Μοναστήρι του Αγίου Πέτρου της Σιρέσα
| Μοναστήρι του Αγίου Πέτρου της Σιρέσα | |
|---|---|
 | |
 | |
| Είδος | αββαϊκή εκκλησία και Μνημείο ιστορικής κληρονομιάς της Ισπανίας[1] |
| Αρχιτεκτονική | ρομανική αρχιτεκτονική |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 42°45′19″N 0°45′17″W |
| Θρησκευτική υπαγωγή | ρωμαιοκαθολική επισκοπή της Χάκας |
| Διοικητική υπαγωγή | Κοιλάδα του Έτσο[1] |
| Τοποθεσία | Σιρέσα[1] |
| Χώρα | Ισπανία[1] |
| Προστασία | Κληρονομιά πολιτιστικού ενδιαφέροντος (από 1931)[1] |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
Το μοναστήρι του Αγίου Πέτρου της Σιρέσα (ισπανικά: Monasterio de San Pedro de Siresa) είναι ένα μοναστήρι ρομανικής αρχιτεκτονικής της Ισπανίας, που βρίσκεται στην κοιλάδα του Έτσο στα Πυρηναία όρη, στο χωριό Σιρέσα, στην επαρχία της Ουέσκας στην Αραγωνία. Βρίσκεται σε υψόμετρο 822 μ. και γεωγραφικά αποτελεί το βoρειότερο μοναστήρι της Αραγωνίας. [2]
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Είναι χτισμένο πάνω σε αρχαία θεμέλια, πιθανώς βησιγοτθικής προέλευσης [2] (οι ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν το 1991 το επιβεβαίωσαν πράγματι, αν και τα ερείπια αυτά θάφτηκαν ξανά). [3] Η μεγαλοπρέπεια του σε μία τόσο πρώιμη εποχή ήταν σίγουρα αποτέλεσμα της πολύ κοντινής θέσης του σε ένα αρχαίο ρωμαϊκό δρόμο, [4] που ακολουθούσε την κοιλάδα του Έτσο, από τη Σαραγόσα και την Μπερντούν (στο δήμο Canal de Berdún) έως την Μπεάρν (στη Γαλλία), περνώντας από το πέρασμα του Puerto de Palo.
Οι πρώτες καταγραφές αυτού του οικήματος απαντώνται σε μια δωρεά γης που έγινε το 833, [5] συγκεκριμένα στις 25 Νοεμβρίου, [4] από τον Γκαλίντο Γκαρθές (κόμη της Αραγωνίας μεταξύ των ετών 833 και 844) και τη σύζυγό του Γκουλδρεγούθ. Ο πρώτος ηγούμενος του μοναστηριού ήταν ο Ζαχαρίας, ο οποίος οργάνωσε το μοναστήρι σύμφωνα με τους κανόνες που τέθηκαν το 816 σε μια σύνοδο που πραγματοποιήθηκε στο Άαχεν, εμπνευσμένους από τον κανόνα του Κροδεγάγκου του Μετς.
Αργότερα, σε μια επίσκεψη που πραγματοποιήθηκε το 852, ο Ευλόγιος της Κόρδοβας φέρνει νέα στον Guilesindo επίσκοπο της Παμπλόνα σχετικά με το μεγαλείο του μοναστηριού και τη βιβλιοθήκη του. Στον Άγιο Πέτρο της Σιρέσα βρήκε έργα ελληνο-λατινικής παράδοσης που δεν είχαν διατηρηθεί στην Κόρδοβα στο χαλιφάτο. Αφηγείται την ύπαρξη της Αινειάδας, ένα αριστούργημα λατινικής επικής λογοτεχνίας, ποίηση του Οράτιου και του Γιουβενάλη, μύθους του Αβιάνο όπως το Η Πολιτεία του Θεού του Αυγουστίνου Ιππώνου, το οποίο από εκείνη τη στιγμή έγινε μέρος της ισπανικής κουλτούρας της Ανδαλουσίας. [6]
Το 867, ο Γκαλίντο Α΄ Αθνάρεθ (διάδοχος του Γκαλίντο Γκαρθές, κόμης της Αραγωνίας μεταξύ των ετών 844 και 867) απέδωσε στο μοναστήρι την πόλη του Έτσο, πρωτεύουσα της κοιλάδας, μαζί με μια σημαντική κληρονομιά που περιελάμβανε δεκάδες αμπελώνες, αγρούς και την πόλη Σούρβα.
