Νοβοροσίσκ

Νοβοροσίσκ
; Σημαία	; Έμβλημα
	Νοβοροσίσκ 44°43′0″N 37°46′0″E
Χώρα	Ρωσία
Διοικητική υπαγωγή	Municipal Formation of the City of Novorossiysk
Ίδρυση	1838
Διοίκηση
• Δήμαρχος	Βλαντίμιρ Ίλιτς Σινιαγκόφσκι
Έκταση	81,1 km²
Υψόμετρο	10 μέτρα
Πληθυσμός	261.626 (2023)
Ταχ. κωδ.	353900–353925
Τηλ. κωδ.	8617
Ζώνη ώρας	UTC+03:00
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
	Σχετικά πολυμέσα
	δεδομένα (π • σ • ε )

Συντεταγμένες: 44°43′08″N 37°46′28″E / 44.7188°N 37.7744°E / 44.7188; 37.7744

Θέση του Νοβοροσίσκ στη Μαύρη θάλασσα (βόρεια-ανατολικά)

Το Νοβοροσίσκ ή Νοβοροσσίσκ (ρωσικά: Новоросси́йск) είναι πόλη της Ρωσίας (Κράι Κρασνοντάρ), και το μεγαλύτερο λιμάνι της Μαύρης Θάλασσας. Έχει πληθυσμό 241.952 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2010.

Είναι μια βιομηχανική πόλη και βασίζεται στην παραγωγή χάλυβα και μεταλλικών προϊόντων, αλλά και στη βιομηχανία τροφίμων.

Πανίσχυρη ήταν η ελληνική ομογένεια στο Νοβοροσίσκ, και κυρίως πριν την Οκτωβριανή επανάσταση όταν ήταν συγκεντρωμένη εκεί η αφρόκρεμα των Ελλήνων εμπόρων της εποχής.

Ιστορία

Το Γυμνάσιο Αρρένων στην οδό Ένγκελς (φωτογραφία του 1900)

Στην αρχαιότητα, στις ακτές του κόλπου του Τσεμές ήταν η περιοχή της Μπάτα, μια αρχαία ελληνική αποικία που ειδικεύονταν στο εμπόριο των σιτηρών. Αυτό αναφέρονταν μεταξύ άλλων στα έργα του Στράβωνα και του Πτολεμαίου. Οι Γενοβέζοι έμποροι από την οικογένεια Γκιζόλφι διατήρησαν μια εμπορική βάση εκεί στον Μεσαίωνα. Η αρχαιολογική έρευνα στην περιοχή είναι ακόμα σε πρώιμο στάδιο, εντούτοις μερικά ενδιαφέροντα ευρήματα έχουν ήδη αποκαλυφθεί.^[3]

Μέχρι το 1722, ο θαλάσσιος κόλπος ήταν υπό την κατοχή του Οθωμανικού φρουρίου του Σουτζούκ-Καλέ ή Soğucak. Κατόπιν η περιοχή παραχωρήθηκε στη Ρωσία το 1829 ως αποτέλεσμα του Ρωσοτουρκικού Πολέμου (1828-1829), οι ναύαρχοι Μιχαήλ Λάζαρεφ και Νικολάι Ραέφσκι θεμελίωσαν την ανατολική βάση για τον Στόλο της Μαύρης Θάλασσας στην ακτή το 1838. Η πόλη πήρε το όνομα της επαρχίας της Νέας Ρωσίας (Νόβαγια Ρασίγια ή Νοβόρασιγια), που περιλάμβανε τα εδάφη που προσαρτήθηκαν από το Χανάτο της Κριμαίας και την Οθωμανική Αυτοκρατορία, ενώ το λιμάνι αποτέλεσε ζωτικό κρίκο στην αλυσίδα των φρουρίων που είναι γνωστά ως ακτογραμμή της Μαύρης Θάλασσας, η οποία εκτείνονταν νότια έως το Σότσι.

Έκτοτε, κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, το Νοβοροσίσκ αναπτύχθηκε γρήγορα και έγινε η πρωτεύουσα του Κυβερνείου της Μαύρης Θάλασσας, η μικρότερη στη Ρωσική Αυτοκρατορία, το 1896. Από τις 26 Αυγούστου, 1918 μέχρι τις 27 Μαρτίου, 1920 το Νοβοροσίσκ ήταν το βασικότερο κέντρο του Λευκού Στρατού του Ντενίκιν και της θνησιγενούς Δημοκρατίας της Νοβοροσίας. Πολλοί Λευκοί διέφυγαν από το Νοβοροσίσκ στην Κωνσταντινούπολη. Πολλοί εύποροι Έλληνες έμποροι είχαν το Νοβοροσίσκ ως βάση των επιχειρήσεών τους. Η Οικογένεια Καλλιβάζη διεύθυνε την εμπορική αυτοκρατορία της από το λιμάνι της Μαύρης Θάλασσας από τα τέλη του 19ου ως τις δυο πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα.

