Βασιλικό Μοναστήρι της Σάντα Μαρία της Γουαδελούπης

Μνημείο Παγκόσμιας
Κληρονομιάς της UNESCO

Βασιλικό Μοναστήρι της Σάντα Μαρία δε Γουαδαλούπε
Επίσημο όνομα στον κατάλογο μνημείων Π.Κ.
Χώρα μέλος	Ισπανία
Τύπος	Πολιτιστικό
Κριτήρια	iv, vi
Ταυτότητα	665
Περιοχή	Ευρώπη και Βόρεια Αμερική
Ιστορικό εγγραφής
Εγγραφή	1993 (17η συνεδρίαση)

To Βασιλικό Μοναστήρι της Σάντα Μαρία δε Γουαδαλούπε (ισπανικά: Real Monasterio de Nuestra Señora de Guadalupe) είναι ρωμαιοκαθολικό μοναστήρι στη Γουαδαλούπε, Εξτρεμαδούρα, στην δυτική Ισπανία. Βρίσκεται στους ανατολικούς πρόποδες της Σιέρρα δε λας Βιγιουέρκας και ήταν ένα από τα σημαντικότερα μοναστήρια στη χώρα για περισσότερους από τέσσεριες αιώνας. Η UNESCO ανακήρυξε το μοναστήρι Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς το 1993.

Ιστορικό

Οι απαρχές του μοναστηριού χρονολογείται από τον ύστερο 13ο αιώνα, όταν ένας βοσκός από το Κάθερες, ονομαζόμενος Χιλ Κορδέρο, ανακάλυψε στις όχθες του ποταμού Γουαδαλούπε ένα άγαλμα της Παναγίας, το οποίο απ'ότι φαίνεται είχει κρυφθεί από τους κατοίκους της περιοχής κατά τη διάρκεια της εισβολής των Μαυριτανών το 714. Στο χώρο όπου ανακαλύφθηκε το άγαλμα κτίστηκε ένα εξωκλήσι, το οποίο αφιερώθηκε στην Παναγία της Γουαδαλούπε.

Ο βασιλιάς Αλφόνσο Θ΄, ο οποίος επισκεύφθηκε το παρεκκλησία πάνω από μία φορά, επικαλέστηκε την Σάντα Μαρία δε Γουαδαλούπε στη μάχη του Ρίο Σαλάδο. Αφότου νίκησε, το απέδοσε στην παρέμβαση της Παναγίας και ανακήρυξη την εκκλησία στη Γουαδαλούπε το βασιλικό ιερό και ανέλαβε εκτενές πρόγραμμα ανακατασκευής του μοναστηριού.

Το 1389, ιερονυμίτες μοναχοί ανέλαβαν το μοναστήρι και το έκαναν κύρια οικία τους. Οι εργασίες κατασκευής συνεχίστηκαν υπό την αιγίδα του πρωτοκαθήμενου του τάγματος, και το 1474, ο Ερρίκος Δ΄ της Καστίλλης ενταφιέστηκε στο Γουαδαλούπε, δίπλα στη μητέρα του.

Το μοναστήρι είχε πολλές διασυνδέσεις με το Νέο Κόσμο, όπου η Παναγία της Γουαδαλούπε τιμάται στη μεξικανική Βασιλική της Γουαδαλούπης και αλλού. Το μοναστήρι στην Εξτρεμαδούρα ήταν το πρώτο προσκύνημα που πραγματοποίησε ο Χριστόφορος Κολόμβος μετά την ανακάλυψη της Αμερικής το 1492 και το μέρος όπου ευχαρίστησε για πρώτη φορά τον Θεό για την ανακάλυψή του.

Ακόμη και αφότου οι μοναχοί από τη Γουαδαλούπε ίδρυσαν το διάσημο μοναστηρί του Εσκοριάλ, το οποίο ήταν πολύ πιο κοντά στη βασιλική πρωτεύουσα, την Μαδρίτη, η Σάντα Μαρία δε Γουαδαλούπε διατήρησε τη βασιλική προστασία. Παρέμεινε ένα από τα σημαντικότερα μοναστήρια στην Ισπανία μέχρι την εκκοσμίκευση των μοναστηριών το 1835. Τον 20ό αιώνα, το μοναστήρι αναβίωσε από το τάγμα των Φραγκισκανών και ο Πάπας Πίος ΙΒ΄ ανακήρυξε το ιερό «μικρή παπική βασιλική» το 1955.

Μνημεία

Το μοναστηρί και η κορυφή Βιγιουέρκα στα δεξία

Το μοναστήρι, του οποίου η αρχιτεκτονική εξελίχθηκε μέσα στους αιώνες, εξακολουθεί να κυριαρχείται από τον κύριο ναό, ο οποίος κατακσευάστηκε από τον Αλφόνσο ΙΑ΄ και τους αμέσους διαδόχους του τον 14ο και 15ο αιώνα. Το τετράγωνο παρεκκλησί της Σάντα Καταλίνα με το μπαρόκ ιεροφυλάκιο χρονολογείται επίσης από τον 15ο αιώνα. Είναι επίσης γνωστό για το σύμπλεγμα διακοσμημένων τάφων του 17ου αιώνα. Το εξωκκλησί με τις λειψαναποθήκες συνδέει τη Σάντα Καταλίνα με το μπαρόκ ιεροφυλάκιο (1638-47), πλούσια διακοσμημένο με φέρει μια σειρά πινάκων ζωγραφικής από τον Θουρμπαράν.

Πίσω από τη βασιλική είναι η Καμαρίν δε λα Βίρχεν, μια οκτάγωνη μπαρόκ κατασκευή (1687-96) με το εντυπωσιακό Θάλαμο της Παρθένου και εννέα ζωγραφιές του Λούκα Τζορντάνο. Το κόσμημα αυτής της πλούσια διακοσμημένης αίθουσας είναι ένας θρόνος που περιλαμβάνει το άγαλμα της Παναγιάς που έδωσε στο μοναστηρί του όνομά του.

Άλλες αξιοσήμειωτες κατασκευές περιλαμβάνουν το Μουδέχαρ μοναστήρι (1389-1405) με τη μεγαλοπρεπή πλατερέσκ πύλη, το μοναστηρί σε ύστερο γοτθικό ρυθμό από το 1531-33 και την νέα εκκλησία της οποίας η κατασκευή διατάχθηκε από έναν από τους απογόνους του Κολόμβου το 1730. Το παλάτι της Ισαβέλλας Α΄της Καστίλλης (1487-91) κατεδαφίστηκε το 1856.

• 
  Ο πειρασμός του αγίου Ιερώνυμου, από τον Φρανθίσκο δε Θουρμπαράν
• 
  Το μαστίγωνα του αγίου Ιερωνύμου, από τον Φρανθίσκο δε Θουμπαράν
• 
  Η στέψη της Παναγίας, από τον Ελ Γκρέκο, 1591.
• 
  Εξομολογήσεις στη Φυλακή, Γκόγια, 1808-1812.

Πηγές

• Το προφίλ του μνημείου στην ιστοσελίδα των Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς