Γεωγραφία της Αρμενίας
Η Αρμενία είναι μια μεσόγεια χώρα στην Δυτική Ασία. Βρίσκεται στην περιοχή της Υπερκαυκασίας μεταξύ της Μαύρης και της Κασπίας θάλασσας. Συνορεύει στα βόρεια και ανατολικά με την Γεωργία και το Αζερμπαϊτζάν, στα νότια με το Ιράν, με τον αζερικό θύλακα του Ναχιτσεβάν και τη Τουρκία.
Το έδαφος είναι της Αρμενίας είναι κυρίως ορεινό και επίπεδο, με γοργούς ποταμούς και λίγα δάση αλλά με πολλά δέντρα. Το κλίμα είναι είναι ορεινό ηπειρωτικό με ζεστά καλοκαίρια και ψυχρούς χειμώνες. Στο όρος Αραγκάτς βρίσκεται, στα 4.090 μέτρα, το υψηλότερο σημείο της Αρμενίας.
Φυσικό περιβάλλον
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Αρμενία βρίσκεται στον βόρειο Καύκασο, την περιοχή νοτιοδυτικά της Ρωσίας μεταξύ της Μαύρης Θάλασσας και της Κασπίας Θάλασσας.[1] Η σύγχρονη Αρμενία καταλαμβάνει ένα μέρος της ιστορικής περιοχής της Αρμενίας. Το κέντρο της αρχαίας Αρμενίας ήταν στην κοιλάδα του Αράς και στην περιοχή γύρω από την Λίμνη Βαν στην σημερινή Τουρκία. Η Αρμενία συνορεύει στα βόρεια με την Γεωργία, στα ανατολικά με το Αζερμπαϊτζάν, στα νοτιοανατολικά με το Αρτσάχ, στα νότια με το Ιράν και στα δυτικά με την Τουρκία.
Τοπογραφία και απορροή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Είκοσι πέντε εκατομμύρια χρόνια πριν, μια γεωλογική αναταραχή έσπρωξε μέχρι το φλοιό της Γης σχηματίζοντας το αρμενικό οροπέδιο, δημιουργώντας την περίπλοκη τοπογραφία της Αρμενίας.[1] Η οροσειρά του Μικρότερου Καύκασου εκτείνεται από την βόρεια Αρμενία, κινείται προς τα νοτιοανατολικά ανάμεσα στη Λίμνη Σεβάν και το Αζερμπαϊτζάν. Στη συνέχεια περνά περίπου κατά μήκος των αρμενοαζερικών συνόρων με το Ιράν. Λόγω των βουνών το ταξίδι από το βορρά στο νότο γίνεται δύσκολο. Η γεωλογική αναταραχή συνεχίζει στη μορφή των καταστροφικών σεισμών που επηρεάζουν την Αρμενία. Το Δεκέμβριο του 1988, η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Αρμενίας, το Λενινακάν (το σημερινό Γκιουμρί), υπέστη σοβαρές ζημιές από ένα σεισμό που σκότωσε πάνω από 25.000 άτομα.
Περίπου το μισό των 29.743 τ.χλμ. της αρμενικής γης έχει υψόμετρο τουλάχιστον 2.000 μέτρων ενώ μόνο το 3% της Αρμενίας έχει υψόμετρο χαμηλότερο των 650 μέτρων.[1] Τα χαμηλότερα σημεία της Αρμενίας βρίσκονται στις κοιλάδες του Αράς και του Ντεμπέντ στον βορρά με υψόμετρα 380 και 430 μέτρων αντιστοίχως. Στο Μικρότερο Καύκασο τα υψόμετρα ποικίλουν μεταξύ 2.640 μέτρων και 3.280 μέτρων. Νοτιοδυτικά της οροσειράς βρίσκεται το αρμένικο οροπέδιο, το οποίο πλαγιάζει προς τα νοτιοδυτικά κατά μήκος του ποταμού Άραξου στα σύνορα με τη Τουρκία. Το οροπέδιο καλύπτεται από διάφορες οροσειρές και εξαφανισμένα ηφαίστεια. Το μεγαλύτερο από αυτά, το όρος Αραγκάτς, με υψόμετρο 4.090 μέτρων, είναι το υψηλότερο βουνό στην Αρμενία. Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού ζει στα δυτικά και βορειοδυτικά τμήματα της χώρας, όπου βρίσκεται το Γιερεβάν και το Γκιουμρί, οι δύο μεγαλύτερες πόλεις της Αρμενίας.