Το 1942, η πόλη καταλήφθηκε από τη Βέρμαχτ, αλλά μια μικρή μονάδα Σοβιετικών ναυτών υπερασπίστηκε ένα τμήμα της πόλης γνωστό και ως Μάλαγια Ζεμλιά, για 225 μέρες, μέχρι που απελευθερώθηκε από τον Κόκκινο Στρατό στις 16 Σεπτεμβρίου, 1943. Η ηρωική υπεράσπιση του λιμανιού από τους Σοβιετικούς ναύτες επέτρεψε την ανακατάληψη του κόλπου γύρω από την πόλη, η οποία εμπόδισε τους Γερμανούς να χρησιμοποιήσουν το λιμάνι για πλοία ανεφοδιασμού. Το Νοβορωσίσκ τιμήθηκε με τον τίτλο της Ηρωικής Πόλης το 1973.

Το 1960, η πόλη μνημονεύτηκε στο έργο του Ντμίτρι Σοστακόβιτς Καμπάνες του Νοβοροσίσκ, η Φλόγα της Αιώνιας Δόξας (Opus 111b).

Το 2003, ο Πρόεδρος της Ρωσίας Πούτιν υπέγραψε ένα προεδρικό διάταγμα ιδρύοντας μια ναυτική βάση για τον στόλο της Μαύρης Θάλασσας στο Νοβοροσίσκ. Η Ρωσία πρόκειται να επενδύσει 12,3 δις ρούβλια (περίπου 480 εκατομμύρια δολάρια) για την κατασκευή μιας καινούργιας βάσης από το 2007 μέχρι το 2012. Η κατασκευή και άλλων κτιρίων και υποδομών στη βάση, μεταξύ αυτών και στρατοπέδων για πεζοναύτες, αεροπορία και ανεφοδιασμό, θα συνεχιστούν όμως πέρα από το 2012.

Οικονομία

Η πόλη εκτείνεται κατά μήκος της ακτής του απαλλαγμένου από πάγο λιμανιού στον κόλπο του Τσεμές, ο οποίος είχε αναγνωριστεί από την αρχαιότητα ως ένας από τους καλύτερους κόλπους στη Μαύρη Θάλασσα.

Το εμπορικό λιμάνι του Νοβοροσίσκ, με αγοραία κεφαλαιοποίηση 1,110,000,000 δολαρίων, εξυπηρετεί το ρωσικό θαλάσσιο εμπόριο με περιοχές όπως η Ασία, η Μέση Ανατολή, η Αφρική, η Μεσόγειος, και η Νότια Αμερική. Είναι το πιο απασχολημένο λιμάνι πετρελαίου στη Μαύρη Θάλασσα και απόληξη του αγωγού πετρελαίου από το πεδίο Τεγκνίζ στο δυτικό Καζακστάν, που κατασκευάστηκε από την Κοινοπραξία του Αγωγού της Κασπίας.

Το Νοβοροσίσκ είναι επίσης μια βιομηχανική πόλη, που βασίζεται στον χάλυβα, την επεξεργασία τροφίμων, και την παραγωγή προϊόντων μετάλλου και άλλων βιομηχανικών προϊόντων. Εκτεταμένα λατομεία ασβεστόλιθου προμηθεύουν μεγάλα εργοστάσια τσιμέντου μέσα και γύρω από την πόλη. Η πόλη φιλοξενεί την Κρατική Ναυτική Ακαδημία^[4] και Πολυτεχνικό Ινστιτούτο του Νοβορωσίσκ^[5].

Το Νοβοροσίσκ συνδέεται σιδηροδρομικά και οδικά με τα κυριότερα βιομηχανικά και πληθυσμιακά κέντρα της Ρωσίας, της Υπερκαυκασίας, και της Μέσης Ανατολής. Η δημόσια συγκοινωνία μέσα στα όρια της πόλης πραγματοποιείται με λεωφορεία, τρόλεϊ και μαρσρούτκες.

Προάστια

Το Νοβοροσίσκ δεν είναι τουριστική πόλη, αλλά η Ανάπα στα βόρεια και το Γκελεντζίκ στον νότο είναι. Υπάρχουν επίσης μια σειρά από αστικά προάστια που υπάγονται στη δικαιοδοσία του Νοβοροσίσκ. Το πιο ξακουστό είναι το Αμπράου Ντιρσό, που αποτελείται από μια κωμόπολη στις όχθες της λίμνης Αμπράου και ένα χωριό στα παράλια της Μαύρης Θάλασσας, που συνδέονται μέσω ενός ελικοειδούς ορεινού δρόμου.

Το Μισχάκο, μια κωμόπολη 5,700 κατοίκων, βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του όρους Κολντούν (447 υψόμετρο). Σχετίζεται με τις πολεμικές επιχειρήσεις στη Μάλαγια Ζεμλιά στις οποίες συμμετείχε και ο Λεονίντ Μπρέζνιεφ. Ο σύγχρονος οικισμός χαρακτηρίζεται από πολυτελείς βίλες και οινοποιητικές εγκαταστάσεις.

Η περιοχή του Νοβοροσίσκ είναι μια από τις κύριες σταφυλοπαραγωγικές περιοχές της Ρωσίας. Τα οινοποιεία του Αμπράου Ντιρσό, ιδρύθηκαν από τον Τσάρο Αλέξανδρο Γ΄της Ρωσίας το 1870, και παράγουν επιτραπέζια και αναβράζοντα κρασιά για οικιακή κατανάλωση.