Tyca
Tyca (teke bogowa tyca) jo sedymbarwny wobłuk na njebju, napśeśiwo słyńcu, se napórajuca dla refrakcije a difrakcije słyńcnych pšugow w chrapach dešća. Wóna se stanjo, jolic dešćujo a słyńco swěśi na slěznem boku wobglědowarja. Barwy su (w toś tom pórěźe): cerwjena, oranžowa, žołta, zelena, módra, indigo (módra), wioletna (purpurowa). Njewidnej susednej barwje stej infracerwjeń a ultrawiolet.
Newton jo originalnje (1672) jano pěś primarnych barwow mjenjował: cerwjena, žołta, zelena, módra a wioletna. Pózdźej wón jo oranžowu a indigo pśidał, dajucy sedym barwow analogiski k licbje muzikowych notow.
cerwjena: . oranžowa: . žołta: . zelena: . módra: . indigo: . wioletna: .
Tak mjenjowana głowna tyca wobstoj z kružkow z barwami spektruma. Rědko se teke sekundarna tyca jawi, jolic se pšugi słyńca dwójce reflektěruju, w dešćowej kapce łamju. (Jolic se pšugi jano jaden raz reflektěruju, pótom se głowna tyca jawi.)
Glědaj teke
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]