Παρασκευή και 13 (franchise)
| Παρασκευή και 13 (franchise) | |
|---|---|
_logo.svg){kind=logo} Το αυθεντικό λογότυπο του franchise | |
| Δημιουργός | Βίκτορ Μίλερ Σον Σ. Κάνινγκχαμ |
| Ιδιοκτήτης | Βίκτορ Μίλερ Paramount Pictures Warner Bros. Pictures |
| Πρωτότυπο έργο | Παρασκευή και 13 (1980) |
| Ταινίες και τηλεόραση | |
| Ταινίες | Λίστα ταινιών |
| Τηλεοπτικές σειρές | Παρασκευή και 13: Η Σειρά (1987–1990) |
Το Παρασκευή και 13 (αγγλ: Friday the 13th) είναι αμερικανικό franchise τρόμου που αποτελείται από δώδεκα σλάσερ ταινίες, μια τηλεοπτική σειρά, μυθιστορήματα, κόμικ και βιντεοπαιχνίδια. Το franchise επικεντρώνεται κυρίως στο φανταστικό χαρακτήρα Τζέισον Βόρχις ο οποίος πνίγηκε ως μικρό αγόρι στη Κατασκήνωση Κρίσταλ Λέικ λόγω της αδιαφορίας του προσωπικού της κατασκήνωσης. Δεκαετίες αργότερα, η περιοχή φημολογείται ότι είναι «καταραμένη» και είναι το σκηνικό για μια σειρά μαζικών δολοφονιών. Ο Τζέισον περιέχεται σε όλες τις ταινίες, είτε ως ο δολοφόνος, είτε ως το κίνητρο των δολοφονιών. Η αρχική ταινία, που δημιουργήθηκε για να εξαργυρώσει την επιτυχία του Η Νύχτα με τις Μάσκες (1978),[1] γράφτηκε από το Βίκτορ Μίλερ, ενώ ο Σον Κάνινγκχαμ ήταν ο παραγωγός και ο σκηνοθέτης. Οι ταινίες έχουν συνολικά έσοδα 529 εκατομμύρια δολάρια στο box-office σε παγκόσμιο επίπεδο. Ήταν παγκοσμίως το υψηλότερου κέρδους franchise τρόμου μέχρι το Η Νύχτα με τις Μάσκες (2018), το οποίο έβαλε το συγκεκριμένο franchise στη κορυφή.
Ο Φρανκ Μανκούζο Τζ., ένας παραγωγός των ταινιών, επίσης ανέπτυξε τη τηλεοπτική σειρά Παρασκευή και 13: Η Σειρά αφού η Paramount κυκλοφόρησε το Ο Τζέισον Ζει. Η τηλεοπτική σειρά δεν είχε συνδεθεί με το franchise από οποιοδήποτε χαρακτήρα ή τοποθεσία, αλλά δημιουργήθηκε με βάση την ιδέα της «κακής τύχης και της κατάρας», την οποία η σειρά ταινιών συμβόλιζε.[2] Ενώ το franchise ήταν στην ιδιοκτησία της Paramount τέσσερις ταινίες προσαρμόστηκαν σε μυθιστορήματα, με το Παρασκευή και 13 Μέρος III να γίνεται μυθιστόρημα από δυο ξεχωριστούς συγγραφείς. Όταν το franchise πωλήθηκε στη New Line Cinema, ο Κάνινγκχαμ επέστρεψε ως παραγωγός για να επιβλέψει δυο ακόμη ταινίες και εκτός από αυτό μια ταινία crossover με το χαρακτήρα Φρέντυ Κρούγκερ από το Εφιάλτης στο Δρόμο με τις Λεύκες. Υπό τη New Line Cinema, εκδόθηκαν δεκατρία μυθιστορήματα και διάφορες σειρές κόμικ που περιείχαν το Τζέισον.
Παρόλο που οι ταινίες δεν ήταν δημοφιλείς με τους κριτικούς, το Παρασκευή και 13 θεωρείται ένα από τα πιο πετυχημένα franchises διασκέδασης στην Αμερική. Όχι μόνο για την επιτυχία των ταινιών, αλλά και για την εκτεταμένη εμπορευματοποίηση και επαναλαμβανόμενες αναφορές στη ποπ κουλτούρα. Η δημοτικότητα του franchise έχει δημιουργήσει μια ομάδα θαυμαστών που έχουν δημιουργήσει το δικές τους ταινίες Παρασκευή και 13 και πιστά αντίγραφα των ενδυμάτων του Τζέισον Βόρχις. Ο μάσκα χόκεϊ του Τζέισον έχει γίνει μια από τις πιο αναγνωρίσιμες εικόνες στο τρόμο και τη ποπ κουλτούρα.
