaradio epitet "Voljeni". Međutim, na putu za Brittany u augustu 1392. godine sa svojom vojskom u šumi kod Le Mansa, Karlo je odjednom bio ljut ubivši četiri viteza i skoro ubivši svog brata Luja I, vojvodu Orleansa. Od tada su njegovi napadi ludila postali češći i dugotrajniji. Tokom tih napada, on je imao iluzije vjerujući da je napravljen od stakla[2] ili je negirao da ima ženu i djecu. Čak je i napadao svoje službenike kukajući da je ugrožen od neprijatelja. Međutim, bilo je intervala od nekoliko mjeseci u kojima je bio relativno normalan. Ipak, pošto nije mogao da se koncentriše ili donosi odluke, politička moć su mu oduzeli krvni kneževi, što je izazvalo mnoge sukobe u Francuskoj.
Tako se razvila žestoka borba za vlast između kraljevog brata Luja I, vojvode Orleansa i sina Filipa II Ivana Neustrašivog, vojvode Burgundije. Kada je Ivan podstakao ubistvo Luja u novembru 1407. godine, sukob se pretvorio u građanski rat između Armagnaca (pristalica dinastije Valois) i Burgundinaca. Ivan je ponudio velike dijelove Francuske engleskom kralju Henriku V, koji je još bio u ratu sa dinastijom Valois, u zamjenu za njegovu podršku. Nakon atentata na Ivana Neustrašivog, njegov sin Filip Dobri je natjerao Karla VI da potpiše zloglasni ugovor iz Troyesa 1420. godine, kojim je diskreditovao svoje potomke i priznao Henrika V za njegovog legitimnog nasljednika. Kada je Karlo VI umro, naslijedio ga je njegov sin Karlo VII koji je naišao na haotičnu situaciju u kraljevstvu.
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ "Charles VI | Charles the Mad, King of France, Biography | Britannica". www.britannica.com (jezik: engleski). 17. 10. 2023. Pristupljeno 18. 11. 2023.
- ^ Soth, Amelia (29. 3. 2018). "The French King Who Believed He Was Made of Glass". JSTOR Daily (jezik: engleski). Pristupljeno 18. 11. 2023.
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]- "Biography of Charles VI the mad of France (1368–1422)". guusbeltman.nl. Pristupljeno 6. 11. 2015.
- Britannica, ured. (20. 7. 1998). "Charles VI king of France". Encyclopædia Britannica.
- "Charles VI". Shakespeareandhistory.com.
- Chisholm, Hugh, ured. (1911). . Encyclopædia Britannica. 5 (11. izd.). Cambridge University Press. str. 919–920.
| Prethodi: | Kralj Francuske | Slijedi: |
| Karlo V | Karlo VII |