Οι κοιλάδες των ποταμών Ακστέφ (Αγσταφά) και Ντεμπέντ σχηματίζουν το μεγαλύτερο μέρος της κοιλάδας τους στην βόρεια Αρμενία.[1] Η Λίμνη Σεβάν, με μέγιστο πλάτος 72.5 χιλιομέτρων και μήκους 376 χιλιομέτρων, είναι η μεγαλύτερη λίμνη στη χώρα. Βρίσκεται 1.900 μέτρα πάνω από τη στάθμη της θάλασσας και έχει έκταση 1.279,18 τ.χλμ.[2] Άλλες κύριες λίμνες: Αρπή (7.5 τ.χλμ.), Σεβ (2 τ.χλμ.), Άκνα (0.8 τ.χλμ).
Το έδαφος είναι πιο τραχύ στο νοτιοανατολικό άκρο το οποίο αποχετεύεται από τον ποταμό Μπαργουσάτ, και στο νοτιοδυτικό άκρο στην κοιλάδα του Άραξου, αλλά πιο μέτρια.[1] Το μεγαλύτερο μέρος της Αρμενίας αποστραγγίζεται από τον Αράς ή τον παραπόταμό του, τον Ραζντάν, ο οποίος ρέει από τη λίμνη Σεβάν. Ο Αράς σχηματίζει το μεγαλύτερο μέρος του αρμενικού συνόρου με το Ιράν και τη Τουρκία, ενώ τα όρη Ζανγκεζούρ σχηματίζουν το όριο μεταξύ της αρμενικής περιφέρειας Σιουνίκ και τον αζέρικο θύλακα του Ναχιτσεβάν.
Κλίμα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γενικά οι θερμοκρασίες στην Αρμενία εξαρτώνται από το υψόμετρο.[1] Τα όρη της Αρμενίας μπλοκάρουν τις μετριαστικές επιρροές της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας, δημιουργώντας μεγάλες εποχικές μεταβολές με ψυχρούς χειμώνες και θερμά καλοκαίρια. Στο Αρμενικό Οροπέδιο, η μέση θερμοκρασία φτάνει από τους 0 °C (32 °F) μέχρι τους −15 °C (5 °F), ενώ η μέση θερινή θερμοκρασία ξεκινά από τους 15 °C (59 °F) και φτάνει μέχρι και τους 30 °C (86 °F). Η Αρμενία δεν λαμβάνει πολύ βροχόπτωση. Στα κατώτερα τμήματα της κοιλάδας του Άραξου (Αράς) η ετήσια βροχόπτωση φτάνει τα 250 χιλιοστόμετρα, ενώ στα υψηλότερα υψόμετρα φτάνει μέχρι και τα 800 χιλιοστόμετρα. Παρά τη σκληρότητα του χειμώνα στις περισσότερες περιοχές (έχουν καταγραφεί θερμοκρασίες που φτάνουν τους −40 °C (−40 °F) και ακόμη παρακάτω στο Σιράκ), η γονιμότητα του ηφαιστειακού εδάφους έκανε την Αρμενία ένα από τους πρώτους χώρους γεωργικής δραστηριότητας του κόσμου.
Έκταση και όρια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Περιοχή:συνολικά: 29.743 τ.χλμ.[2]
- σύγκριση της χώρας με τον υπόλοιπο κόσμο: 143η
στεριά: 28.203 τ.χλμ.
υδάτινες επιφάνειες: 1.540 τ.χλμ.
Σύγκριση της έκτασης της Αρμενίας
- Σύγκριση με την Αυστραλία: περίπου το ένα τρίτο (33%), της έκτασης της Τασμανίας.
- Σύγκριση με τον Καναδά: έχει το 56% της έκτασης της Νέας Σκωτίας.