Το μοναστήρι επωφελήθηκε επίσης από την αποκατάσταση της παλιάς επισκοπικής έδρας της Ουέσκας, η οποία είχε εξαφανιστεί εδώ και πολύ καιρό πριν. Για την ακρίβεια, από το έτος 922 αποτελούσε την επισκοπική έδρα. [2] Κατά τα επόμενα χρόνια (10ος αιώνας) βρέθηκαν δωρεές και επιβεβαιώσεις ακινήτων από το νομοθετικό σκέλος της κομητείας, όπως για παράδειγμα την απόκτηση του οικισμού του Έτσο ως δωρεά. Σε αυτό θα πρέπει να προστεθεί και μια επενδυτική πολιτική μοναστικών εισοδημάτων στην απόκτηση νέας γης. [4] Η δωρεά του Έτσο στο μοναστήρι έγινε το 864, μια δωρεά στην οποία προστέθηκαν όλα τα εδάφη της κοιλάδας του Έτσο, από το Javierregay (σήμερα ανήκει στο δήμο Puente la Reina de Jaca) μέχρι τη θέση του Aguas Tuertas, στην καρδιά των Πυρηναίων, όπου πηγάζει ο ποταμός Aragón Subordán, που σήμερα βρίσκεται στον δήμο Ανσό.
Ο ίδιος ο κόμης Γκαλίντο Αθνάρεθ ίδρυσε αργότερα το μοναστήρι του Αγίου Πέτρου της Χάκας, στην πόλη Χάκα, το οποίο έλαβε την αφιέρωση στον Άγιο Πέτρο καθώς οι ιδρυτές του μοναστηριού προέρχονταν από το μοναστήρι του Αγίου Πέτρου της Σιρέσα. [4]
Ως αποτέλεσμα της αποστολής εναντίον της Παμπλόνα του Αλμανθόρ (το 999), το μοναστήρι της Σιρέσα εγκαταλείφθηκε. Το 1063 πέρασε υπό την εξάρτηση της επισκοπής της Χάκας και αργότερα, το 1077, ο βασιλιάς Σάντσο Ραμίρεθ της Αραγωνίας ίδρυσε μια κοινότητα κανονικών μοναχών που ακολούθησαν τον κανόνα του Αγίου Αυγουστίνου. Στη κεφαλή του βρισκόταν η αδερφή του Κόμισα Ντόνα Σάντσα, η οποία διεύθυνε το μοναστήρι μεταξύ του 1082 και τέλη του 1095. Ήταν κατηγοριοποιημένο ως Βασιλικό Παρεκκλήσι, ώστε να είναι ανεξάρτητο από τη Χάκα.
Ο βασιλιάς Αλφόνσος (1073–1134) εκπαιδεύτηκε σε αυτό το μοναστήρι, ο οποίος έπειτα έγινε βασιλιάς της Αραγωνίας (με το προσονύμιο «Αλφόνσος ο Μαχητής»). Το 1113 ο ίδιος επιβεβαίωσε τα προνόμια του μοναστηριού, όπως και του έδωσε μαζί και άλλες κτήσεις και πρόσθετα οφέλη.
Το μοναστήρι άρχισε να παρακμάζει με την οριστική ένωση με τη επισκοπή της Χάκας το 1145. [2]
Κτίριο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Την εποχή που πιθανότατα χτίστηκε ένα μεγάλο μέρος της σημερινής εκκλησίας, είναι η εποχή που αντανακλά και την περίοδο της μεγαλοπρέπειας του, ενώ είναι και το μοναδικό στοιχείο που έχει σωθεί από το μοναστήρι. [2] Συγκεκριμένα, η κατασκευή ξεκίνησε το 1082, ως μεταρρύθμιση της παλιάς καρολίγγειας μονής. [7] Επαναλήφθηκε στα μέσα του ίδιου αιώνα, αλλά φαίνεται ότι έμεινε ημιτελής.
Είναι μια μεγάλη κατασκευή με σταυροειδές σχέδιο βάσης (σε λατινικό σταυρό) και με μία ημικυκλική αψίδα (εσωτερικά, αν και είναι πολυγωνικό το σχήμα στο εξωτερικό της [5]) κάτω από την οποία βρίσκεται η κρύπτη. [2] Η εκκλησία διατηρεί στους πρόποδες του ναού ερείπια προ-ρομανικών κατασκευών. Υπό αυτήν την έννοια, είναι απαραίτητο να επισημανθεί η τεράστια κατασκευή που διαμορφώνει στην κύρια πόρτα, εξωτερικά ξεχωρίζει ένα σώμα που προχωρά από το επίπεδο της πρόσοψης, με ένα ζεύγος από ημικυκλικές καμάρες και ένα μικρό καμπαναριό εξοπλισμένο από το 1920 με μηχανικό ρολόι, της εταιρείας Coll de las Cellas, το οποίο βρίσκεται ακόμη σε λειτουργία. [8] Στο τύμπανο αυτής της πόρτας υπάρχει ένα χριστόγραμμα . Στο εσωτερικό της η δομή αυτή υποστηρίζει μια ανυψωμένη πλατφόρμα.
