Чулацаман тӀегӀо

Галатасарай (футболан клуб)

Талларе хьожуш
ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
Туркойчоьнан байракх «Галатасарай»
Логотип
Йуьззина
цӀе
Galatasaray Spor Kulübü
Харц цӀераш «Лоьмаш» (Aslanlar), Cimbom, Avrupa Fatihi Sarı-Kırmızılılar (Можа-цӀиен)
Кхоьллина 1905
Стадион Тюрк Телеком Арена, Истмала
Чухоам 55 147
Президент Туркойчоьнан байракх Дженгиз Мустафа
Коьрта тренер Туркойчоьнан байракх ?
Капитан Туркойчоьнан байракх Инан Сельчук
Рейтинг 68-гӀа меттиг УЕФА рейтингехь[1]
Спонсор Германин байракх Zott
Сайт galatasaray.org(туркойн мотт)(ингалс.)
Къовсамаш Туркойн Суперлига
2023/2024 ХӀинца йолу чемпион Чемпион
Форма
Форма
Коьрта
форма
Форма
Форма
ХьошалгӀахь
форма
Форма
Форма
Резерван
форма

«Галатасара́й» (турк. Galatasaray Spor Kulübü) — туркойн Истмалан футболан клуб, йукъайоьду спортан «Галатасарай» йукъараллин, ловза Туркойчоьнан чемпионатехь. Кхоьллина 1905 шарахь. ЦӀера матчаш ловзайо 55 147 стаг чухоьучу «Тюрк Телеком Арена» стадионехь. Уггаре аьтту болчех цхьа футболан клуб йу махкахь, 22-за Туркойчоьнан чемпион хилла, 18-за Туркойчоьнан Кад баьккхина, 16-за Туркойчоьнан Суперкад баьккхина, УЕФАн Кад а, УЕФАн Суперкад а баьккхина.

«Галатасарай» — турниран йохаллехь цкъан а ца оьшуш УЕФА Кад баьккхинчу шина командах цхьаъ йу, ткъа иштта Чемпионийн Лигехь тобанехь кхоалгӀа меттиг йаьккхинчул тӀаьхьа и турнир йаьккхина хьалхара команда а йу. 1999/2000 шерийн УЕФА Кедан финалехь «Галатасарайс» иэшийра лондонан «Арсенал» пенальтин серехь жамӀ 4:1 долуш, тӀаккха дуьххьара исторехь еврокад баьккхина туркойн клуб хилира. «Галатасарайн» иштта йу дуьненан рекорд цӀахь угара беха толамаш бахарх — 2001 шеран 13 майра 2002 шеран 8 декабрь кхаччалц команда туьйлира шен стадион тӀехь 24 матчехь тӀаьхьий-хьалхий. 2001 шеран январехь «Галатасарай» «Дуьненан уггаре дика футболан клуб» рейтинган коьртехь йара.

«Галатасарай» цӀе схьайаьлла Галатасарайн лицейх (йуьхьанцара цӀе «Галатан гӀалин Императоран ишкол»), ткъа историн агӀора хьаьжча кхоьллина шина дашах: Галата (Истмалан историн кӀошт) а, «сарай» («гӀала», туркойн маттара гочдича).

«Галатасарайн» дуьххьарлера сурт, 1905

Клуб кхоьллина 1905 шарахь Галатасарайн лицейн коьртехь Ӏали Сами Ен волу дешархойн тобано. «Галатасарай» йу Туркойчоьнан уггаре ширачех цхьа футболан клуб.

Хьалхарчу хенахь «Галатасарай» дӀайазйина йацара кхоллам санна, хӀунда аьлча Туркойчохь дӀанисдина спортан законаш ца хилар бахьнехь. 1912 шарахь закон тӀеэцначул тӀаьхьа клуб йаха йолайелира законан бух тӀехь. «Галатасарай» дӀакхийтира истмалан лиге 1905/06 шеран чемпионатехь, ткъа 1907/08 шерашкахь туьйлира. 1952 шарахь цунах говзаллин клуб хилира. 1959 шарахь кхоллайелира марталлин туркойн лига, ткъа «Галатасарай» сихха коьртера команда хилира цунна йукъахь.

