Andrey Kurkov

Andrey Kurkov
Ganwyd	23 Ebrill 1961  Budogoshch
Dinasyddiaeth	Wcráin
Alma mater	Kyiv National Linguistic University
Galwedigaeth	llenor, sgriptiwr, newyddiadurwr, golygydd cyfrannog, cyfieithydd, sgriptiwr ffilm, academydd
Adnabyddus am	The Gardener from Ochakov, Death and the Penguin
Arddull	rhyddiaith
Gwobr/au	Chevalier de la Légion d'Honneur, Gwobr Geschwister-Scholl

Nofelydd a llenor o Wcráin yw Andrey Yuryevich Kurkov (Wcreineg: Андрій Юрійович Курков; Rwsieg: Андре́й Ю́рьевич Курко́в; ganwyd 23 Ebrill 1961).

Gan ysgrifennu'n bennaf yn yr iaith Rwseg mae Kurkov yn awdur 19 o nofelau, gan gynnwys y llyfr poblogaidd Death and the Penguin, llyfrau i blant, a sgriptiau dogfen, ffuglen a ffilmiau teledu. Mae ei waith wedi'i gyfieithu i dros 30 o ieithoedd a'i gyhoeddi mewn 65 o wledydd.

Mae ei lyfrau yn llawn hiwmor du, realiti ôl-Sofietaidd ac elfennau o swrealaeth.

Mae Kurkov wedi ymddangos yn aml ar gyfryngau'r byd i leisio ei gefnogaeth i'w wlad yn erbyn Goresgyniad Wcráin gan Rwsia yn 2022. Mewn cyfweliad i'r sianel deledu PBS yn Ebrill 2022, yn fuan ar ôl ymosodiad Rwsia, dywedodd Kurkov ei fod wedi ystyried rhoi'r gorau gyhoeddi i waith yn yr iaith Rwsieg fel safiad yn erbyn y rhyfel.

Bywyd cynnar ac addysg

Ganed Kurkov yn Leningrad, Undeb Sofietaidd (Saint Petersburg, Rwsia erbyn hyn) yn 1961. Roedd ei dad yn swyddog llynges a'i fam yn gyfieithydd. Mynychodd Kurkov ysgol yn Leningrad ac yna astudiodd Japaneg yn Academi Addysgeg Ieithoedd Tramor Kyiv.

Gyrfa

Dechreuodd Kurkov ei yrfa fel newyddiadurwr, gan weithio i wahanol bapurau newydd a chylchgronau yn yr Wcrain. Ym 1989, cyhoeddodd ei nofel gyntaf, The Penguin Lost. Roedd y llyfr hwn yn llwyddiant beirniadol a masnachol, a sefydlodd Kurkov fel llais blaenllaw yn llenyddiaeth Wcrain.

Ers hynny mae Kurkov wedi cyhoeddi 18 nofel arall, yn ogystal â naw llyfr i blant a thua 20 o sgriptiau ffilm ddogfen, ffuglen a theledu. Mae ei waith wedi'i gyfieithu i dros 30 o ieithoedd gan gynnwys Saesneg, Sbaeneg, Japaneaidd, Ffrangeg, Almaeneg, Eidaleg, Tsieinëeg, Swedeg, Perseg a Hebraeg.

Mae Kurkov hefyd yn sylwebydd uchel ei barch ar yr Wcrain ar gyfer y cyfryngau rhyngwladol. Mae wedi ysgrifennu ar gyfer The New York Times, The Guardian, The Washington Post, a llawer o gyhoeddiadau eraill. Mae hefyd yn westai rheolaidd ar raglenni teledu a radio, lle mae'n trafod gwleidyddiaeth, diwylliant a chymdeithas yr Wcrain.

Bywyd personol

Mae Kurkov yn briod ag Elizabeth Sharp, awdur Americanaidd. Mae ganddynt ddau o blant.

Mae Kurkov yn byw yn Kyiv, Wcráin.

Gwobrau ac anrhydeddau

Mae Kurkov wedi derbyn nifer o wobrau am ei waith, gan gynnwys y canlynol:

• Y Prix Médicis étranger (Ffrainc)
• Gwobr Ffilm Ewropeaidd am yr Awdur Sgrin Gorau (yr Almaen)
• Y Prix Femina étranger (Ffrainc)
• Llyfr y Flwyddyn y BBC (DU)