Перейти к содержанию

Бангладеш

Ссылкэнүүдые заһаха
Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Бүгэдэ Найрамдаха Бангладеш Арад Улас
ᠪᠦᠭᠦᠳᠡ ᠨᠠᠶᠢᠷᠠᠮᠳᠠᠬᠤ ᠪᠠᠩᠯᠠᠳ᠋ᠧᠱ ᠠᠷᠠᠳ ᠤᠯᠤᠰ
গণপ্রজাতন্ত্রী বাংলাদেশ
Түрын туг Түрын һүлдэ
Түрын дуулалай нэрэ:
«Алтан Бангла оромни»
Бангладеш һуури байра
Ниислэл Дакка
Албан хэлэн Бенгал хэлэн
Захиргаан
 -  Юрэнхылэгшэ Абдул Хамид
 -  Юрэнхы сайд Шейх Хасина Вазед
Тусгаар тогтонол Пакистанһаа 
 -  26.03.1971 Тусгаар амяарлан тогтобо 
Дэбиcхэр газар
 -  Бүхэлидөө 144 000 км2 (94)
 -  Уһанай процент (%) 7 %
Хүн зон
 -  Тоосоо () Increase168 957 745 (8)
ДНБ (ХАШТ) 2013 оной тоосоо
 -  Бүгэдэ $324.628 тэрбум[1] (43)
 -  Нэгэ хүндэ $2,083[1] (154)
ДНБ (Нэрлэһэн) 2013 оной тоосоо
 -  Бүгэдэ $153.58 тэрбум[1] 
 -  Нэгэ хүндэ $1,044[1] (150)
ОТББЭ (2010) 32.1[2] (дундажа) 
ХХИ (2013) Increase 0.515[3] (муу) (145)
Мүнгэн тэмдэгтэ така (BDT)
Сагай бүһэ +6
Интернет домэйн .bd
Телефоной код +880

Бүгэдэ Найрамдаха Бангладеш Арад Улас (бенгалаар গণপ্রজাতন্ত্রী বাংলাদেশ). богонёор хэлэбэл Бангладеш (бенгалаар বাংলাদেশ — «Бангла орон»), Урда Азиин улас, Энэдхэгэй далайн Бегалиин булангай уһаар угаажа байна. Зүүн урда хэһэгтэнь Мьянматай хилын хэһэг гадна Энэдхэгээр хүреэлэгдэһэн байна. Нютаг дэбисхэрынь 144 мянган км²оршом, хүн зониинь 169 сая хүн (2015), 98 % үлүү бенгалнууд. Албан еһоной хэлэн — бенгал хэлэн. 85 % үлүү лалын шажантад, 12 % оршом энэдхэгэй шажантад.

8 можодо хубаагдана (бенгалаар বিভাগ). Ниислэл хото — Дакка. Хамтын Нүхэрлэлэй гэшүүн байна. Түрын тэригүүниинь юрэнхылэгшэ, хуули тогтоохо эмхи — нэгэ танхимтай Үндэһэтэнэй суглаан.

Улас гүрэнэй нютаг дэбисхэрэй ехэнхи хуби Ганга, Брахмапутра болон Мегхна мүрэнүүдэй ниитын адаг соо байна. Субэкваторой бороотой уларилтай. 1 һарын дундажа температура 12-25 °C, 4 һарын (эгээн халуун һара) температура 23-34 °C. Жэл бүри 2000-3000 мм шииг нойтонтой. Борооной саг уларилда (6 — 10 һарада) ба үерэй саг уларилда адагта хүнды үер болоно. Нютаг дэбисхэрэй 14 % халуун ороной ой эзэмдэнэ.

Мүнөөгэй Бангладешэй нютаг дэбисхэртэ түрүүшын уласууд МЭҮ VII—VI зуун жэлдэ байгуулаа (Ванга гэхэ мэтэ). VIII—XIII зуун жэлэй үедэ нэгэдэһэн бенгал гүрэн байгаа. XIII зуунай эртэ хахадһаа XVIII зуун хүрэтэр Бангладеш лалын обогуудай засаг доро байгаа, энэ тоодо XVI зуунда Ехэ Могол уласай хамаанда ороо. XVIII зуунай эхиндэ Даккада түблэрһэн Могол уласай амбан можо үнэндөө бэе даанги гүрэн байгаа. 1757 оной Плессиин байлдаанай һүүлдэ Бенгали англиин колонизаторнуудай засаг доро орожо, Британиин Ранзын нэгэ хэһэг болобо. 1947 ондо Энэдхэгые хоер хэһэгтэ хубаажа, Пакистанай нэгэ хэһэг (Зүүн Пакистан можо) болобо. 1971 оной Энэдхэг-Пакистан хоорондын дайн болон бэе даанги байдалай дайнай үрэ дүндэ 1971 оной 3 һарын 26 үдэртэ тусгаар амяарлан тогтобо. 1982 ондо түрын эрьелтын үрэ дүндэ Хуссейн Мохаммад Эршадай сэрэгэй дэглэм байгуулаашье һаа, 1990 ондо арадшаланхай.

