Μετάβαση στο περιεχόμενο

Προσήλωση

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Δύο τύποι προσηλώσεων που περιλαμβάνουν μικρομεταπηδήσεις και οφθαλμικές διολισθήσεις

Προσήλωση (fixation) ή οφθαλμική προσήλωση (visual fixation) είναι μία από τις βασικές οφθαλμικές κινήσεις και συνηστά την διατήρηση της κατεύθυνσης της όρασης σε μία σταθερή τοποθεσία. Τα ζώα των οποίων η όραση παρουσίαζει προσηλώσεις είναι αυτά των οποίων οι οφθαλμοί και πιο συγκεκριμένα ο αμφιβληστροειδής χιτώνας έχουν ωχρή κηλίδα. Η ωχρή κηλίδα προσεγγιστικά βρίσκεται στο κέντρο του αμφιβληστροειδούς χιτώνα και είναι η περιοχή της όρασης με την υψηλότερη ευκρίνεια. Τα είδη στα οποία έχουν παρατηρηθεί προσηλώσεις μέχρι στιγμής περιλαμβάνουν τους ανθρώπους, τα πρωτεύοντα θηλαστικά, τις γάτες, τα κουνέλια, τις χελώνες, τις σαλαμάνδρες, και τις κουκουβάγιες. Οι οφθαλμικές κινήσεις συνήθως εναλλάσσονται μεταξύ μεταπηδήσεων και προσηλώσεων, καθώς και λείων παρακολουθήσεων, με τις τελευταίες να ελέγχονται από διαφορετικούς νευρολογικούς μηχανισμού που εικάζεται πως αναπτύχθηκαν με σκοπό το κυνήγι. Προσήλωση είναι η διαδικασία η οποία διατηρεί τα μάτια σχεδόν ακίνητα ώστε να λάβει χώρα η λήψη οπτικών πληροφοριών από το περιβάλλον. Στην περίπτωση που τα μάτια διατηρηθούν εντελώς ακίνητα χωρίς καμία μικροκίνηση, κάτι που έχει δοκιμαστεί σε εργαστηριακά πειράματα, παρατηρείται η σταδιακή απώλεια της όρασης που ονομάζεται αμφιβληστροειδής σταθεροποίηση.[1][2] Το νευρικό μας σύστημα αποφεύγει αυτό το φαινόμενο με τη συνεχή διέγερση των νευρώνων του πρωτοταγή οπτικού φλοιού του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια των προσηλώσεων μέσω οφθαλμικών μικροκινήσεων. Οι μικροκινήσεις μπορούν να χωριστούν σε τρεις κατηγορίες: μικρομεταπηδήσεις, οφθαλμικές διολισθήσεις, και οφθαλμικό μικροτρέμουλο. Αν και η ύπαρξη αυτών των μικροκινήσεων είναι γνωστή από τη δεκαετία του 1950, η λειτουργία τους άρχισε να γίνεται πιο κατανοητή τα τελευταία χρόνια.[3][4]

Μικρομεταπηδήσες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι γραμμές σε αυτή την εικόνα αντιπροσωπεύουν οφθαλμικές μεταπηδήσεις και μικρομεταπηδήσεις καθώς ένα άτομο παρατηρούσε αυτό το πρόσωπο. Οι ακούσιες οφθαλμικές μικρομεταπηδήσεις δεν είναι σταθερές καθώς το άτομο συγκεντρώνεται στα μάτια της κοπέλας. Οι εκούσιες οφθαλιμικές μεταπηδήσεις βρίσκονται κυρίως στην περιφέρεια του προσώπου.

Οι μιρκομεταπηδήσεις είναι μεταπηδήσεις οι οποίες συμβαίνουν ακούσια κατά την διάρκει των προσηλώσεων. Είναι οι μεγαλύτερες και οι πιο γρήγορες από τις μικροκινήσεις οι οποίες συνήθως συμβαίνουν διοπτρικά (παράλληλα και στα δύο μάτια). Την δεκαετία του 1960 οι επιστήμονες πρότειναν ώς το μέγιστο πλάτος των μικρομεταπηδήσεων τις 0.2 μοίρες ώστε να μπορούν να τις ξεχωρίσουν από τις κανονικές μεταπηδήσεις.[5] Όμως μεταγενέστερες μελέτες έχουν δείξει με σιγουριά πως οι μικρομεταπηδήσεις ξεπερνούν αυτό το όριο. [6] Εξαιτίας αυτού, το πλάτος της οφθαλμικής κίνησης δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ώστε να ξεχωρίσουμε τις μικρομεταπηδήσεις από τις μεταπηδήσεις. Ο μόνος τρόπος για να ξεχωρίσουμε αυτές τις δύο κινήσεις είναι μέσω του πότε λαμβάνουν χώρα. Οι μικρομεταπηδήσεις συμβαίνουν κατά την διάρκεια των προσηλώσεων ενώ οι κανονικές μεταπηδήσεις συμβαίνουν όταν ενεργά εξερευνούμε το περιβάλλον τριγύρω μας.

