Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μεσσηνιακός κόλπος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 36°51′40″N 22°3′39″E / 36.86111°N 22.06083°E / 36.86111; 22.06083

Χάρτης της Ελλάδας με σημειωμένο τον Μεσσηνιακό κόλπο
Πανοραμική άποψη του κόλπου από την Έξω Μάνη

Ο Μεσσηνιακός είναι ένας από τους δύο μεγάλους κόλπους που σχηματίζονται στην νότια ακτογραμμή της Πελοποννήσου. Σχηματίζεται ανάμεσα στην χερσόνησο της Μεσσηνίας και την Χερσόνησο του Ταΰγετου (Μάνη) και ορίζεται μεταξύ των ακρωτηρίων Ταίναρο και Ακρίτας. Το άνοιγμα του κόλπου είναι 23 ναυτικά μίλια και η διείσδυση 18. Και στις δύο ακτές του κόλπου υπάρχουν πολλά ακρωτήρια και όρμοι.[1]

Στις ακτές του είναι χτισμένοι πολλοί οικισμοί που γνωρίζουν ανάπτυξη σήμερα ή γνώρισαν κατά το παρελθόν. Η μεγαλύτερη πόλη στις ακτές του είναι η Καλαμάτα, που βρίσκεται στο βάθος του κόλπου. Άλλοι σημαντικοί οικισμοί είναι η Κορώνη και το Πεταλίδι που βρίσκεται στις δυτικές ακτές του κόλπου και η Καρδαμύλη, η Αβία, η Στούπα, το Νέο Οίτυλο και ο Γερολιμένας που βρίσκεται στις ανατολικές ακτές.[1]

Ο Μεσσηνιακός κόλπος, όπως και η πεδιάδα της Μεσσηνίας, αποτελούν μια γεωλογική τάφρο. Ανατολικά υψώνεται ο Ταΰγετος, ο οποίος χωρίζεται από την πεδιάδα με σειρά ρηγμάτων, τα οποία αποτελούν τη σεισμική ζώνη της Δυτικής Μάνης. Η περιοχή έχει δώσει από τον 19ο αιώνα πολλούς ισχυρούς σεισμούς, όπως ο σεισμός του 1867, ο οποίος προκάλεσε τσουνάμι, και ο σεισμός του 1947. Ένα από αυτά είναι το ρήγμα της Καλαμάτας, το οποίο τρέχει σε βορειοβορειοδυτική κατεύθυνση, και ήταν η εστία ισχυρού σεισμού το 1986, ο οποίος έπληξε την Καλαμάτα. [2]

Υπολογίζεται ότι αυτά τα ρήγματα έχουν προκαλέσει καταβύθιση του εδάφους κατά τρία χιλιόμετρα τα τελευταία 5-6 εκατομμύρια χρόνια. Ο βυθός του κόλπου είναι ασύμμετρος, με μεγαλύτερα βάθη, μέχρι 1.100 μέτρα, να παρατηρούνται σε μια υποθαλάσσια κοιλάδα παράλληλα και κοντά στην ανατολική ακτή του κόλπου. Οι κλίσεις στη δυτική πλευρά του κόλπου είναι πιο ήπιες. Τα ιζήματα στον κόλπο φτάνουν σε πάχος τα 750 μέτρα.[3]

Σημαντικότερα ποτάμια που εκβάλλουν στον Μεσσηνιακό είναι ο Πάμισος και ο Νέδωνας που οι εκβολές και των δύο βρίσκονται στο βόρειο τμήμα του κόλπου.[1]

Νησιά δεν υπάρχουν στον Μεσσηνιακό κόλπο, με εξαίρεση την δυτική είσοδό του οπού βρίσκεται η νησίδα Βενέτικο.

  1. 1,0 1,1 1,2 Σταματελάτος, Μιχαήλ· Βάμβα-Σταματελάτου, Φωτεινή (2006). Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας. Αθήνα: Ερμής. σελ. 497. ISBN 9603201332. 
  2. Stiros, S.; Kontogianni, V. (2008-01). «Modelling of the 1986 Kalamata (SW Greece) earthquake faulting using geodetic data». Journal of Applied Geodesy 2 (3). doi:10.1515/JAG.2008.020. ISSN 1862-9016. https://www.degruyter.com/document/doi/10.1515/JAG.2008.020/html. 
  3. Papanikolaou, D.; Lykousis, V.; Chronis, G.; Pavlakis, P. (Σεπτέμβριος 1988). «A comparative study of neotectonic basins across the Hellenic arc: the Messiniakos, Argolikos, Saronikos and Southern Evoikos Gulfs» (στα αγγλικά). Basin Research 1 (3): 167–176. doi:10.1111/j.1365-2117.1988.tb00013.x. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1365-2117.1988.tb00013.x.