Λιβύρνις
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Η λιβύρνις ή λιβυρνίς ή λιβυρνίδα (λατινικά Liburna) ήταν τύπος ελαφρού και ταχέως πολεμικού πλοίου κατά την αρχαιότητα. Ονομάστηκε από τη δαλματική φυλή των Λιβυρνών, που τα χρησιμοποιούσαν για πειρατεία. Υιοθετήθηκε ευρέως από το ρωμαϊκό ναυτικό και μετά τη ναυμαχία του Ακτίου άρχισε να αντικαθιστά τα βαρύτερα πολεμικά σκάφη (τετρήρεις, πεντήρεις κλπ.). Κατά τους 1ο με 3ο αιώνες μ.Χ. οι λιβυρνίδες (μονόκροτες ή και δίκροτες) αποτελούσαν τον όγκο των πολεμικών σκαφών του ρωμαϊκού ναυτικού, ειδικά στους επαρχιακούς στόλους. Εξέλιξή τους αποτελεί ο βυζαντινός δρόμων.
Η ονομασία αναβίωσε τον 19ο αιώνα στο νεοσύστατο ελληνικό ναυτικό, όπου αποδόθηκε σε μικρά ταχύπλοα με ιστιοφορία, τύπου Βελλούς ή Μύστικου, που χρησιμοποιούνταν ως απόστολα πλοία και για καταδίωξη πειρατείας. Σήμερα έχει εκλείψει.
Πλοία τύπου Λιβυρνίδας του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού ήταν: