Γυαλιά

Γυαλιά ηλίου

Πορτραίτο του ζωγράφου Ενρί Ματίς, ο οποίος φοράει γυαλιά

Με το όνομα γυαλιά (πληθυντικός του γυαλί) ονομάζεται ένα εργαλείο με το οποίο βελτιώνεται η όραση όταν υπάρχουν διαθλαστικές ανωμαλίες στα μάτια, ή για την προστασία τους από έντονο φως ή από ξένα σώματα (όπως π.χ. τη σκόνη).

Το εργαλείο αυτό αποτελείται από δυο κομμάτια γυαλί, ένα για κάθε μάτι, τα οποία συγκρατούνται από ένα πλαίσιο, το οποίο καταλήγει να στερεώνεται στα αυτιά. Καθένα από τα δύο αυτά κομμάτια κατασκευάζεται με τέτοια χαρακτηριστικά ώστε να διορθώνονται οι διαθλαστικές ανωμαλίες του κάθε ματιού και να βελτιώνεται η όραση του ανθρώπου. Σε περίπτωση που τα γυαλιά προορίζονται για την προστασία των ματιών από τον ήλιο, τα γυαλιά είναι χρωματιστά και ονομάζονται γυαλιά ηλίου.

Τύποι

Γυαλιά οράσεως

Εικόνα όπως φαίνεται μέσω διορθωτικών φακών, δείχνει το φαινόμενο της Διάθλασης

Τα γυαλιά οράσεως χρησιμοποιούνται έτσι ώστε να βοηθήσουν σε διάφορες παθήσεις του ματιού, χρησιμοποιώντας τους κατάλληλους διορθωτικούς φακούς. Οι διορθωτικοί φακοί χρησιμοποιούνται για να διορθώσουν το σφάλμα διάθλασης του ματιού τροποποιώντας το μήκος εστίασης του φακού έτσι ώστε να αμβλύνουν τα αποτελέσματα διαφόρων παθήσεων όπως είναι η μυωπία, η υπερμετρωπία και ο αστιγματισμός. Μια άλλη συχνή πάθηση των ματιών σε μεγαλύτερη όμως ηλικία είναι η πρεσβυωπία, η οποία δημιουργείτε επειδή οι φακοί του ματιού χάνουν την ελαστικότητα τους και προοδευτικά μειώνουν την ικανότητα του φακού να εστιάσει σε αντικείμενα που βρίσκονται κοντά στο μάτι.

Η δύναμη του φακού συνήθως μετράται σε διόπτρες. Τα γυαλιά οράσεως που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της μυωπίας έχουν αρνητικό βαθμό διόπτρας, ενώ τα γυαλιά οράσεως που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της πρεσβυωπίας έχουν θετικό βαθμό διόπτρας. Ουσιαστικά η διόπτρα είναι μονάδα μέτρησης της δύναμης του φακού. Τα γυαλιά που χρησιμοποιούνται για την διόρθωση του αστιγματισμού απαιτούν δύο διαφορετικής δύναμης διόπτρες τοποθετημένες σε κατάλληλες γωνίες στον ίδιο φακό.

Γυαλιά ηλίου

Η ιστορία των γυαλιών ηλίου αρχίζει χιλιάδες χρόνια πίσω αν και ήταν πολύ διαφορετικά από αυτά που φοριούνται σήμερα και υπηρέτησαν ένα τελείως διαφορετικό σκοπό. Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Νέρων ήθελε να παρακολουθεί αγώνες μονομάχων μέσα από στιλβωμένους πολύτιμους λίθους. Οι φακοί φτιάχνονταν από χαλαζία ώστε να εξασφαλίζεται η προστασία από την αντηλιά. Για να πάρει όμως ένα σκούρο χρώμα η επεξεργασία του χαλαζία γινόταν σε καπνό. Στα μέσα του 12oυ αιώνα εμφανίστηκαν στην Κίνα γυαλιά με χρωματιστούς επίπεδους φακούς, από κρύσταλλο χαλαζία και σύμφωνα με τους ιστορικούς τα χρησιμοποιούσαν οι δικαστές, ώστε να κρύβουν τις εκφράσεις τους και οι μάρτυρες να μην διαβάζουν τη σκέψη τους. Η πρώτη εικόνα ανθρώπου να φοράει γυαλιά οράσεως είναι από το 1352. Βρίσκεται στην Ιερά Μονή του Αγίου Νικολάου στο Τρεβίζο, αποδίδεται στην Tommaso da Modena και είναι ο Καρδινάλιος Hugh της Προβηγκίας. Παρόμοια γυαλιά χρησιμοποιούνταν στην Ιταλία το 1400, επίσης για χρήση κυρίως σε δικαστικές υποθέσεις. Αργότερα, το 1750, ο James Ayscough πειραματίστηκε με φιμέ φακούς, οι οποίοι πίστευε ότι θα διορθώσουν ορισμένα προβλήματα όρασης. Τον 20ο αιώνα, τα γυαλιά ηλίου έγιναν πιο διαδεδομένα από ηθοποιούς που τα φόραγαν στα γυρίσματα για να προστατεύσουν τα μάτια τους από τα φώτα της σκηνής. Το 1929 ένας Αμερικανός ονόματι Sam Foster άρχισε να παράγει μαζικά φτηνά γυαλιά ηλίου που εύκολα αγόραζαν θαμώνες στην παραλία στο Νιου Τζέρσεϊ και την περίοδο αυτή παρατηρήθηκε μια μαζική έκρηξη τους και ως αξεσουάρ μόδας. Αργότερα, το 1936, ο Edwin Land, με το πατενταρισμένο φίλτρο Polaroid, λάνσαρε τους πολωτικούς φακούς.

Πλέον τα γυαλιά ηλίου χρησιμοποιούνται συχνά και για λόγους αισθητικής, ή ακόμα και για να κρύψουν τα μάτια. Αρκετοί Τυφλοί άνθρωποι φοράνε αδιαφανή γυαλιά ηλίου για να κρύψουν τα μάτια τους για αισθητικούς λόγους.

Τα γυαλιά ηλίου έχουν 5 κατηγορίες. Αυτές μετρώνται από το 0 έως το 4 . Η κατηγορία 0 δεν παρέχει καμία κατηγορία στα μάτια, ενώ η κατηγορία 4 χρησιμοποιείται κυρίως σε δραστηριότητες βουνού, όπου απαιτείται μεγάλη προστασία. Η πιο κοινή κατηγορία είναι η 3.