Επιτροπή εξάλειψης διακρίσεων κατά γυναικών

Η Επιτροπή Εξάλειψης Διακρίσεων Κατά Γυναικών ΕΕΔΚΓ (CEDAW) αποτελεί το νεότερο διεθνές δικαστήριο (στη κυριολεξία διεθνές δικαιοδοτικό όργανο) του ΟΗΕ και αποτελεί σήμερα Διεθνή Οργανισμό. Εδρεύει στη Νέα Υόρκη και συνεδριάζει δύο φορές το χρόνο,' Ιανουάριο και Ιούλιο και για χρονική περίοδο περίπου τριών εβδομάδων.

Γενικά

Στις 18 Δεκεμβρίου 1979 η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ υιοθέτησε την "Σύμβαση εξάλειψης κάθε μορφής διακρίσεως κατά των γυναικών", κυριαρχικό στοιχείο της οποίας είναι η εξάλειψη ανισοτήτων μεταξύ των δύο φύλων. Την Σύμβαση αυτή επικύρωσε και η Ελλάδα με τον Νόμο 1342 του 1983 (Ν.1342/1983).

Τη παραπάνω σύμβαση ακολούθησε "Προαιρετικό Πρωτόκολλο" με το οποίο παρέχεται στην Επιτροπή η δυνατότητα (αναγνώριση δικαιώματος) να εξετάζει ατομικές προσφυγές και να εκδίδει αντίστοιχα τις "διαπιστώσεις" (views), (αποφάσεις). Και αυτό το "Προαιρετικό Πρωτόκολλο" επικύρωσε η Ελλάδα με τον Νόμο 2952 του 2001 (Ν.2952/2001).

Επιτροπή CEDAW

Η Επιτροπή του διεθνούς αυτού διοικητικού οργάνου (CEDAW) απαρτίζεται από 23 εμπειρογνώμονες που ενεργούν με πλήρη ανεξαρτησία και ατομική ιδιότητα, δηλαδή όχι ως εκπρόσωποι των Χωρών που τους είχαν προτείνει. Τα μέλη της σήμερα είναι όλα γυναίκες πλην ενός Ολλανδού.

Αρμοδιότητες

• Εξέταση ατομικών προσφυγών κατά Κρατών-μελών.
• Εξέταση των κρατικών εκθέσεων που υποβάλλουν τα Κράτη-μέλη της Σύμβασης καθώς και η έκδοση παρατηρήσεων (σχόλια - συμεράσματα) επ΄ αυτών.
• Έκδοση "γενικών συστάσεων" που αφορούν ερμηνευτικές κατευθύνσεις νομολογίας.
• Λήψη αναλόγων μέτρων προς αποφυγή ανεπανόρθωτης ζημιάς των θυμάτων.
• Διενέργεια έρευνας επί καταγγελομένων για παραβιάσεις από τα Κράτη - μέλη.

Άσκηση προσφυγής

Κάθε πολίτης Κράτους-μέλους που θεωρεί πως του παραβιάζονται δικαιώματα από εκείνα που αναφέρονται συγκεκριμένα στη "Σύμβαση εξάλειψης κάθε μορφής διακρίσεων κατά των γυναικών" έχει το δικαίωμα να υποβάλει Ατομική Προσφυγή προς την Επιτροπή.

Η Ατομική Προσφυγή πρέπει να είναι γραπτή, συντεταγμένη σε μια από τις 6 επίσημες γλώσσες (Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ρωσικά, Κινέζικα, Αραβικά) και να αποσταλεί στα Γραφεία του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη με κάθε πρόσφορο μέσο, ταχυδρομικά (η συστημένη επιστολή συνιστάται ως η καλλίτερη), ή με ταχυ-αποστολή (courier), ή με τηλεομοιοτυπία (fax) ή ακόμα και με ηλεκτρ. ταχυδρομείο (e-mail) (αν και δεν συνιστώνται οι δύο τελευταίες επειδή δεν βεβαιώνεται η υπογραφή του προσφεύγοντος).

• Αν και δεν προσδιορίζεται προθεσμία, δεν θα πρέπει η Προσφυγή να παρουσιάζει μακρόχρονη και αδικαιολόγητη καθυστέρηση, που θα μπορούσε έτσι να εκληφθεί ως κατάχρηση δικαιώματος προσφυγής με το αιτιολογικό ότι θα έχουν τότε αλλοιωθεί ή εξαφανισθεί στοιχεία και επομένως να κηρυχθεί απαράδεκτη.

