Ιριδισμός

Ιριδισμός φυσαλίδας σάπωνος.

Με τον όρο ιριδισμός ή ιρίδωση, χαρακτηρίζεται στη φυσική το οπτικό φαινόμενο της ανάλυσης του λευκού φωτός πάνω σε διάφορες επιφάνειες, όπως συμβαίνει π.χ. σε φυσαλίδες σάπωνος, λεπτού στρώματος ελαίου, πετρελαιοκηλίδες κ.λπ.
Το φαινόμενο αυτό οφείλεται στη συμβολή των φωτεινών ακτίνων που προσπίπτουν σε λεπτά σώματα υπό γωνία, εξ ου ονομάζεται και γωνιοχρωμισμός. Πανέμορφοι ιριδισμοί παρατηρούνται επίσης σε πολλά έντομα όπως και θαλάσσια όστρακα.

Μετεωρολογία

Ειδικότερα όμως ιριδισμοί παρατηρούνται και στις βάσεις των νεφών ως τμήματα ή ζώνες έγχρωμοι κυρίως κόκκινης απόχρωσης, πολλές φορές πράσινης και σπανιότερα κυανής και κίτρινης προσφέροντας μια θαυμάσια θέα. Οι αποχρώσεις αυτές φαίνονται να παρακολουθούν ιδιαίτερα την περίμετρο των νεφών.

Το μετεωρολογικό φαινόμενο αυτό δεν οφείλεται στη διάθλαση του φωτός από υδροσταγόνες που μπορεί να περιέχονται στα νέφη, που τότε θα παρήγαγαν το ουράνιο τόξο, αλλά στη παράθλαση του φωτός που πίπτει στα κράσπεδα των νεφών όπου υφίστανται πολύ πολύ μικρές υδροσταγόνες. Συνεπεία αυτού είναι ότι ο ιριδισμός κατατάσσεται στα λεγόμενα "στέμματα" ή "φωτεινά στέμματα".

Για τους παρατηρητές των νεφών και γενικά των διαφόρων μετεωρολογικών φαινομένων η εμφάνιση ιριδίζοντος νέφους σημαίνει ότι τούτο αιωρείται για μεγάλο χρονικό διάστημα άνευ μεταβολών, συνεπώς αποτελεί δείγμα καλοκαιρίας.