- Σύγκριση με τη Τουρκία: έχει περίπου το 76% της έκτασης της επαρχίας Ικονίου.
- Σύγκριση με το Ηνωμένο Βασίλειο: Η έκταση της Αρμενίας είναι κατά ένα τρίτο μεγαλύτερη από αυτή της Ουαλίας.
- Σύγκριση με τις Ηνωμένες Πολιτείες: Είναι ελαφρώς μικρότερη (7%) από τη Μέριλαντ.
- Σύγκριση με την ΕΕ: Η Αρμενία είναι κατά 8% μικρότερη από το Βέλγιο.
Χερσαία σύνορα:συνολικά: 1.570 χλμ.
Η Αρμενία έχει 566 χιλιόμετρα σύνορου με το Αζερμπαϊτζάν και τη Δημοκρατία του Αρτσάχ και άλλα 221 χιλιόμετρα συνόρου με το Ναχιτσεβάν, αζέρικο θύλακα, 219 χιλιόμετρα συνόρου με τη Γεωργία, 44 χιλιόμετρα συνόρου με το Ιράν και 311 χιλιόμετρα συνόρου με τη Τουρκία.
Ακτογραμμή:
0 χιλιόμετρα (μεσόγειο κράτος)
Υψομετρικά άκρα:χαμηλότερο σημείο: 375 μέτρα[2]υψηλότερο σημείο: Όρος Αραγκάτς - 4.090 μέτρα
Ακραία σημεία της Αρμενίας:Βόρεια: Ταβούς (41°17′N 45°0′E / 41.283°N 45.000°E)Νότια: Σιουνίκ (38°49′N 46°10′E / 38.817°N 46.167°E)Δυτικά: Σιράκ (41°5′N 43°27′E / 41.083°N 43.450°E)Ανατολικά: Σιουνίκ (39°13′N 46°37′E / 39.217°N 46.617°E)
Πόροι και χρήση γης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Φυσικοί πόροι: κοιτάσματα χρυσού, χαλκού, μολυβδαινίου, ψευδάργυρου, βωξίτη
Χρήση γης:καλλιεργήσιμη γη: 4.456 τ.χλμ.[2] 15.8%μόνιμες καλλιέργειες: 1.9%μόνιμοι βοσκότοποι: 4.2%'δάσος (2018): 11.2%'άλλες χρήσεις: 31.2% (2011)
Αρδευόμενες εκτάσεις: 2.084 τ.χλμ. (2018)
Συνολική έκταση των ανανεώσιμων υδατικών πόρων:
7.77 κυβικά μέτρα. Η Αρμενία θεωρείται μεγάλος προμηθευτής νερού στην λεκάνη της Κασπίας. Ως αποτέλεσμα, η χώρα στερείται το νερό, ειδικά το καλοκαίρι, όταν ο ρυθμός εξάτμισης υπερβαίνει το ποσό των βροχοπτώσεων. Αυτός είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο από την αρχαιότητα οι κάτοικοι έχουν χτίσει κανάλια άρδευσης και ταμιευτήρες νερού στην Αρμενία. Η Λίμνη Σεβάν περιέχει τη μεγαλύτερη ποσότητα νερού της χώρας.
Απόσυρση γλυκού νερού (οικιακή/βιομηχανική/αγροτική):συνολικά: 2.86 κυβικά χιλιόμετρα ανά έτος (40%/6%/54%)κατά κεφαλήν: 929.7 κυβικά μέτρα ανά έτος (2010)
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Άτλας της Αρμενίας
- Βιογεωγραφικές περιφέρειες της Ευρώπης
- Γεωγραφία της Ασίας
- Γεωγραφία της Ευρώπης
- Γεωλογία της Αρμενίας
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Curtis, Glenn E. (1995). Armenia, Azerbaijan, and Georgia : country studies (1st έκδοση). Washington, D.C.: Federal Research Division. σελίδες 25–29. ISBN 0-8444-0848-4.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 «ENVIRONMENTAL STATISTICS OF ARMENIA FOR 2018 AND TIME-SERIES OF INDICATORS FOR 2014-2018» (PDF).
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Geography of Armenia στο Wikimedia Commons