Засаг захиргаанай хуубари

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
Долоон можо

Бангладешэй нютаг дэбисхэр 8 «бипхага» (бенгалаар বিভাগ, можо), дотроо 64 «зила» (тойрог), 483 «упазила» (дэд тойрогто) хубаагдадаг.[4]

№ Мож Засаг захиргаанай түб Нютаг дэбисхэр,
км² 		Хүн зон,
(2011) хүн 		Нягтарал,
хүн/км²
1 Барисал Барисал 11 394 8 147 000 715,03
2 Дакка Дакка 30 772 46 729 000 1518,56
3 Кхулна Кхулна 22 181 15 563 000 701,64
4 Маймансингх Маймансингх 10 584 11 370 000 1,074
5 Раджшахи Раджшахи 18 195 18 329 000 1007,36
6 Рангпур Рангпур 16 316 15 665 000 960,10
7 Силхет Силхет 12 718 9 807 000 771,11
8 Читтагонг Читтагонг 32 696 28 079 000 858,79
Ниитэдэ 144 272 142 319 000 986,46

Хотонууд

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
Бангладеш хотонууд
Дакка.
Бангладеш хотонууд
№ Хото Хүн зон Улас
Хүн зон 1991 Хүн зон 2001 Хүн зон 2010
1. Дакка 5 081 834 7 672 032 10 861 172 Дакка
2. Читтагонг 2 115 248 2 941 603 3 867 703 Читтагонг
3. Нараянгандж 817 133 1 133 191 1 490 131 Дакка
4. Кхулна 921 365 1 172 831 1 435 422 Кхулна
5. Газипур 588 540 866 540 1 199 215 Дакка
6. Раджшахи 507 435 651 062 808 414 Раджшахи
7. Тонги 168 702 281 928 437 387 Дакка
8. Силхет 234 355 316 311 410 172 Силхет
9. Мименсингх 273 350 332 721 395 129 Дакка
10. Нарсингди 199 694 274 763 361 604 Дакка
11. Комилла 225 259 278 238 344 750 Читтагонг
12. Рангпур 208 294 265 972 330 049 Рангпур
13. Барисал 202 746 234 783 270 864 Барисал
14. Джессор 169 349 214 846 260 843 Кхулна
15. Богра 164 114 210 038 260 165 Раджшахи
16. Динаджпур 136 133 157 914 182 674 Рангпур
17. Пабна 137 577 159 977 182 610 Раджшахи
18. Навабгандж 130 577 152 223 177 822 Раджшахи
19. Муншигандж 68 103 107 903 159 379 Дакка
20. Брахманбария 137 485 145 300 157 903 Читтагонг
21. Магура 36 929 86 445 156 337 Кхулна
22. Тангайл 106 004 129 785 155 891 Дакка
23. Сираджгандж 106 153 128 144 151 444 Раджшахи
24. Фени 46 272 92 794 150 950 Читтагонг
25. Гаджипур 100 690 123 531 148 305 Дакка
26. Наогаон 101 266 124 046 147 998 Раджшахи
27. Джамалпур 109 126 128 163 147 179 Дакка
28. Мадхупур 19 747 82 736 145 100 Дакка
29. Чуаданга 88 251 113 928 142 700 Кхулна
30. Фаридпур 68 938 101 084 140 736 Дакка
31. Саидпур 102 491 119 666 137 209 Рангпур
32. Хабигандж 49 627 84 276 132 707 Силхет
33. Абхайнагар 28 547 73 006 129 569 Кхулна
34. Дохар 26 841 61 793 127 790 Дакка
35. Саткхира 73 105 95 181 119 892 Кхулна
36. Бхайраб 70 093 93 254 119 423 Дакка
37. Дженайда 64 471 88 687 116 967 Кхулна
38. Чандпур 99 864 108 558 116 784 Читтагонг
39. Кокс-Базар 80 424 97 898 116 637 Читтагонг
40. Раузан 21 344 55 874 114 936 Читтагонг
41. Куштия 86 181 99 705 113 440 Кхулна
42. Ишварди 81 789 96 305 111 137 Раджшахи
43. Натор 68 186 87 128 107 704 Раджшахи
44. Ноакхали 80 190 92 112 104 090 Читтагонг
45. Шерпур 62 828 82 179 103 653 Дакка
46. Кхаграчари 29 137 57 087 102 485 Читтагонг
47. Кауния 69 447 83 054 97 303 Рангпур
48. Кишоргандж 60 269 77 610 96 674 Дакка
49. Лакшмипур 43 846 66 854 96 082 Читтагонг
50. Чакария 5 406 50 993 91 233 Читтагонг



  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Эшэ татахада гараһан алдуу: Неверный тег <ref>; для сносок imf2 не указан текст
  2. ↑ "Gini Index". World Bank.
  3. ↑ "Human Development Report 2010. Human development index trends: Table G". The United Nations
  4. ↑ http://www.cabinet.gov.bd/view_area.php?page=all_area&lang=en
"https://bxr.wikipedia.org/w/index.php?title=Бангладеш&oldid=70289" хуудаһанһаа абтаһан