Απομνημονεύματα
Απομνημονεύματα[1] ονομάζονται οι αφηγήσεις από σπουδαία πρόσωπα γεγονότων, στα οποία συμμετείχαν ή τα παρακολούθησαν κατά τη διάρκεια της ζωής τους.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η αρχή της συγγραφής απομνημονευμάτων[Σημ 1] ξεκινά από την αρχαιότητα και συνεχίζει μέχρι και τις ημέρες μας.
Αρχαία Ελλάδα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πρώτοι που επιδόθηκαν στη συγγραφή απομνημονευμάτων ήταν οι αρχαίοι Έλληνες[1]. Ο Στησίμβροτος ο Θάσιος έγραψε για τον Θεμιστοκλή, τον Θουκυδίδη και τον Περικλή.
Επίσης, απομνημονεύματα έγραψαν ο Ίων ο Χίος που συνέγραψε τις Επιδημίες, ο Άρατος τα Υπομνήματα και ο Πύρρος τα Ιστορικά Υπομνήματα[Σημ 2].
Ο Ξενοφώντας, που θεωρείται ο σημαντικότερος απομνημονευματογράφος της αρχαιότητας, έγραψε για τη ζωή και τη διδασκαλία του Σωκράτη, για την εκστρατεία του Κύρου εναντίον του Αρταξέρξη[Σημ 3], και για την κάθοδο των Μυρίων[2].
Ρωμαϊκά Χρόνια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στη ρωμαϊκή εποχή έγραψε ένα είδος απομνημονευμάτων ο Ιούλιος Καίσαρας. Τα έργα αυτά είναι το De bello Gallico και το De bello civili.
Βυζαντινή Εποχή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κατά τη βυζαντινή περίοδο έγραψαν απομνημονεύματα ο Προκόπιος με τίτλους Ιστορίες και Ανέκδοτα, η Άννα Κομνηνή την Αλεξιάδα και ο Ιωάννης Καντακουζηνός τις Ιστορίες.
Τα τελευταία χρόνια του Βυζαντίου, απομνημονεύματα έγραψαν ο Μ. Πόλο και ο Ρ. Μουντανέρ για την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης το 1204.
Νεώτερα Χρόνια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα νεώτερα χρόνια τα απομνημονεύματα γνώρισαν μεγάλη άνθηση, ειδικά κατά την περίοδο του 19ου και του 20ου αιώνα, λόγω των σημαντικών γεγονότων[Σημ 4] που διαδραματίστηκαν αυτή την περίοδο της ιστορίας.
Απομνημονεύματα των Αγωνιστών του 1821
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Αξιόλογο θεωρείται στη νεοελληνική λογοτεχνία το έργο των πρωταγωνιστών της Επανάστασης του 1821, όχι μόνο λόγω της σημαντικότητας των γεγονότων, αλλά και γιατί είναι γραμμένα με ένα ζωντανό αφηγηματικό ύφος[2]. Στρατιωτικοί και πολιτικοί έγραψαν τις μαρτυρίες τους από τον αγώνα της ανεξαρτησίας, με σκοπό να μεταλαμπαδεύσουν τον αγώνα τους στις νεώτερες γενιές.
Απομνημονεύματα έγραψαν ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, ο Χριστόφορος Περραιβός, ο Εμμανουήλ Ξάνθος, ο Φωτάκος, ο Νικόλαος Κασομούλης, ο Νικόλαος Σπηλιάδης, ο Αμβρόσιος Φραντζής, ο Λάμπρος Κουτσονίκας και ο Ιωάννης Μακρυγιάννης[3].Επίσης, ο Γεώργιος Τερτσέτης έγραψε τα απομνημονεύματα του Κολοκοτρώνη, ο οποίος του τα αφηγήθηκε.
Ευρώπη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Απομνημονεύματα έγραψαν κατά καιρούς πολλά σημαντικά πρόσωπα της Ευρωπαϊκής Ιστορίας. Το είδος αυτό άνθισε ιδιαίτερα κατά την Αναγέννηση, αλλά και τον 20ο αιώνα.
Την περίοδο μετά το Μεσαίωνα, ειδικά κατά τα νεότερα χρόνια, γράφτηκαν σπουδαία απομνημονεύματα όπως του Μπενβενούτο Τσελίνι, του Βιττόριο Αλφιέρι, του Κάρλο Γκολντόνι, του Τζάκομο Καζανόβα από την Ιταλία και του Γετς φον Βερλίγιγκεν, του Άγχαρτ, του Φρειδερίκου του Μεγάλου από τη Γερμανία[4].
Στη σύγχρονη εποχή απομνημονεύματα έγραψαν σημαντικά πρόσωπα της ιστορίας, όπως ο Ουίνστον Τσώρτσιλ Τα απομνημονεύματα από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Σημειώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Σ. ΓΚΙΚΑΣ - Δ. ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ - Ι. ΕΥΑΓΓΕΛΛΟΥ - Χ. ΡΩΜΑΣ (1997). «Απομνημονεύματα». ΛΕΞΙΚΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ. Αθήνα: Εκδόσεις Σαββάλας. σελ. 52. ISBN 960-460-197-0.
- ↑ 2,0 2,1 Γεράσιμος Αν. Μαρκαντωνάτος (2013). «Απομνημονεύματα». ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΙ ΚΑΙ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟΙ ΟΡΟΙ. Αθήνα: Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη Α.Ε. σελ. 60. ISBN 978-960-503-298-2.
- ↑ ΣΟΦΟΚΛΗ Γ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ (1978). «3. ΠΕΖΟΣ ΛΟΓΟΣ "Η ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ: ΕΝΝΟΙΑ ΕΙΔΗ" - β΄. ΤΑ ΕΙΔΗ - 15. Τα απομνημονεύματα». ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ. Αθήνα: Ιδιωτική. σελ. 20.
- ↑ Σ. ΓΚΙΚΑΣ - Δ. ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ - Ι. ΕΥΑΓΓΕΛΛΟΥ - Χ. ΡΩΜΑΣ (1997). «Απομνημονεύματα». ΛΕΞΙΚΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ. Αθήνα: Εκδόσεις Σαββάλας. σελ. 53. ISBN 960-460-197-0.