Уггаре бакхий кхиамаш баьхкира клубан 90-гӀа шераш чекхдовлуш. 2000 шарахь «Галатасарайс» Терим Фатихьа куьйгаллийца толам баьккхира УЕФА Кедехь, финалехь пенальташца лондонан «Арсенал» а иэшош, ткъа цул тӀаьхьа УЕФА Суперкад баьккхира мадридан «Реал» иэшийна. Иштта клуб хилира Европин ткрнирашкахь толам баьккхина дуьххьарлера туркойн команда.

Хаджи Георге «Галатасарайн» коьрта тренер дарже йуха вар аьтту болуш хилира: 2005 шарахь йаьккхира Туркойчоьнан Кад.

«Галатасарайн» чоьтехь 22 толам бу Туркойчоьнан чемпионатехь, тӀаьххьарниг царех баьккхина 2017/18 шерийн чемпионатехь.

Клубан ламастан духар — можа-цӀиен футболкаш, цӀиен шорташ а, пазаташ а. Ӏали Сами Ена харжира цӀиен-можа бос, цӀеран а, ницкъан а символ йу аьлла.

Луьра мостагӀа клубаш йу кхин Истмалан клубаш «Фенербахче» а, «Бешикташ» а.

2008 шарахь клуб рогӀехь мехкан чемпион хилла, амма йукъара дӀаваьлла 2 «дийна воллушехь туьйра хилларг»: Хьакан Шукюр левзина ваьлла, ткъа Бурук Окан шина шаранна контракт йаздина «Истанбул ББ» клубаца.

2010 шеран 21 октябрехь «Галатасарайн» йуха а коьрте хӀоьттира Георге Хаджи[2][3]. 2011 шеран мартехь «Галатасарайн» куьйгалло сацам бира Хаджи балхара дӀаваккха[4].

Шен исторехь уггаре а гӀуо шерал тӀаьхьа (8-гӀа меттиг 2010/2011 шарахь), «Галатасарайн» футболисташ берриг аьлча санна хийцабелира, техникин куьйгалле йуха веира Фатихь Терим, тӀаккха шолгӀачу шарахь клуб чемпион хилира.

2013 шеран Ӏай клуб йукъа веира Уэсли Снейдер а, Дидье Дрогба[5] а. 2012/2013 шарахь немцойн «Шальке-04» шина матчан 3:4 чоьтаца иэшийна «Галатасарай» Чемпионийн Лигин 1/4 финале кхечира[6].

Чоьхьара къовсамаш

[бӀаьра нисйан | нисйан]

Дуьненайукъара къовсамаш

[бӀаьра нисйан | нисйан]

Кхин кхиамаш

[бӀаьра нисйан | нисйан]
  • Uhrencup:
    • Кад баьккхина: 2016

«Галатасарайн» цӀера стадион йу керла шортта функцеш йолу «Тюрк Телеком Арена», иза лаьтта Истмала гӀалан Шишли кӀоштахь, Туркойчоь. Аренан чухоам 52 650 стаг.

«Ӏали Сами Ен» тӀиера дӀакхалхар Ӏалашо йолуш дара тишъелла стадион туркойн футболан хьашташца йогӀуш йолу керла ареница хийца.

2007 шеран 13 декабрехь правительствон хьаькмаша дакъа а лоцуш керла стадионан бух биллира. ГӀишлойаран мах бара €128 млн.

Хаза перфоманс «Тюрк Телеком Арени» тӀехь.

2008 шарахь Туркойчоьнан футболан федерацис сацам бира Футболах ловзарех Европин чемпионат 2016 шайн махкахь йан кехаташ чудала, тӀаьхьуо Европин чемпионат 2020 а.[7] Оцу сацамо хийцамаш бан безийтира стадионан проектехь, иза пайденна хилийтархьама Европин чемпионатан ахфиналан декъан матчашна УЕФАн стандарташца.

Стадионан цӀе яла бакъо йоьхкира 10 шаран йоккхачу телекоммуникацин Türk Telekom компанин $100,5 млн.