Τα βασικά στοιχεία - σημεία της Ατομικής Προσφυγής είναι:

1. Να είναι γραπτή και επώνυμη μόνο από "φυσικό πρόσωπο", θύμα παραβίασης.
2. Η ισχυριζόμενη παραβίαση να συνδέεται με προστατευόμενο δικαίωμα της Σύμβασης.
3. Η ίδια Προσφυγή να μην εκκρεμεί ή να έχει εξετασθεί από άλλη διεθνή διαδικασία έρευνας ή επίλυσης.
4. Το προσφεύγον φυσικό πρόσωπο να έχει εξαντλήσει όλα τα προβλεπόμενα "ένδικα μέσα" νομοθεσίας του κράτους, εκτός κι αν αυτά κρίνονται ατελέσφορα, μη διαθέσιμα, ή υπερβολικά μακρόχρονα.
5. Η ισχυριζόμενη παραβίαση να τελέσθηκε μετά ημερομηνία θέσεως σε ισχύ της Σύμβασης από το Κράτος-Μέλος.
6. Η Προσφυγή να είναι επαρκώς αιτιολογημένη με λεπτομερειακή περιγραφή γεγονότων (χρονολογικά) και να συνοδεύεται με απαραίτητα αποδεικτικά μέσα (δικαστικές αποφάσεις, εντάλματα συλλήψεων, ένορκες καταθέσεις, ιατροδικαστικές εκθέσεις, ιατρικές βεβαιώσεις) καθώς και οτιδήποτε άλλο σχετικό έγγραφο που θα τεκμηριώνει την ισχυριζόμενη παραβίαση.

Συνεπώς δεν γίνονται δεκτές "προσφυγές" ανώνυμες, ή από ομάδες ατόμων, οργανώσεις, σωματεία ή επιχειρήσεις ή και από άλλα πρόσωπα εκτός "θυμάτων" παραβίασης.

Διαδικασία - Εξέλιξη

Η Γραμματεία της Επιτροπής μόλις λάβει την "ατομική προσφυγή" στα γραφεία της, (του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη), συντάσσει Περίληψη αυτής, την οποία και διανέμει στη συνέχεια σε όλα τα μέλη της Επιτροπής, καθώς και περιλήψεις για κάθε άλλο έγγραφο ή πληροφορία που μπορεί να αποσταλεί στη συνέχεια στην Επιτροπή. Στη συνέχεια ορίζεται Εισηγητής και κοινοποιείται η Προσφυγή στο Κράτος-μέλος εναντίον του οποίου στρέφεται. Από της ημερομηνίας της κοινοποιήσεως αυτής και εντός 6 μηνών το Κράτος θα πρέπει να υποβάλει γραπτώς εξηγήσεις ή παρατηρήσεις. Η Επιτροπή αφού λάβει τα παραπάνω προχωρεί στην ανάγνωση και σχολιασμό των υπομνημάτων μέσα σε καθορισμένα χρονικά όρια.

Οι "Ατομικές προσφυγές" εξετάζονται μία προς μία χωριστά "κεκλεισμένων των θυρών" χωρίς τη παρουσία τόσο του "θύματος" ή δικηγόρου του όσο και χωρίς τη παρουσία εκπροσώπου του Κράτους-μέλους.

Στη συνέχεια η Επιτροπή εκδίδει την απόφασή της, τις διαπιστώσεις (κατά τον επίσημο όρο). Σε περίπτωση που η Επιτροπή κρίνει ότι πράγματι έχει υπάρξει παραβίαση, κατά τα προβλεπόμενα άρθρα της Συνθήκης, εκδίδει σύσταση μέτρων προς το Κράτος-μέλος για τη θεραπεία της παραβίασης ορίζοντας συγχρόνως ειδικό εισηγητή για την παρακολούθηση υλοποίησης αυτών και της θεραπείας της παραβίασης.

• Σημειώνεται ότι αυτές οι "διαπιστώσεις" - συστάσεις νομικά δεν είναι δεσμευτικές για το Κράτος.

Τέλος η Επιτροπή συντάσσει συγκεντρωτικό υπόμνημα για τις περιπτώσεις και τα μέτρα που έχει λάβει ή που μπορεί να μην έχει λάβει κατά περίπτωση το Κράτος-μέλος ή Κράτη-μέλη, το οποίο και υποβάλει στις ετήσιες εκθέσεις της στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, έτσι ώστε μ΄ αυτό τον τρόπο να ακολουθήσει ο διπλωματικός «διασυρμός» του Κράτους ή των Κρατών που δεν ακολουθούν ή δεν εφαρμόζουν τις αποφάσεις της.