Эффективлă температура

Эффекти́влă температу́ра $T_{E}$ — тӳпери ĕскерĕн (е урăх объектăн) çутатаслăхне (пайăркалавăн тулли хăватне) палăрăмлăхлатакан параметр. Çапла вара, ку тÿпери ĕскерĕн хапипе тан тата вăхăт пĕрчин хушшинче çавăн чухлех энерги пайăркалакан абсолютлă хура ĕскерĕн температури^[1].

Стефан — Больцман саккунĕпе килĕшÿллĕн, $R$ радиуслă сферăлла, эппин, $4\pi R^{2}$ пайăркалав çийĕллĕ абсолютлă хура ĕскерĕн çутатаслăхĕ $L$ çапла:

L=4\pi R^{2}\sigma T_{E}^{4}

Кунта $\sigma$ — Стефан-Больцман константти, вăл 5,67·10^-8 Вт/(м² К⁴) чухлĕ.

Çĕр чăмăрĕн эффективлă температури

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Çĕр чăмăрĕн эффективлă температури, шутласа пăхсан, 249 К, е −24 °C пулать. Чăннипе вара вăл чылай пысăкрах, мĕншĕн тесен парникла эффект витĕмĕ пур.

Çавăн пекех

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Асăрхавсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

^ Бычков К. В. Эффективная температура // Физическая энциклопедия : [в 5 т.] / Гл. ред. А. М. Прохоров. — М.: Большая российская энциклопедия, 1999. — Т. 5: Стробоскопические приборы — Яркость. — С. 645—646. — 692 с. — 20 000 экз. — ISBN 5-85270-101-7.

Каçăсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Archie E. Roy, David Clarke. Astronomy. — CRC Press, 2003. — ISBN 978-0-7503-0917-2.
Earth Fact Sheet. çăлкуçран архивланă 30 Юпа уйӑхӗн 2010. Тĕрĕсленĕ 8 Ҫу уйӑхӗн 2018.

п • с • т Çăлтăрсем
Эволюци	Йĕркеленӳ • Тĕп умлăн-хыçлăнлăхченхи çăлтăрсем • Тĕп умлăн-хыçлăнлăх • Горизонталлĕ турат • Гигантсен асимптотăлла турачĕ • Тăнăçсăрлăх ярăмĕ • Хĕрлĕ çăралу • Планетăлла тĕтрелĕх • Протопланетăлла тĕтрелĕх • Йăмăх сенкер улшăнуллă çăлтăр • Вольф — Райе çăлтăрĕ • Псевдо-вышкайсăр çĕнĕ çăлтăр • Вышкайсăр çĕнĕ çăлтăр • Гиперçĕнĕ çăлтăр • Герцшпрунг-Рассел диаграмми • Çăлтăрла популяци

Протоçăлтăрсем	Молекула пĕлĕчĕ • ГБок глобули • çăлтăрла çамрăк объектсем • Хербиг — Аро объекчĕ • Хаяси трекĕ • Хаяси чикки • Хеньи трекĕ • Орионла улшăнуллăскер (T Вăкăр çăлтăр • Фуор) • Хербиг çăлтăрĕ (Ae/Be)

Çăлтăрсен тĕсĕсем	Субкарлик • Карликсем (Хĕрлĕ • Сарă • Оранжă • Сенкер) • Субгигант • Гигантсем (Хĕрлĕ гигант • Сенкер гигант • Йăмăх гигант) • Вышкайсăр гигант (Хĕрлĕ вышкайсăр гигант • Сарă вышкайсăр гигант • Сенкер вышкайсăр гигант) • Гипергигант (Сарă гипергигант) • Сивĕннĕ сенкер çăлтăр • Йăлхахла çăлтăр • Кăмрăкамăшла çăлтăр (Метинлă çăлтăр) • Барийле çăлтăр • S тĕслĕ çăлтăр • Пекулярла çăлтăр • Технецийле çăлтăр • Чĕркĕмĕлле-марганецла çăлтăр • Улшăнуллă çăлтăр

Юхăннă çăлтăрсем	Шурă карлик • Хура карлик • Нейтронла çăлтăр (Пульсар: (Радиопульсар • Рентгенла пульсар) • Магнетар: (Аномаллĕ Рентгенла пульсар • Çине-çине пулакан çемçе гамма-çиçевсен çăлкуçĕ • Чаплă çиччĕлĕх • Çаврăнан радиотранзиент) • Хура хăвăл • Компактлă çăлтăр (Экзотикăлла çăлтăр • Кваркла çăлтăр • Преонла çăлтăр • Q-çăлтăр) • Тимĕр çăлтăр

Çăлтарçумла объектсем	Хăмăр карлик • Субхăмăр карлик • Планетар

Çăлтăрсен тытăмĕ	Çăлтăр тĕшĕ • Конвекци зони • Пайăрка зони • Фотосфера • Хромосфера • Çăлтăр кăшăлĕ • Çăлтăр çилĕ • Çăлтăр çиллин хăмпи • Металлăх • Çăлтăрăн магнитла уйĕ • Астросейсмологи • Хĕвелĕнни евĕр осцилляцисем • Эддингтон чикки

Çăлтăрсенчи нуклеосинтез	s-процесс • r-процесс • p-процесс • rp-процесс • Альфа-процесс • Виççĕлле гелийле реакци • Протон-протон циклĕ • Кăмрăкамăш-азот циклĕ • Гелийле çиçев • Кăмрăкамăш çунни • Кăмрăкамăш детонацийĕ • Йӳçамăш çунни • Неон çунни • Кремний çунни

Çăлтăрсен палăрăмĕсем	Спектрла клас • Эффективлă температура • Çăлтăр кинематики (Харпăр куçăмĕ) • Кĕтесле хăвăртлăх • Микротурбулентлăх • Хĕвел масси • Планетăсен системи • Çăлтăрсен çаврăнăвĕ • Çăлтăрсен системи (Иккĕлле çăлтăр • Хутлавлăхла çăлтăр) • Çăлтăр динамики • UBV-фотометри • Çăлтăрсене паллă тăвасси • Çăлтăрла кап (Çăлтăрла абсолютлă кап)

Çăлтăрсен ят-йышĕ	Çăлтăр ячĕсен ят-йышĕ • Пысăк çăлтăрсен ят-йышĕ • Пысăк мар çăлтăрсен ят-йышĕ • Пысăк çăлтăрсен ят-йышĕ • Чи йăмăх çăлтăрсен ят-йышĕ • Чи хăват çăлтăрсен ят-йышĕ • Çывăхри çăлтăрсен ят-йышĕ • Хăмăр карликсен ят-йышĕ • Çăлтăр астрономин хронологийĕ
Категори:Çăлтăрсем