Αγχολυτικό
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Το αγχολυτικό είναι μια μορφή φαρμάκου, του οποίου λειτουργία είναι να καταπραΰνει το άγχος. Τα αγχολυτικά δηλαδή είναι φάρμακα που καταπολεμούν τους αγχογονικούς παράγοντες που αυξάνουν το άγχος. Τα αγχολυτικά φάρμακα χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία των αγχωδών διαταραχών και των σχετικών συμπτωμάτων του στη ψυχολογία και τη σωματική υγεία ενός ανθρώπου. [εκκρεμεί παραπομπή]
Ομάδες αγχολυτικών
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Βενζοδιαζεπίνες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η δράση των βενζοδιαζεπινών ξεκινά σχεδόν αμέσως μετά την λήψη τους. Αν και δεν εμφανίζουν σοβαρές παρενέργειες συνήθως, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος ανάπτυξης ενός γρήγορου και μερικές φορές πολύ ισχυρού εθισμού σε αυτές.[1] Ως εκ τούτου, οι βενζοδιαζεπίνες χρησιμοποιούνται συνήθως μόνο για μικρό χρονικό διάστημα, κυρίως για την θεραπεία κρίσεων πανικού ή σοβαρών ψυχασθενειών. Ένα άλλο πρόβλημα με τη χρήση βενζοδιαζεπινών είναι η πιθανότητα κάποιου ανθρώπου που υπέφερε παλαιότερα από εθισμό σε αυτές τις ουσίες να επανέλθει σε αυτή τη κακή συνήθεια.[2]
Γνωστές βενζοδιαζεπίνες είναι η βρωμαζεπάμη, η λοραζεπάμη, η διαζεπάμη, η αλπραζολάμη, η κλοναζεπάμη, η οξαζεπάμη, η μιδαζολάμη και η καμαζεπάμη.
Αντικαταθλιπτικά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα αντικαταθλιπτικά χρησιμοποιούνται συχνά για τη θεραπεία των αγχωδών διαταραχών. Συχνά για να δείξουν επαρκή αποτελεσματικότητα ο πάσχοντας πρέπει να λάβει αντικαταθλιπτικά για κάποιο διάστημα που κυμαίνεται σε μερικές εβδομάδες. Είναι επομένως εν μέρει ακατάλληλα να χρησιμοποιηθούν για βραχυπρόθεσμη θεραπεία ή για επιλεκτική χρήση για την θεραπεία κρίσεων πανικού οξείας κλίμακας. Τα αντικαταθλιπτικά χωρίζονται σε διαφορετικές ομάδες δραστικών συστατικών που έχουν ορισμένες κοινές ιδιότητες.
Νευροληπτικά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα λεγόμενα χαμηλής ισχύος νευροληπτικά είναι άλλη μια ομάδα φαρμάκων που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για αγχολυτικούς σκοπούς. Λόγω των πιθανών παρενεργειών τους, αλλά και λόγω του γεγονότος ότι αυτά τα φάρμακα είναι αρκετά ισχυρά ως προς την δράση τους, συνήθως τα νευροληπτικά είναι φάρμακα δεύτερης διαλογής για την θεραπεία αγχωδών διαταραχών. Ωστόσο, μπορούν να είναι η πρώτη επιλογή στην περίπτωση έντονων συμπτωμάτων άγχους στο πλαίσιο σοβαρών ψυχικών ή σωματικών ασθενειών. Γνωστά νευροληπτικά φάρμακα με αγχολυτική δράση είναι η προμεθαζίνη, η μελπερόνη και η πιπαμπερόνη.[3]
Λοιπές φαρμακευτικές ουσίες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Υπάρχουν διάφορες άλλες φαρμακευτικές ουσίες και βότανα που χρησιμοποιούνται σαν αγχολυτικά. Σε αυτά περιλαμβάνονται τα παρακάτω:
- η βουσπιρόνη – της οποίας η δράση ξεκινά μετά από μερικές εβδομάδες. Ο εθισμός του πάσχοντα που λαμβάνει βουσπιρόνη δεν υποστηρίζεται στη βιβλιογραφία.[4]
- η οπιπραμόλη – της οποίας η δράση ξεκινά μετά από λίγες ημέρες. Η πιθανότητα εθισμού του πάσχοντα που λαμβάνει οπιπραμόλη είναι απίθανη, αλλά τα φαινόμενα στέρησης είναι πιθανά μετά από μακροχρόνια ή/και υψηλή δόση είναι κάτι που έχει τεκμηριωθεί στην επιστημονική βιβλιογραφία.[5]
- η πρεγκαμπαλίνη – της οποίας η δράση ξεκινά μετά από λίγες ημέρες.[6] Υπάρχει πιθανότητα εθισμού, η έκταση της είναι όμως άγνωστη.[7]
- και η φαμπομοτιζόλη.
Υπάρχουν επίσης ορισμένα βότανα και άλλα παραδοσιακά αγχολυτικά, όπως η βαλεριάνα, η λεβάντα, το κάβα κάβα (αν και έχουν τεκμηριωθεί παρενέργειες στο ήπαρ, κάτι που έχει οδηγήσει σε απαγόρευση του σε κάποιες χώρες), το λουλούδι του πάθους, το χαμομήλι, τα βότανα Γιοχάνις και το θυμίαμα (σε λιβάνι). [εκκρεμεί παραπομπή]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ M. Lader, A. Tylee, J. Donoghue: Withdrawing benzodiazepines in primary care. In: CNS Drugs. 23 (1), 2009, S. 19–34.
- ↑ M. Gelder, R. Mayou, J. Geddes: Psychiatry. 3η έκδοση. Οξφόρδη, Νέα Υόρκη, 2005.
- ↑ Borwin Bandelow, Stefan Bleich, Stefan Kropp: Handbuch Psychopharmaka. 3η πλήρως αναθεωρημένη έκδοση, Γκέτινγκεν, 2012.
- ↑ Gerd Laux, Hans-Jürgen Möller: Memorix Psychiatrie und Psychotherapie. 2η ενημερωμένη έκδοση, Τίμεν (Tiemen), 2011.
- ↑ Borwin Bandelow, Stefan Bleich, Stefan Kropp: Handbuch Psychopharmaka. 3η πλήρως αναθεωρημένη έκδοση, Γκέτινγκεν, 2012.
- ↑ Ρ. Τ. Όουεν: Pregabalin: its efficacy, safety and tolerability profile in generalized anxiety. Στο: Drugs Today. 43 (9), Σεπτέμβριος 2007, σελ. 601–610.
- ↑ Arzneimittelkommission der deutschen Ärzteschaft: Abhängigkeitspotenzial von Pregabalin (Lyrica®) (Aus der UAW-Datenbank) Στο: Deutsches Ärzteblatt (Γερμανική Επιθεώρηση Ιατρικής). Jg. 108, Heft 4, 28 Ιανουαρίου 2011, ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2022.