Γιούλιαν Γκρομπέλνι
| Γιούλιαν Γκρομπέλνι | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 16 Φεβρουαρίου 1893[1][2] Μπζεζίνι[1] |
| Θάνατος | 5 Δεκεμβρίου 1944[1][2] Μινσκ Μαζοβιέτσκι[1] |
| Αιτία θανάτου | φυματίωση |
| Συνθήκες θανάτου | φυσικά αίτια |
| Χώρα πολιτογράφησης | Πολωνία |
| Θρησκεία | Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία[2] |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Πολωνικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | πολιτικός |
| Πολιτική τοποθέτηση | |
| Πολιτικό κόμμα/Κίνημα | Πολωνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Βραβεύσεις | Δίκαιοι των Εθνών (8 Μαρτίου 1987)[2] |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Γιούλιαν Γκρομπέλνι (πολωνικά: Julian Grobelny) (16 Φεβρουαρίου 1893 – 5 Δεκεμβρίου 1944[3]) ήταν Πολωνός πολιτικός, ακτιβιστής στο Πολωνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα (ΠΣΚ) από το 1915, ενόψει της επιστροφής της Πολωνίας στην ανεξαρτησία. Την περίοδο του μεσοπολέμου υπήρξε κοινωνικός αγωνιστής. Μετά τη γερμανοσοβιετική εισβολή στην Πολωνία το 1939 και το Ολοκαύτωμα που ακολούθησε, έγινε Πρόεδρος της Ζεγκότα (Συμβουλίου Βοήθειας των Εβραίων) που δραστηριοποιήθηκε στο έδαφος του Γενικού Κυβερνείου της κατεχόμενης Πολωνίας. Η παράνομη οργάνωση πήρε το όνομά της από τον φανταστικό χαρακτήρα Κόνραντ Ζεγκότα που γεννήθηκε ακριβώς την ημέρα της ίδρυσής της το 1942. Ο Γκρομπέλνι υπηρέτησε ως πρόεδρος της Ζεγκότα μέχρι το τέλος των εχθροπραξιών.[4]
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Γκρομπέλνι γεννήθηκε στο Μπζεζίνι, περίπου 20 χιλιόμετρα ανατολικά του Λοτζ, έλαβε μέρος στις Σιλεσικές εξεγέρσεις και εργάστηκε ως ακτιβιστής μεταξύ των εργατών του Λοτζ στη Δεύτερη Πολωνική Δημοκρατία πριν ξεσπάσει ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Ωστόσο, μόλις οι Ναζί μπήκαν στην πόλη, οι Γκρομπέλνι βρέθηκαν στον κατάλογο των εχθρών του Τρίτου Ράιχ και έτσι κρύφτηκαν και μετακόμισαν στη Βαρσοβία.[5]
Διάσωση Εβραίων
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παρά το γεγονός ότι έπασχε από φυματίωση, ο Γκρομπέλνι – μαζί με τη σύζυγό του, Χαλίνα (γενν. 1900) – συμμετείχε προσωπικά στη διάσωση μεγάλου αριθμού Πολωνοεβραίων κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής της Πολωνίας. Το ζευγάρι ήταν διάσημο για την ενασχόλησή του με το να σώσουν ιδιαίτερα παιδιά Εβραίων από το Ολοκαύτωμα μπαίνοντας στο Γκέτο της Βαρσοβίας και βγαίνοντας μαζί τους ως δικά τους.[5][6] Έκρυβαν πάνω από 12 Εβραίους ακτιβιστές του Πολωνικού Σοσιαλιστικού Κόμματος στο σπίτι τους και εργάστηκαν σε στενή συνεργασία με την Ιρένα Σέντλερ, επικεφαλής του παιδικού τμήματος της Ζεγκότα. Ο Γιούλιαν (ψευδώνυμο «Τρόγιαν») και η Χαλίνα μετέτρεψαν το λιτό σπίτι τους στο Τσέγκουουφ κοντά στο Μινσκ Μαζοβιέτσκι σε ένα προσωρινό καταφύγιο για τους Εβραίους μέχρι να μπορέσουν να μεταφερθούν σε ένα μόνιμο μέρος. Προσέφεραν προστασία σε όποιον τη χρειαζόταν περισσότερο, ειδικά σε αυτούς που έφυγαν από το Γκέτο της Βαρσοβίας. Οι Γκρομπέλνι αφιέρωσαν τον περισσότερο χρόνο και την ενέργειά τους στην επιχείρηση διάσωσης, αλλά βοήθησαν επίσης ενήλικες Εβραίους προμηθεύοντάς τους με «Άρια» χαρτιά, χρήματα και φάρμακα.[6]
Σύλληψη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τον Μάρτιο του 1944, η Γκεστάπο συνέλαβε τον Γκρομπέλνι χωρίς να γνωρίζει για το παράνομο έργο του. Επέζησε, χάρη στη βοήθεια των φίλων ιατρών, του Δρ. Ζ. Φράνιο, του Δρ. Μ. Ρόπεκ, του Δρ. Γ. Μαϊκόφσκι και του Δρ. Γ. Ρουτκιέβιτς, οι οποίοι τον βοηθούσαν στη φυλακή.[6] Λίγο πριν το τέλος του πολέμου, ενώ ο Κόκκινος Στρατός είχε ήδη απελευθερώσει το ανατολικό τμήμα της Πολωνίας, ο Γκρομπέλνι έγινε δήμαρχος του Μινσκ Μαζοβιέτσκι, όπου βρισκόταν το Γκέτο του Μινσκ Μαζοβιέτσκι στην κατεχόμενη από τους Γερμανούς Πολωνία (όχι μακριά από τη Βαρσοβία), αλλά πέθανε εκεί από φυματίωση στις 5 Δεκεμβρίου 1944.[3] Ενταφιάστηκε σε ένα νεκροταφείο στο Μινσκ Μαζοβιέτσκι. Τα ονόματα των Γιούλιαν και Χαλίνα Γκρομπέλνι κατέχουν εξέχουσα θέση στα βιβλία για την ανθρωπιστική βοήθεια προς τους Εβραίους της Βαρσοβίας και αλλού κατά τη διάρκεια της κατοχής. Στις 8 Μαρτίου 1987, το Γιαντ Βασσέμ αναγνώρισε τη Χαλίνα και τον Γιούλιαν Γκρομπέλνι ως Δίκαιους των Εθνών.[7]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 encyklopedia
.pwn .pl /haslo /Grobelny-Julian;3907930 .html. - ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 «The Righteous Among the Nations Database» (Αγγλικά)
- ↑ 3,0 3,1 «Grobelny Julian - Encyklopedia PWN - źródło wiarygodnej i rzetelnej wiedzy».
- ↑ Władysław Bartoszewski (2002), "Help people, don't be afraid!" (Part One), (Part Two) [Nie bój się, pomagaj ludziom (I & II).] Interview with Władysław Bartoszewski by Marian Turski. Polityka Nr 47/2002, Βαρσοβία.
- ↑ 5,0 5,1 The RelatioNet Project, Life of Julian Grobelny (Życie Juliana Grobelnego). International reunion of the younger generation with World War II Survivors, 3 Οκτωβρίου 2007 (πολωνικά).
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Ιρένα Σεντλερόβα (2007), "Julian Grobelny i jego żona Helena." FKCh "ZNAK" - 1999-2008. Internet Archive.
- ↑ Julian Grobelny – η δραστηριότητά του να σώσει τις ζωές των Εβραίων κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος, στον ιστότοπο Γιαντ Βασσέμ