Khyber Pakhtunkhwa
Math | province of Pakistan |
---|---|
Prifddinas | Peshawar |
Poblogaeth | 26,896,829 |
Sefydlwyd | |
Pennaeth llywodraeth | Shah Farman |
Daearyddiaeth | |
Sir | Pacistan |
Gwlad | Pacistan |
Arwynebedd | 74,521 km² |
Yn ffinio gyda | Federally Administered Tribal Areas, Punjab, Islamabad Capital Territory, Azad Kashmir, Gilgit–Baltistan, Badakhshan, Nuristan, Kunar |
Cyfesurynnau | 34.343°N 72.18°E |
PK-KP | |
Gwleidyddiaeth | |
Corff gweithredol | Provincial Cabinet of Khyber Pakhtunkhwa |
Corff deddfwriaethol | Provincial Assembly of Khyber Pakhtunkhwa Province |
Swydd pennaeth y wladwriaeth | Governor of Khyber Pakhtunkhwa |
Swydd pennaeth y Llywodraeth | Chief Minister of Khyber Pakhtunkhwa |
Pennaeth y Llywodraeth | Shah Farman |
Lleolir Khyber Pakhtunkhwa (Wrdw: خیبر پختونخوا, Pashto: خیبر پښتونخوا) yng ngogledd-orllewin Pacistan am y ffin ag Affganistan. Talaith Ffin y Gogledd-Orllewin (Wrdw: śhumāl maġribī sarhadī sūbha شمال مغربی سرحدی صوبہ, Saesneg: North-West Frontier Province neu NWFP) oedd enw'r dalaith tan 2010. Tarddodd yr enw o gyfnod reolaeth Prydain ar isgyfandir India gan gyfeirio at yr isgyfandir cyfan yn hytrach na thiriogaeth y Pacistan bresennol. Dyma'r lleiaf o bedair talaith Pacistan. Mae'n cynnwys rhan fawr o fynyddoedd uchel yr Hindu Kush. Y brifddinas yw Peshawar, wrth droed y Bwlch Khyber enwog. Mae'n gartref i'r bobl Pashtun ('Pakhtun' yn lleol), sy'n siarad Pashto, ac fe'i gelwir yn Pakhtunistan hefyd o'r herwydd. Ceir sawl grŵp ethnig arall, llai, yn yr ardal. Poblogaeth: tua 20 miliwn.
O fewn Pacistan, mae'r dalaith yn ffinio â'r rhanbarth a elwir heddiw yr Ardaloedd Llwythol dan Weinyddiaeth Ffederal neu FATA (Federally Administred Tribal Areas) i'r de-orllewin, a fu yn rhan o'r NWFP hanesyddol ar un adeg, gyda Gilgit–Baltistan i'r gogledd-ddwyrain, y Kashmir Bacistanaidd i'r dwyrain, ac Islamabad a'r Punjab i'r de. Mae'n gyffwrdd hefyd â darn o orllewin Gweriniaeth Pobl Tsieina yn y gogledd eithaf.
Rhennir y dalaith yn sawl dosbarth ac ardal yn cynnwys Chitral, Dir, Swat, Buner a Kohal yn y gogledd a Handu a Dera Ismail Khan yn y de.
Llywodraeth ranbarthol
[golygu | golygu cod]Rheolir y dalaith gan Gynulliad Daleithiol gyda 124 sedd.
Dosbarthau
[golygu | golygu cod]Ceir 24 dosbarth (district) yn Khyber Pakhtunkhwa.