Süleyman Demirel
 | Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
| Süleyman Demirel | |
|---|---|
 | |
| 9. predsjednik Turske | |
| Vrijeme na dužnosti 16. maj 1993 – 16. maj 2000. | |
| Prethodnik | Turgut Özal |
| Nasljednik | Ahmet Necdet Sezer |
| Premijer Turske | |
| Vrijeme na dužnosti 20. novembar 1991 – 16. maj 1993. | |
| Prethodnik | Mesut Yılmaz |
| Nasljednik | Erdal İnönü (v.d.) |
| Vrijeme na dužnosti 12. novembar 1979 – 12. septembar 1980. | |
| Prethodnik | Bülent Ecevit |
| Nasljednik | Turhan Feyzioğlu |
| Vrijeme na dužnosti 21. juli 1977 – 5. januar 1978. | |
| Prethodnik | Bülent Ecevit |
| Nasljednik | Bülent Ecevit |
| Vrijeme na dužnosti 31. mart 1975 – 21. juni 1977. | |
| Prethodnik | Sadi Irmak |
| Nasljednik | Bülent Ecevit |
| Vrijeme na dužnosti 21. oktobar 1965 – 16. mart 1971. | |
| Prethodnik | Suat Hayri Ürgüplü |
| Nasljednik | Nihat Erim |
| Lični podaci | |
| Rođenje | 1. novembar 1924. Atabey, Turska |
| Smrt | 17. juni 2015 (90 godina) Ankara, Turska |
| Nacionalnost | Turčin |
| Supružnik | Nazmiye Demirel |
Sami Süleyman Gündoğdu Demirel je bio turski političar, koji je 5 puta obavljao dužnost premijera i bio 9. predsjednik Turske.
Biografija
[uredi | uredi izvor]Rođen je u mjestu İslamköy, pokrajina Isparta. Nakon završetka osnovne škole u rodnom mjestu, nastavlja obrazovanje. Po zanimanju je bio diplomirani građevinski inžinjer. Kao mlad i sposoban, bio je na usavršavanju u SAD-u, a kasnije je u struci radio na mnogim visokim položajima. Već sa 30 godina bio je generalni direktor Državnog odjela za brane. Nadgledao je gradnju mnogih brana, elektrana i postrojenja za navodnjavanje.
U politiku je ušao vrlo rano. Prvo je pripadao Stranci prava (Adalet Partisi). U toj organizaciji se istakao, pa je na drugoj velikoj stranačkoj konvenciji izabran za predsjednika stranke. Tada je imao 40 godina. Navodno je njegov izbor za predsjednika AP-a žestoko podupirao Cemal Gürsel, 4. predsjednik Turske.
Kad je 27. maja 1960. izvršen puč, Gürsel je izabran za šefa države, a Demirelu je povjeren zadatak sastavljanja vlade. Stvorio je koalicijsku vladu, ali je na izborima 1965. njegova stranka stvorila većinsku vladu jer je bila jedini pobjednik izbora.
Bio je premijer 5 puta, sve do 12. septembra 1980, kada se dogodio puč koji je predvodio Kenan Evren. Ključni politički akteri tokom Evrenove vladavine bili su Demirel, koji je desno orijentiran, i Bülent Ecevit, ljevičarski vođa.
Nakon puča 1980, Demirelu je 10 godina zabranjeno učestvovanje u aktivnoj politici. Međutim, on se ne miri s tom odlukom te je 1987. održan referendum kojim se on vratio u politiku i protivio se Evrenovoj "vlasti".
Kako se AP ugasio, osnovana je Stranka pravog puta, (danas Demokratska stranka), čiji je bio prvi vođa (od 1983. do 1993).
Kad je Turgut Özal iznenada umro 1993, turska narodna skupština bira ga za predsjednika. Polaže zakletvu 16. maja 1993, a odstupa s vlasti na isti datum 7 godina poslije. Bio je jedini strani visoki zvaničnik na sahrani Franje Tuđmana. Bio je oženjen suprugom Nazmiye, ali nije imao djece.
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]
Süleyman Demirel na Wikimedia Commonsu