Даздарца дӀайиллира керла «Тюрк Телеком Арена» 2011 шеран 15 январехь доттагӀаллин матчца футболан клубашна «Галатасарайн» а, «Аяксан» а йукъахь. Матч чекхйелира 0:0 жамӀаца.[8] 1933 шарахь дуьйна клубан муьтӀахь болу хьовсархойн лаам кхочуш хилира 77 шо даьлча.[9]

«Галатасарайн» керла стадионера хьалхара официалан матч еира «Сивасспоран» дуьхьала, иза чекхйелира 1:0 хӀусамдайн толамца. Хьалхара гол керла аренехь туьйхира Туркойчоьнан гулйина командан турслочо Четин Сервета.[10]

2011 шеран 18 мартехь «Фенербахчен» дуьхьалчу матчехь хӀоттийра спортан аренашкара гӀовгӀан дуьненан рекорд децибелашкахь. Иза хилира 131.76 дБ, йукъайахара «Гиннессан рекордийн жайнан».[11][12]

Клубан беснаш а, духар а

[бӀаьра нисйан | нисйан]

Официалан клубан беснаш[13]

[бӀаьра нисйан | нисйан]
Бос Пантон CMYK Hex код
1235 C%0 M%30 Y%100 K%0 #FCB514 йа #FFB517
201 C%0 M%100 Y%65 K%34 #A32638 йа #B50043

Экипировка

[бӀаьра нисйан | нисйан]

Мур Арахецнарг Спонсор
1977-1978 Дац Volvo / PeReJa
1978-1979 Дац
1979-1982 Telefunken
1982-1983 MEBan
1983-1985 Telefunken
1985-1986 Adidas Denizcilik Bankası
1986-1991 TürkBank
1991-1992 Umbro ADEC Saat / Show TV
1992-1995 Show TV
1995-1997 Adidas VakıfBank
1997-1998 Bank Ekspres
1998-2000 Marshall Boya
2000-2001 Telsim
2001-2002 Lotto Aria
2002-2004 Umbro
2004-2005 Avea
2005-2009 Adidas
2009-2011 Turk Telekom
2011- Nike

Тренерийн жамӀаш

[бӀаьра нисйан | нисйан]
Туркойчоьнан лиган чемпионаш (21)
Шо Тренер
1961/62 Туркойчоьнан байракх Килич Гюндюз
1962/63 Туркойчоьнан байракх Килич Гюндюз
1968/69 Югославин байракх (1945—1991) Калеперович Тома
1970/71 Ингалсан байракх Бирч Брайан
1971/72 Ингалсан байракх Бирч Брайан
1972/73 Ингалсан байракх Бирч Брайан
1986/87 Германин байракх Дерваль Юпп
1987/88 Германин байракх Дерваль Юпп
1992/93 Германин байракх Фельдкамп Карл-Хайнц
1993/94 Германин байракх Холлманн Райнер
1996/97 Туркойчоьнан байракх Терим Фатихь
1997/98 Туркойчоьнан байракх Терим Фатихь
1998/99 Туркойчоьнан байракх Терим Фатихь
1999/00 Туркойчоьнан байракх Терим Фатихь
2001/02 Румынин байракх Луческу Мирча
2005/06 Бельгин байракх Геретс Эрик
2007/08 Туркойчоьнан байракх Гюлер Джеват
2011/12 Туркойчоьнан байракх Терим Фатихь
2012/13 Туркойчоьнан байракх Терим Фатихь
2014/15 Туркойчоьнан байракх ХьамзаохӀлу Хьамза
2017/18 Туркойчоьнан байракх Терим Фатихь
Туркойчоьнан кад баьккхинарш (17)
Шо Тренер
1963 Туркойчоьнан байракх Килич Гюндюз
1964 Туркойчоьнан байракх Килич Гюндюз
1965 Туркойчоьнан байракх Килич Гюндюз
1966 Туркойчоьнан байракх Килич Гюндюз
1973 Ингалсан байракх Бирч Брайан
1976 Туркойчоьнан байракх Демиркан Фетхьи
1982 Ингалсан байракх Бирч Брайан
1985 Германин байракх Дерваль Юпп
1991 Германин байракх Хельд Зигфрид
1993 Германин байракх Фельдкамп Карл-Хайнц
1996 Шотландин байракх Сунесс Грэм
1999 Туркойчоьнан байракх Терим Фатихь
2000 Туркойчоьнан байракх Терим Фатихь
2005 Румынин байракх Хаджи Георге
2014 Италин байракх Роберто Манчини
2015 Туркойчоьнан байракх Хьамза ХьамзаохӀлу
2016 Нидерландин байракх Рикеринк Ян Ольде
УЕФА Кад баьккхинарш (1)
Шо Тренер
2000 Туркойчоьнан байракх Терим Фатихь
УЕФА Суперкад баьккхинарш (1)
Шо Тренер
2000 Румынин байракх Луческу Мирча

ГӀарабевлла ловзархой

[бӀаьра нисйан | нисйан]
Хьакан Шюкюр
Георге Хаджи
Марио Жардел
Франк Рибери

Исбаьхьаллехь

[бӀаьра нисйан | нисйан]

Клуб хьахайо российн Сплин рок-тобан «Географин Ӏамола» эшарахь («Галатасарай кхана тоьлур йу Лондонехь!»), ткъа иштта российн кинофильмехь «Харжамийн де».

