Αδάρ

Στις εορτές του Αδάρ κυριαρχεί το Πουρίμ, που στη νεότερη εποχή συνδέθηκε με το έθιμο των μεταμφιέσεων, αντίστοιχο του καρναβαλιού (εδώ στην Ιερουσαλήμ).

Ο Αδάρ (ή και «Άδαρ», εβρ. אֲדָר, από την ακκαδική λέξη adaru) είναι ο δωδέκατος θρησκευτικός και ο έκτος πολιτικός μήνας του εβραϊκού ημερολογίου, που αντιστοιχεί περίπου στον μήνα Μάρτιο, ή Φεβρουάριο-Μάρτιο, του Γρηγοριανού ημερολογίου. Είναι χειμερινός μήνας και έχει 29 ημερες. Ετυμολογικά, το όνομα προέρχεται από τις σφηνοειδείς επιγραφές και σημαίνει «μήνας του σιταριού».

Ο Αδάρ ως εμβόλιμος μήνας

Επειδή το εβραϊκό/ιουδαϊκό ημερολόγιο είναι σεληνιακό, χρειάζεται να προστίθεται κάθε τρία χρόνια όχι απλώς εμβόλιμη («δίσεκτη») ημέρα, αλλά ολόκληρος εμβόλιμος μήνας, και αυτός έμπαινε πριν από τον Αδάρ και είχε 30 ημέρες. Τον δέκατο τρίτο αυτόν μήνα τον ονόμαζαν Αδάρ Άλεφ (εβρ. אדר א׳, το άλεφ είναι το πρώτο γράμμα της εβραϊκής, δηλαδή σαν να λέμε «Αδάρ Α΄») ή Αδάρ Ρισόν («Πρώτος Αδάρ») ή και «Αδάρ I». Τότε ο «κανονικός» Αδάρ αποκαλείται Αδάρ Μπετ (εβρ. אדר ב׳, το μπετ είναι το δεύτερο γράμμα της εβραϊκής, δηλαδή σαν να λέμε «Αδάρ Β΄») ή Αδάρ Σενί («Δεύτερος Αδάρ») ή και «Αδάρ ΙΙ», Κάποτε αναφέρεται και ως «Βε Αδάρ» (το «βε» σημαίνει «και»).

Η σημαντικότερη εορτή αυτόν τον μήνα είναι το Πουρίμ, στα μέσα του Αδάρ Β΄ (απλώς Αδάρ τα μη δίσεκτα έτη).

Θρησκευτικές εορτές του Ιουδαϊσμού

13 Αδάρ (II τα δίσεκτα έτη): Νηστεία της Εσθήρ – στις 11 Αδάρ όταν η 13η πέφτει Σάββατο
14 Αδάρ (II τα δίσεκτα έτη): Πουρίμ
14 Αδάρ I (δεν υπάρχει τα μη δίσεκτα έτη, εκτός από τους Καραΐτες, που το εορτάζουν τον Αδάρ II): Πουρίμ Κατάν
15 Αδάρ (II τα δίσεκτα έτη): Σουσάν Πουρίμ (εορτασμός του Πουρίμ στις πόλεις με τείχη που υπήρχαν την εποχή του Ιησού του Ναυή)

