Neidio i'r cynnwys

Sebon eillio

Oddi ar Wicipedia
Sebon eillio wedi ei ewynnu mewn mẃg eillio
Soldado israelí aplicándose crema para afeitar, 1969
Milwr Byddin Israel yn dodi sebon eillio, 1969
Sebon eillio cwmni Taylor of Old Bond Street, Llundain mewn disgyl
Eli traddodiadol mewn tiwb. Gellir gwasgu'r eli fewn i gwpan gyntaf neu dodi'n syth ar y wyneb gyda'r bysedd ac yna creu ewyn gyda'r brwsh

Mae sebon eillio, neu eli eillio, hefyd ar lafar sebon siafio, fel arfer yn cynnwys sebon potasiwm pur neu gymysgedd o sebonnau potasiwm a triethanolamine. Mae'r llewyrch 'gloss' nodweddiadol yn cael ei achosi gan gynnwys asid stearig rhydd. Yn aml mae asiant gor-iro - Vaseline, cwyr gwlân, ac ati - hefyd yn cael ei gynnwys, yn ogystal â sylweddau sy'n rhwymo dŵr (h.y. cadw lleithder) fel. B. glyserin neu sorbitol. [1] Hefyd mae persawr yn rhan gyffredin o'r cynnwys. Er mai prynu sebon eillio sydd fwyaf cyffredin, mae modd cynhyrchu sebon eillio bersonol, ceir cyfarwyddiadau, yn y Gymraeg gan gwmni Birmiss.[1]

Nodweddion defnyddio Sebon Eillio

[golygu | golygu cod]

Ceir sawl nodwedd a mantais o ddefnyddio sebon eillio, unai bloc sebon neu fel past eillio o diwb neu can chwistrellydd:

  • Meddalu'r farf, sy'n gwneud eillio yn haws.
  • Caniatáu i lwybr llyfnach y rasel wella eillio
  • Sychu y chwys i ffwrdd
  • Lleithio#r croen, gan ei adael yn llyfn ac yn edrych yn dda
  • Diheintio ac iachâu (ar gyfer clwyfau a all ddigwydd)
  • Osgoi poen, cosi, sychder a theimladau eraill a all fod yn annumunol

Cofnodwyd ffurf elfennol o sebon eillio gan y Swmer tua 3000 CC.[2] Roedd y sylwedd hwn yn gymysgedd o bren alcali a braster anifeiliaid, a oedd yn berthnasol i'r farf fel paratoad ar gyfer eillio.

Dechreuodd eli eillio fel yr ydym yn ei adnabod heddiw gael ei gynhyrchu fwy na 200 mlynedd yn ôl gan y siopau barbwr uchaf eu statws yn Llundain[3] fel Truefitt & Hill, Geo.F. Trumper a Taylor of Old Bond Street. Mae Truefitt & Hill wedi cynhyrchu eli eillio ers o leiaf 1805, blwyddyn ei sefydlu.[4] Roedd yr eli eillio yn cynnig dewis arall yn lle sebon eillio traddodiadol ar y pryd.

Yn ystod y 1950au ymddangosodd yr ewynnau eillio parod cyntaf. Roedd y rhain yn cynnwys clorofluorocarbonau (CFCs), a ddifrododd yr haen osôn. Arweiniodd hyn at ddisodli CFCs ddiwedd y 1970au gan nwyon fel pentan, propan, bwtan, ac isobutane. Y rhesymeg y tu ôl i ewynnau a geliau eillio tun yw arbed amser ar eillio. Er bod hyn yn wir, dadleuwyd hefyd bod prif ddibenion eillio eli (iro ac amddiffyn y croen) yn cael eu colli wrth becynnu'r hufen a'i gymysgu â nwyon gwthio a chemegau eraill. Gan nad yw ewyn wedi'i gymysgu â dŵr yn cael ei gynhyrchu mwyach, nid yw'r eli yn amddiffyn y croen mwyach a'i unig bwrpas yw iro'r wyneb ychydig fel y gall y rasel dorri'r farf gan nad ydyn nhw'n cynnig mwy o amddiffyniad rhag toriadau ac anhwylder. Mae anfodlonrwydd llawer o ddynion yn ystod y blynyddoedd diwethaf wedi ail-ennyn diddordeb mewn sebon eillio traddodiadol.

Sebon eillio di-ewyn

[golygu | golygu cod]

Mae sebon eillio yn ymddangos fel blocyn sebon, stwmpyn o daldra 4 neu 5 cm, neu mewn desgil blastig (neu fel arall). Cyn ychwanegu dŵr cynnes a brwsh er mwyn creu ewyn, mae'r blocyn sebon eillio yn sych. Pwrpas y sebon eillio yw gafael ar y blew a'u meddalu i wneud yr eilliad yn haws. Mae'r eli eillio yn atal y blew rhag sychu ac yn hwyluso symudiad llithro'r rasel ar y croen. Mae'r math hwn o eillio yn cael ei ffafrio gan bobl sydd â chroen sych, braster isel, gan ei fod yn haws ar y croen nag eillio gor-sebonnog, gan y gellir rheoli'r ewyn yn haws. Mae eli eillio di-ewyn yn cynnwys cemegion megis: hufenau stearad wedi'u gor-iro ag emwlsyddion, fel B. triethanolamine, syrffactyddion nonionig, ireidiau (olew paraffin, petrolatwm, gwlân cwyr ayyb.), Humectants (glyserin, sorbitol ac ati) a sylweddau ategol eraill (alginadau, methyl celwlos ac ati) yn ogystal â chadwolion (perservatives). Gwneuthurwyr pwysig, er enghraifft, yw Proraso, Speick, Taylor's of Old Bond Street a Musgo Real.

Sebon eillio aerosol

[golygu | golygu cod]

Mae gan eli eillio aerosol, hefyd chwistrelli eillio neu ewynnau eillio, gyfansoddiad cemegol tebyg i eli eillio ewynnog neu di-ewynnog. Maent yn cael eu chwistrellu ar y llaw gan ddefnyddio nwy gyriant (fel arfer propan - bwtan) o gan erosol a'i ddosbarthu dros yr ardaloedd croen i'w eillio gan ddefnyddio symudiadau crwn. Mae'r defnydd o chwistrellau eillio yn arbennig o gyfleus i'r defnyddiwr ac mae i raddau helaeth wedi disodli'r defnydd o sebon eillio ac sebon eillio ewynnog ac ewynnog ar gyfer eillio gwlyb.

Dolenni

[golygu | golygu cod]

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. Beth Yw Sebon I Eillio? Sut I Wneud Sebon I Eillio Ei Ddwylo Ei Hun?
  2. "copi archif". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2011-08-06. Cyrchwyd 2021-11-01.
  3. http://www.shavemyface.com/downloads/The-Straight-Razor-Shave.pdf
  4. http://www.truefittandhill.co.uk/about.php