2011 шеран 18 мартехь Туркойчоьнан чемпионатан 26-гӀа туран ловзарехь «Галатасарайн» а, «Фенербахчен» а фанаш цхьаьна керла рекорд хӀоттийра гӀовгӀан тӀегӀанца спортан къовсамашкахь. Цара йаьккхира 131,76 децибел бараме кхочу гӀовгӀа.

И гайтам спортан къовсамашкара гӀовгӀан тӀегӀанца уггаре диканиг бу. Гиннессан рекордийн жайнан векалш дӀайаздира и фанатийн кхиам.

«Галатасарайн» долахь туьканийн маша бу (ерриг 88), Galatasaray Store, цара духку клубан сурсаташ Туркойчу, Германе, Къилбаседа Кипре. Туьканаш йу Истмалаехь (36), Анкарахь (6), Антальяхь (4), Измирехь (4), Коньяхь (3), Самсунехь (2), Аданехь (2), Бурсехь (2), Айдынехь (2), Бакохахь (1)[14][15].

Клубан йу букмекерийн контора, «GS Bilyoner»[16]; Страховой компани, «GS Sigorta HDI»[17][18]; Интернет-провайдеран компани «GSNET»[19][20] , туристийн агенталла, GSTRAVEL[21], туристийн агенталла, форекс компани «GSForex»[22][23], лахаран компани «GSYandex»[24][25].

Билгалдахарш

[бӀаьра нисйан | нисйан]
  1. Рейтинг УЕФА для клубов
  2. Kamuoyuna Açıklama (тур.). Galatasaray.org (2010 шеран 21 октябрь). ТӀекхочу дата: 2010 шеран 21 октябрь. Архивйина 2012 шеран 1 мартехь
  3. Hagi neuer Trainer von Galatasaray Istanbul (нем.). transfermarkt.de (2010 шеран 21 октябрь). ТӀекхочу дата: 2010 шеран 21 октябрь. Архивйина 2010 шеран 23 октябрехь
  4. «Галатасарай» официально подтвердил отставку Хаджи
  5. Didier Drogba Transferi Hakkında Açıklama
  6. Звёзды в тени, но «Галатасарай» в четвертьфинале Архивйина 2016-03-04 — Wayback Machine
  7. Турция подала заявку на проведение ЧЕ 2020(оьр.)
  8. Матч открытия(туркойн мотт)
  9. История стадиона Ӏали Сами Ен(туркойн мотт)
  10. Первый официальный матч(туркойн мотт)
  11. Мировой рекорд шума на спортивных аренах Архивйина 2012-04-17 — Wayback Machine(ингалс.)
  12. Мировой рекорд шума на стадионе Архивйина 2011-03-20 — Wayback Machine(туркойн мотт)
  13. GALATASARAY_MEDIAKIT
  14. GS Store Official Website Архивйина 2014-07-01 — Wayback Machine
  15. GS Store Germany
  16. Vatan Newspaper(ТӀе цакхочу хьажорг)
  17. Sigortam.net
  18. Official Website. GSSigortaHDI. ТӀекхочу дата: 2012 шеран 12 июнь. Кху чуьра архивйина оригиналан 2014 шеран 16 июлехь Архивйина 2014-07-16 — Wayback Machine
  19. GS NET Official Website
  20. Galatasaray.org
  21. GS Travel Official Website. Galatasaray SK. ТӀекхочу дата: 2013 шеран 11 сентябрь.
  22. GSForex. GSForex. ТӀекхочу дата: 2013 шеран 31 октябрь.
  23. FXTCR ile Sponsorluk ve İşbirliği Anlaşması İmzalandı. Galatasaray SK. ТӀекхочу дата: 2013 шеран 31 октябрь. Кху чуьра архивйина оригиналан 2014 шеран 18 февралехь Архивйина 2014-02-18 — Wayback Machine
  24. Galatasaray, Yandex İşbirliği ile Dünyada Bir İlke Daha İmza Atıyor
  25. GSYandex Official Website Архивйина 2014-02-09 — Wayback Machine