17 Αδάρ (II τα δίσεκτα έτη) – Γιομ Αδάρ

Στην εβραϊκή ιστορία

• 1 Αδάρ (περ. 1313 π.κ.χ.): Η πληγή του «ψηλαφητού σκότους», η ένατη από τις Δέκα πληγές του Φαραώ (Έξ.) ι΄ 23). Αυτή άρχισε την 1η Αδάρ, 6 εβδομάδες πριν από την Έξοδο των Ισραηλιτών.
• 1 Αδάρ [II] (1167/4 κ.χ.): Θάνατος του Ιμπν Έζρα
• 2 Αδάρ (598 π.κ.χ.): Άλωση της Ιερουσαλήμ από τον Ναβουχοδονόσορα και σύλληψη του βασιλέως Ιεχονία.
• 3 Αδάρ (515 π.κ.χ.): Ολοκλήρωση του Δεύτερου Ναού του Σολομώντα
• 4 Αδάρ [II] (1992): Θάνατος του Μεναχέμ Μπέγκιν
• 5 Αδάρ (1ος ή 2ος αι. κ.χ.): Τα αδέλφια Λουλιανός και Πάφος προσφέρονται να θανατωθούν από τους Ρωμαίους για σωθούν οι ζωές των Εβραίων της Λαοδικείας. Αλλά το Ειλητάριο της Νηστείας τοποθετεί αυτό το γεγονός στις 12 του μηνός.
• 7 Αδάρ (1393 π.κ.χ.): Γέννηση του Μωυσέως
• 7 Αδάρ (1273 π.κ.χ.): Θάνατος του Μωυσέως
• 9 Αδάρ (1ος αι. κ.χ.): Θεωρητικές διαφωνίες μεταξύ των Οίκων των Χιλέλ και Σαμάι καταλήγουν σε βίαιη και καταστροφική σύγκρουση γύρω από την ψήφο επί 18 νομικών θεμάτων, με αποτέλεσμα τον θάνατο 3.000 σπουδαστών. Η ημέρα κηρύχθηκε αργότερα νηστεία από τον Σουλτσάν Αρούχ, ωστόσο δεν τηρήθηκε ποτέ.
• 13 Αδάρ (474 π.κ.χ.): Πόλεμος μεταξύ Εβραίων και των εχθρών τους στην Περσία (Εσθήρ, κεφ. θ΄)
• 13 Αδάρ (161 π.κ.χ.): Γιομ Νικανόρ: Οι Μακκαβαίοι συντρίβουν τις δυνάμεις του Σελευκίδη στρατηγού Νικάνορα σε μάχη, τρία χρόνια μετά την απελευθέρωση της Ιερουσαλήμ και το θαύμα του Χανουκά.
• 13 Αδάρ (1986): Θάνατος του ραββίνου Μοσέ Φάινσταϊν
• 14 Αδάρ (474 π.κ.χ.): Η νίκη του Πουρίμ εορτάζεται στην Περσική Αυτοκρατορία
• 15 Αδάρ (474 π.κ.χ.): Η νίκη του Πουρίμ εορτάζεται στα Σούσα
• 15 Αδάρ (1ος αι. κ.χ.): Ημέρα της Πύλης της Ιερουσαλήμ: Ο Ηρώδης Αγρίππας Α΄ άρχισε την κατασκευή μιας πύλης στο τείχος της Ιερουσαλήμ
• 17 Αδάρ (522 π.κ.χ.): Γιομ Αδάρ, η ημέρα που οι Εβραίοι εγκατέλειψαν την Περσία μετά τα γεγονότα του Πουρίμ
• 20 Αδάρ (1ος αι. π.κ.χ.): Ο Χόνι Χαμάγκελ προσεύχεται για να βρέξει (Ταλμούδ, ταανίτ 23a)
• 20 Αδάρ (1616 κ.χ.): «Πουρίμ Vinz»: εκτέλεση του Βικεντίου Φέτμιλχ (Vinzenz Fettmilch) και θριαμβευτική επιστροφή των Εβραίων της Φραγκφούρτης υπό την αυτοκρατορική προστασία
• 20 Αδάρ (1640): Θάνατος του Γιοέλ Σιρκίς, του επονομαζόμενου «Μπαχ»
• 21 Αδάρ (Αδάρ II, 1786): Θάνατος του ραββίνου Ελιμελέχ του Λιζένσκ
• 23 Αδάρ (περ. 1312 π.κ.χ.): Η Σκηνή του Μαρτυρίου (Μισκάν) συστήνεται για πρώτη φορά
• 23 Αδάρ (1866): Θάνατος του Ισαάκ Μέιρ Άλτερ
• 24 Αδάρ (1817): Η «Κατηγορία του Αίματος», ότι δηλ. οι Εβραίοι δήθεν δολοφονούσαν παιδιά των Χριστιανών για να φτιάξουν τον άζυμο άρτο του Πάσχα με το αίμα τους, κηρύσσεται ψευδής από τον Τσάρο Αλέξανδρο Α΄ της Ρωσίας.
• 25 Αδάρ (561 π.κ.χ.): Θάνατος του Ναβουχοδονόσορα (Ιερεμ. νβ΄ 31)
• 27 Αδάρ (561 π.κ.χ.) – Θάνατος του Σεδεκία στη Βαβυλώνια Αιχμαλωσία. Ο Αμέλ Μαρδούκ, γιος και διάδοχος του Ναβουχοδονόσορα, τον είχε ελευθερώσει μαζί με τον γιο του, αλλά ο Σεδεκίας πέθανε την ίδια ημέρα.
• 28 Αδάρ (από τον 2ο αιώνα): Ταλμουδική εορτή σε ανάμνηση της ανακλήσεως αρχαίου ρωμαϊκού διατάγματος κατά της μελέτης του Τορά, της θρησκευτικής περιτομής και της τηρήσεως της αργίας του Σαββάτου. Το διάταγμα ανακλήθηκε μετά από ενέργειες του ραββίνου Γιεχούντα μπεν Σάμουα και των συναδέλφων του.
• 28 Αδάρ (1524): Διάσωση των Εβραίων του Καΐρου από τη συνωμοσία του κυβερνήτη της Αιγύπτου Χαΐν Αχμέντ Πασά. Ο τελευταίος ήθελε να εκδικηθεί τον Εβραίο Αβραάμ ντε Κάστρο, ο οποίος είχε καταδώσει στον Σουλτάνο Σελίμ Β΄ τα σχέδια του Αχμάντ να αποσκιρτήσει από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Μέχρι σήμερα η 28η Αδάρ θεωρείται το «Πουρίμ του Καΐρου» στην πόλη, με εορταστικές εκδηλώσεις.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ο μήνας Αδάρ από τον ραββίνο Ελιέζερ Μελαμέντ