دوا تیۆرمی فێرما

دوا تیۆرمی فێرما
بەشێکە لە	list of theorems
دامەزران	١ی کانوونی دووەمی ١٦٣٧
ناونراوە لەدوای	پیێر دێ فێرما
لێکۆڵینەوە لەلایەن	تیۆریی ژمارە
Defining formula	$\forall a\in \mathbb {N} ,b\in \mathbb {N} ,c\in \mathbb {N} ,n\in \mathbb {N} :a^{n}+b^{n}=c^{n}\Rightarrow n<3$
In defining formula	$a$، $b$، $c$، $n$
Solved by	Andrew Wiles، Richard Taylor
لە ویکیدراوە دەستکاریی زانیارییەکان بکە

لە تیۆریی ژمارەکاندا، دوا تیۆرمی فێرما (بە ئینگلیزی: Fermat's Last Theorem) کە لە دەقە کۆنەکاندا بە مەزندەی فێرماش ناسراوە، یەکێک لە بەناوبانگترین تیۆرمەکانی مێژووی ماتماتیکە، بەپێی دوا تیۆرمی فێرما ھیچ سێ ژمارەیەکی ئەرێنی وەکوو $a$، $b$ و $c$ بوونیان نییە کە بۆ ھەر ژمارەیەکی تەواو بەو مەرجەی $n>2$ پاسادانی ئەم ھاوکێشەیە بکەن:

$a^{n}+b^{n}=c^{n}$

ئەم پێشنیارە بۆ یەکەم جار لە پەراوێزی کتێبی دیۆفانتوس لەلایەن فێرما لە ساڵی ١٦٣٧ دا ئاماژەی پێ کرا، فێرما ئەوەشی زیاد کرد کە بەڵگەی بۆ سەلماندی ھەیە، بەڵام لەم پەراوێزەدا جێگەی نییە. لەگەڵ ئەوەشدا گومانیان لێ دەکرد، چونکە پاش مردنی لەلایەن کوڕەکەیەوە بەبێ ڕەزامەندی باوکی بڵاوکرایەوە. ئەم کێشەیە یەکێک لە بەناوبانگترین تیۆرمەکانی مێژووی ماتماتیکە و پێش ئەوەی بسەلمێنرێت، لە ڕیکۆردەکانی جیھانی کتێبی گینسدا بە «ئەستەمترین کێشەی ماتماتیکی» ناسراوە، بەھۆی ئەوەی چەندین بەڵگەی جۆراوجۆر خراوەتە ڕوو کە ھەوڵی سەلماندنیان داوە بەڵام تێیدا سەرکەوتوو نەبوون.

سەرچاوەکان

• بەشداربووانی ویکیپیدیا، «Fermat's Last Theorem»، ویکیپیدیای ئینگلیزی. سەردان لە ٩ی حوزەیرانی ٢٠٢١.