Ταινίες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Ταινία | Κυκλοφορία στις ΗΠΑ | Σκηνοθέτης | Σεναριογράφος(οι) | Ιστορία | Παραγωγός(οι) |
|---|---|---|---|---|---|
| Παρασκευή και 13 (1980) | 9 Μαΐου 1980 | Σον Κάνινγκχαμ | Βίκτορ Μίλερ | Σον Κάνινγκχαμ | |
| Παρασκευή και 13 Μέρος 2 | 30 Απριλίου 1981 | Στιβ Μάινερ | Ρον Κουρζ | Στιβ Μάινερ | |
| Παρασκευή και 13 Μέρος III | 13 Αυγούστου 1982 | Μάρτιν Κίτροσερ & Κάρολ Ουότσον | Φρανκ Μανκούζο Τζ. | ||
| Παρασκευή και 13: Το Τελευταίο Κεφάλαιο | 13 Απριλίου 1984 | Ζόσεφ Ζίτο | Μπάρνεϊ Κόεν | Μπρους Χαϊντέμι Σάκοου | |
| Παρασκευή και 13: Ένα Νέο Ξεκίνημα | 22 Μαρτίου 1985 | Ντάνι Στάινμαν | Μάρτιν Κίτροσερ, Ντέιβιντ Κόεν & Ντάνι Στάινμαν | Μάρτιν Κίτροσερ & Ντέιβιντ Κόεν | Τίμοθι Σίλβερ |
| Παρασκευή και 13 Μέρος VI: Ο Τζέισον Ζει | 1 Αυγούστου 1986 | Τομ ΜακΛόχλιν | Τομ ΜακΛόχλιν | Ντον Μπερνς | |
| Παρασκευή και 13 Μέρος VII: Το Νέο Αίμα | 13 Μαΐου 1988 | Τζον Καρλ Μπουέκλερ | Μανουέλ Φιντέλο & Ντάριλ Χάνεϊ | Ίεν Πάτερσον | |
| Παρασκευή και 13 Μέρος VIII: Ο Τζέισον Καταλαμβάνει το Μανχάταν | 28 Ιουλίου 1989 | Ρομπ Χέντεν | Ρομπ Χέντεν | Ράντι Κέβελντεϊβ | |
| Ο Τζέισον Πηγαίνει στη Κόλαση: Η Τελευταία Παρασκευή | 13 Αυγούστου 1993 | Άνταμ Μάρκους | Τζέι Χούελι & Ντιν Λόρεϊ | Τζέι Χούελι, Άνταμ Μάρκους & Ντιν Λόρεϊ | Σον Κάνινγκχαμ και Ντέμπι Χάιν-Κας |
| Τζέισον Εξ | 26 Απριλίου 2002[note 1] | Τζέιμς Άιζακ | Τοντ Φάρμερ | Νόελ Κάνινγκχαμ, Σον Κάνινγκχαμ και Τζέιμς Άιζακ | |
| Φρέντυ εναντίον Τζέισον | 15 Αυγούστου 2003 | Ρόνι Γιού | Μαρκ Σουίφτ και Ντάμιαν Σάνον | Σον Κάνινγκχαμ | |
| Παρασκευή και 13 (2009) | 13 Φεβρουαρίου 2009 | Μάρκους Νίσπελ | Μαρκ Σουίφτ & Ντάμιαν Σάνον | Μαρκ Σουίφτ, Ντάμιαν Σάνον & Μαρκ Ουίτον | Μάικλ Μπέι, Άντριου Φορμ και Μπραντ Φούλερ |
- ↑ Η ταινία κυκλοφόρησε στην Ισπανία το Νοέμβριο του 2001 για μια προβολή, όμως δεν κυκλοφόρησε παγκόσμια μέχρι τον Απρίλιο του 2002
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Grove, David (Φεβρουαρίου 2005). Making Friday the 13th: The Legend of Camp Blood. United Kingdom: FAB Press. σελίδες 11–12. ISBN 1-903254-31-0.
- ↑ Grove, David, pp. 189–196