Richard Parry (esgob)

Richard Parry
Ganwyd	1560
Bu farw	26 Medi 1623  Diserth
Dinasyddiaeth	Cymru
Alma mater	Ysgol Westminster Eglwys Crist
Galwedigaeth	offeiriad, cyfieithydd, cyfieithydd y Beibl

Cerflun o Richard Parry ar Gofeb Cyfieithwyr y Beibl yn Llanelwy.

Roedd Richard Parry (1560 - 26 Medi 1623) yn Esgob Llanelwy. Fe'i cofir yn bennaf am iddo gyhoeddi fersiwn diwygiedig o gyfieithiad Cymraeg yr Esgob William Morgan o'r Beibl.

Magwraeth ac addysg

Ganed Richard Parry yn 1560 yn fab i John ap Hari, Pwllhalog, Cwm, Sir y Fflint a'i wraig Elen ferch Dafydd ap John, o Llanfair Dyffryn Clwyd, ger Rhuthun, Sir Ddinbych.

Aeth i Ysgol Westminster ac yna i Eglwys Crist, Rhydychen, un o golegau Prifysgol Rhydychen; graddiodd B.A. ar 5 Chwefror 1584. Tra oedd yn bennaeth ysgol Rhuthun, graddiodd yn M.A. ar 4 Mehefin 1586 ac yn ddiweddarach ar 4 Mawrth 1594, yn B.D.

Gwaith

Daeth yn brifathro Ysgol Rhuthun, ac yn 1599 yn Ddeon Bangor ar 5 Ebrill 1584. Cysegrwyd ef yn Esgob Llanelwy ar 30 Rhagfyr 1604. Priododd Gwen ferch John ap Rhys Wyn tua 1598, a chawsant bedwar mab a saith merch.

Cyhoeddodd Parry fersiynau diwygiedig o'r Beibl a'r Llyfr Gweddi Gyffredin yn 1620 a 1621. Er mai ei enw ef oedd wrth y rhain, credir mai ei frawd-yng-nghyfraith John Davies, Mallwyd a wnaeth y rhan fwyaf o'r gwaith.

Bu farw yn Niserth ar 26 Medi 1623.

Llyfryddiaeth

• Y Bywgraffiadur Cymreig hyd 1940 (Anrhydeddus Gymdeithas y Cymmrodorion, 1953)