Noga
Noge su donji ekstremiteti čovjeka i drugih životinja, koji nose težinu tijela i daju podršku održavanju položaja i stabilnosti pri kretanju. Tokom kretanja, noge funkcioniraju kao "proširivi podupirači".
Noge se javljaju kao jednostruko ili višestruko parni organi, cilindričnog oblika.[1]
Noga je sastavljena od jednog ili više segmenata i obložena mišićima i kožom, što joj omogućava pokretljivost. Kod brojnih životinja, noga se, na završnom dijelu, završava stopalom. Kombinacija pokreta na svim mogu se zglobovima omogućuje modeliranje kao jednog, linearnog elementa koji je sposoban da mijenja dužinu i rotaciju u omnidirekcijskom kuknom zglobu.[2][3][4][5][6]
Kao komponenta namještaja se koristi za ekonomiju materijala koji su potrebnih za pružanje podrške za korisne površine, stolova ili sjedala stolica.
Terminologija
[uredi | uredi izvor]- Unipedi: jedna noga, kao mehkušci;
- Bipedi: dvije noge, kao čovjek i ptice;
- Tripedi: tri noge, koje se prirodno ne javljaju kod zdravih životinja;
- Kvadripedi: ćetiri noge, kao većina sisara (psi i konji, naprimjer).
Mnogi taksoni su obilježeni brojem nogu:
- Tetrapoda imaju četiri noge.
- Arthropoda: 4, 6 (Insecta), 8, 12 ili 14 nogu. Neki člankonošci imaju više od desetaka nogu; nekoliko vrsta ima i više od 100. Uprkos tome šta bi se iz njihovog imena moglo zaključiti, stonoge mogu imati manje od 20 ili više od 300 nogu, a Millipeda ("hiljada nogu") imaju manje od 1.000, ali do 750 nogu.
Komponente
[uredi | uredi izvor]Noga je struktura sa bruto anatomijom, što znači da je dovoljno velika da se vidi bez posebne pomoći. Njene komponente zavise od složenosti plana građe životinja. |U ljudi i drugih sisara, noga uključuje kosti, mišiće, tetive, ligamente, krvne sudove, živce i kožu, sa njenim tv orevinama. U insekata, nogu također sadrži većinu tih elemenata, osim što oni imaju egzoskelet, koji zamjenjuje funkciju kostiju i kože.
Ponekad se kraj nogu ili stopalo, smatra dijelom noge; drugi puta smatra se zasebnom strukturom. Slično tome, zglob kuka ili drugog mjesta gdje se noga pridaje glavnini tijela, može se smatrati odvojeno ili dijelom noge.
Tetrapodne noge
[uredi | uredi izvor]
U tetrapoda, anatomija, noge se koristi na cijeli ud. U medicini i preciznoj definiciji, odnosi se[7][8] samo na segment između koljena i gležnja. Tanki donji segment se zove goljenica ili potkoljenica,[9] a prednji dio se zove cjevanica ili pretibija.
U dvonožnih tetrapoda, dva donja ekstremiteta se nazivaju "noge", a dva gornja ekstremiteta kao "ruke" ili "krila".
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ "Studies in the Mechanics of the Tetrapod Skeleton". Biologists.org.
- ^ Campbell N. A.; et al. (2008). Biology. 8th Ed. Person International Edition, San Francisco. ISBN 978-0-321-53616-7. Eksplicitna upotreba et al. u:
|author=(pomoć) - ^ Sofradžija A., Šoljan D., Hadžiselimović R. (2004). Biologija 1. Svjetlost, Sarajevo. ISBN 9958-10-686-8.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
- ^ Međedović S., Maslić E., Hadžiselimović R. (2002). Biologija 2. Svjetlost, Sarajevo. ISBN 9958-10-222-6.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
- ^ Hadžiselimović R., Maslić E. (1996). Biologija 1. Sarajevo: Federecija Bosne i Hercegovine – Ministarstvo obrazovanja, nauke, kulture i sporta.
- ^ Korene Z., Hadžiselimović R., Maslić E. (2001). Biologija 8. Sarajevo: Svjetlost. ISBN 9958-10-396-6.CS1 održavanje: upotreba parametra authors (link)
- ^ "Leg". Medical Subject Headings (MeSH). National Library of Medicine. Pristupljeno 18. 4. 2009.
- ^ "Leg". Dorland's Medical Dictionary for Healthcare Consumers. Mercksource. Arhivirano s originala, 14. 10. 2011. Pristupljeno 18. 4. 2009.
- ^ Kardong, Kenneth V. (2009). Vertebrates: Comparative anatomy, function, evolution (5th izd.). McGraw-Hill. str. 340. ISBN 978-0-07-304058-5.
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]