Στην σταυρωτή πτέρυγα του ναού υπήρχε ένας θόλος εφοδιασμένος με ημισφαιρικό τρούλο, που μετά από κατάρρευση λόγω πυρκαγιάς [5] αντικαταστάθηκε στο κεντρικό τμήμα της πτέρυγας από ένα σταυροθόλιο, και τα πλευρικά τμήματα από ένα βαρελοειδή θόλο. [2] Η αψίδα έχει τρία ανοίγματα, τα οποία συνδυάζονται με τυφλές καμάρες, εσωτερικά και εξωτερικά, διακοσμημένες μόνο με κορδόνια. [7]
Τον 13ο αιώνα, πραγματοποιήθηκε αποκατάσταση του κτηρίου, χαμηλότερης αρχιτεκτονικής ποιότητας, που είναι εύκολα ορατή. [7] Διατηρεί ακόμη ένα μέρος της επίπλωσης και διακόσμησης του, από την οποία πρέπει να επισημάνουμε μία Αποκαθήλωση, πιθανώς από τον 12ο αιώνα, μια Παναγία από τον 13ο αιώνα και μερικά γοτθικά ρετάμπλ αφιερωμένα στον Άγιο Ιωάννη τον Ευαγγελιστή, την Αγία Τριάδα, τον Άγιο Στέφανο και τον Άγιο Ιάκωβο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε αντίθεση με τις συνήθειες της περιοχής και της περιόδου, δεν υπάρχει κανένα γλυπτό στο κτίριο, το οποίο παρουσιάζει έτσι μια αίσθηση απόλυτης ηρεμίας. Με αυτόν τον τρόπο, σχεδόν το μόνο διακοσμητικό στοιχείο που υπάρχει στην πρόσοψή του είναι το χριστόγραμμα. [9]
Κηρύχθηκε Εθνικό Μνημείο το 1931, [2] από τότε έχουν πραγματοποιηθεί διάφορες εκστρατείες αποκατάστασης. Αυτή τη στιγμή αποτελεί την ενοριακή εκκλησία του πυρήνα της Σιρέσα.
Θρύλοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Το Άγιο Δισκοπότηρο
Λέγεται ότι το Άγιο Δισκοπότηρο βρέθηκε σε μια ανοιχτή τρύπα στην αψίδα, [2] το οποίο συσχετίζεται επίσης και με κάποια άλλα θρησκευτικά κτίρια της περιοχής, όπως το μοναστήρι του Σαν Χουάν ντε λα Πένια, το σπήλαιο Yebra de Basa, την εκκλησία του Σαν Αδριάν της Σάσαβε, το San Pedro de la Sede Real de Bailo, ή τον καθεδρικό ναό της Χάκας, έως την μετέπειτα μεταφορά του στη Βαλένθια, και συγκεκριμένα στον καθεδρικό ναό της, αφού είχε προηγουμένως περάσει από τη Σαραγόσα και τη Βαρκελώνη.
Αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Wiki Loves Monuments monuments database. 13 Νοεμβρίου 2017. tools
.wmflabs .org /heritage /api /api .php?action=search&format=json&srcountry=es&srlang=es&srid=RI-51-0001075. - ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 Monasterio de San Pedro de Siresa.
- ↑ Siresa — Rutas románicas por el Alto Aragón. A. García Omedes.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Buesa Conde, Domingo J. (2000). Editorial Pirineo, επιμ. Historia del Alto Aragón. σελ. 354. ISBN 84-87997-79-1.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 San Pedro de Siresa.
- ↑ Antonio Ubieto Arteta, Historia de Aragón. La formación territorial, Zaragoza, Anubar, 1981, vol. 1, pp. 14–15. ISBN 84-7013-181-8.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Monasterio de San Pedro de Siresa — Huesca — Aragón.
- ↑ Reloj mecánico de San Pedro de Siresa.
- ↑ Μια πολύ επιμελημένη περιγραφή του χριστογράμματος μπορεί να δει κανείς στο catálogo de crismones.
