Nexmije Pagarusha
Nedžmije Pegaruša | |
|---|---|
.jpg) Pegaruša 2012. godine | |
| Rođenje | 7. maj 1933. Pegaruša,[1] Kraljevina Jugoslavija |
| Smrt | 7. februar 2020 (86 godina) |
| Zanimanje | Pjevačica i glumica |
| Godine aktivnosti | 1948-1984 |
Nedžmije Pegaruša (albanski Nexhmije Pagarusha, 7. maj 1933 — 7. februar 2020) bila je jugoslovenska i albanska pjevačica i glumica, često nazivana kraljicom kosovske muzike.[2][3] Pagaruša je stekla priznanje kao umjetnica na Kosovu i u susednim zemljama zbog svog izrazitog sopranskog vokalnog opsega, koji je prikazala izvodeći različite kosovske narodne pjesme tokom svoje karijere, koja je trajala 36 godina, od 1948, u svom debiju na Radio Prištini, do 1984, u njen završni koncert u Sarajevu. Njen muzički stil nije bio ograničen samo na albansku muziku, jer je izvodila rok, pop, fank, operu/klasiku i mnoge druge.
Biografija
[uredi | uredi izvor]Nedžmije Pagaruša je rođena u malom selu Pagaruša, u blizini grada Mališeva, Vardarska banovina, Kraljevina Jugoslavija (današnje Kosovo). Osnovnu školu je završila u Mališevu, a zatim otišla u Beograd, gde je tri godine pohađala muzičku školu, odsjek solo pjevanja. Svoju muzičku karijeru započela je kao pjevačica za Radio Priština 1948. godine.
Njeno muzičko stvaralaštvo trajalo je skoro 40 godina, a zbog kontrasta u žanrovima u kojima je nastupala, Pagaruši nije lako definisati kao specifičan tip pjevačice. Pjevala je narodnu i klasičnu muziku, posebno operu. Pagaruša je dobila titule kao što su Bilbili i Kosovës (Kosovski slavuj), Kraljica kosovske muzike.
Nastupala je ne samo u svojoj zemlji već i u drugim evropskim zemljama, kao što su Albanija, Sjeverna Makedonija, Bosna i Hercegovina, Bugarska itd. Imala je nekoliko turneja sa muzičkim ansamblom Šota u ovim zemljama, ali i na Bliskom istoku. Na Kosovu je stekla titulu Këngëtare e shekullit (Pjevačica vijeka).
Pjesma "Bareša" (Pastirica) je jedna od njenih najpopularnijih pjesama. Komponovao ju je njen suprug Redžo Muliki, a stihove je napisao Rifat Kukaj. Pagaruša je igrala u mnogim pozorišnim predstavama i filmovima, a kao glumica osvojila je mnoge nagrade.
Svoju muzičku karijeru završila je 1984. godine nakon velikog koncerta u Sarajevu. Godine 2000. otpjevala je pjesmu pod nazivom "Për ty" (Za tebe) u jednoj albanskoj TV emisiji, poslije 16 godina odsustva. Radila je kao viši savjetnik za muziku na Radiju Kosovo i Radiju Blue Sky, oba locirana u Prištini.
Smrt
[uredi | uredi izvor]Nedžmije Pegaruša je umrla 7. 2. 2020. od nepoznate bolesti.
Odlikovanje
[uredi | uredi izvor]Odlikovanje "Čast nacije" (albanski: Nderi i Kombit) joj je dodelio predsednik Albanije Bujar Nišani u novembru 2012. godine.[4]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ "Biografia: Nexhmije Pagarusha". Arhivirano s originala, 10. 7. 2015. Pristupljeno 12. 10. 2013.
- ^ "Nexhmije Pagarusha, një fenomen I papërsëritshëm". teksteshqip.com. Arhivirano s originala, 15. 10. 2013.
- ^ "Nexhmije Pagarusha nderohet nga Nishani me urdhrin "Nderi I Kombit"". teksteshqip.com. Arhivirano s originala, 15. 10. 2013.
- ^ "Nderi i Kombit", Nexhmije Pagarusha ["Honor of the Nation", Nexhmije Pagarusha] (jezik: albanski), Gazeta Express, 29. 11. 2012, arhivirano s originala, 3. 11. 2013, pristupljeno 4. 11. 2013