Οφθαλμικές διολισθήσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι οφθαλμικές διολισθήσεις χαρακτηρίζονται από λείες, αργές και πλανόδιες μετατοπίσεις των οφθαλμών καθώς προσηλώνονται σε ένα αντικείμενο. Αυτές οι διολισθήσεις συχνά παρομοιάζονται με την Κίνηση Μπράουν η οποία είναι η τυχαία κίνηση ενός σωματιδίου που αιωρείται μέσα σε ένα υγρό εξαιτίας της σύγκρουσης αυτού με τα μόρια και άτομα που αποτελούν το συγκεκριμένο υγρό. Η κίνηση αυτή μπορεί επίσης να παρομοιαστεί και σαν τυχαίος περίπατος (en:Random walk) ο οποίος χαρακτηρίζεται από τυχαίες και συχνά απότομες αλλαγές στην κατεύθυνση της κίνησης.[7] Οι οφθαλμικές διολισθήσεις πραγματομοιούνται ακατάπαυστα κατά την διάρκεια των προσηλώσεων στο διάστημα μεταξύ των μεταπηδήσεων. Αν και η συχνότητα αυτών είναι συνήθως μικρότερη από τη συχνότητα των οφθαλμικών μικροτρέμουλων (από 0 εώς 40 Hz σε σύγκριση με τα 40 εώς 100 Hz των τελευταίων) πάρα ταύτα η διάκριση των δύο στην πράξη είναι δύσκολη. Στην ουσία το μικροτρέμουλο μπορεί να αποτελεί την πηγή της Μπραουνιανής κίνησης που δημιουργεί τις διολισθήσεις.[8]

Κίνηση Μπράουν

Οφθαλμικό μικροτρέμουλο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το οφθαλμικό μικροτρέμουλο αποτελείται από μικρές, γρήγορες και συγχρονισμένες ταλαντώσεις το ματιών οι οποίες έχουν συχνότητα μεταξύ 40 και 100 Hz, αν και στην πιο συνηθισμένη περίπτωση συμβαίνουν στην περιοχή γύρω από τα 90 Hz για τον μέσο υγιή άνθρωπο.[εκκρεμεί παραπομπή] Το τρέμουλο χαρακτηρίζεται από την υψηλή συχνότητα και το μικροσκοπικό του πλάτος που κειμένεται στα εκατοστά της μοίρας. Αν και η χρησιμότητα του μικροτρέμουλου δεν έχει καθοριστεί πλήρως, εικάζεται πως βοηθάει στην επεξεργασία υψηλών χωρικών συχνοτήτων (en:spatial frequencies) και στην αντίληψη των λεπτομερειών των αντικειμένων.[9][10][11] Έρευνες έχουν δείξει πως το οφθαλμικό μικροτρέμουλο μπόρει να χρησημοποιηθεί και ώς μέσο για τον καθορισμό του αν κάποιος έχει το ενσυνείδητο[12], καθώς και σαν δείκτης για τον καθορισμό της προόδου κάποιον νευροεκφυλιστικών νόσων όπως η Νόσος του Πάρκινσον[13] και η Πολλαπλή σκλήρυνση.[14]

Οφθαλνικό μικροτρέμουλο με τις περιόδους που συμβαίνει υπογραμμισμένες.

Δείτε Επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναφορές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Pritchard R.M., Heron W., & Hebb D.O. (1960). Visual Perception Approached by the Method of Stabilized Images. Canadian J. Psych., 14, 67–77.
  2. ↑ Coppola, D; Purves, D (1996). «The Extraordinarily Rapid Disappearance of Entoptic Images». Proceedings of the National Academy of Sciences of the USA 93: 8001–8004. http://www.pnas.org/content/93/15/8001.full.pdf+html. 
  3. ↑ M. Rucci and M. Poletti. Control and function of fixational eye movements. Annual Review of Vision Science, 1:499–518, 2015.
  4. ↑ Rucci, Michele; McGraw, Paul V.; Krauzlis, Richard J. (2016-01-01). «Fixational eye movements and perception». Vision Research 118: 1–4. doi:10.1016/j.visres.2015.12.001. ISSN 1878-5646. PMID 26686666. 
  5. ↑ Collewijn, Han; Kowler, Eileen (2008-01-01). «The significance of microsaccades for vision and oculomotor control». Journal of Vision 8 (14): 20.1–21. doi:10.1167/8.14.20. ISSN 1534-7362. PMID 19146321. 
  6. ↑ Troncoso, Xoana G.; Macknik, Stephen L.; Martinez-Conde, Susana (2008-01-01). «Microsaccades counteract perceptual filling-in». Journal of Vision 8 (14): 15.1–9. doi:10.1167/8.14.15. ISSN 1534-7362. PMID 19146316. 
  7. ↑ M. Poletti, M. Aytekin, M. Rucci, "Head-eye coordination at a microscopic scale." Current Biology, 25, 3253-3259, 2015.
  8. ↑ Ahissar, Ehud; Arieli, Amos; Fried, Moshe; Bonneh, Yoram (2016-01-01). «On the possible roles of microsaccades and drifts in visual perception». Vision Research 118: 25–30. doi:10.1016/j.visres.2014.12.004. ISSN 1878-5646. PMID 25535005. 
  9. ↑ M. Rucci and J. D. Victor. The unsteady eye: an information processing stage, not a bug. Trends in Neurosciences, 38:195–206, 2015.
  10. ↑ M. Rucci, R. Iovin, M. Poletti, and F. Santini (2007), Miniature Eye Movements Enhance Fine Spatial Detail, Nature. 447(7146), 851-854.
  11. ↑ Otero-Millan, Jorge; Macknik, Stephen L.; Martinez-Conde, Susana (2014-01-01). «Fixational eye movements and binocular vision». Frontiers in Integrative Neuroscience 8: 52. doi:10.3389/fnint.2014.00052. ISSN 1662-5145. PMID 25071480. 
  12. ↑ Bolger, C; Sheahan, N; Coakley, D; Malone, J (1992). «High frequency eye tremor: reliability of measurement». Clinical Physics and Physiological Measurement 13 (2). 
  13. ↑ Bolger, C.; Bojanic, S.; Sheahan, N. F.; Coakley, D.; Malone, J. F. (1999-04-01). «Ocular microtremor in patients with idiopathic Parkinson's disease». Journal of Neurology, Neurosurgery, and Psychiatry 66 (4): 528–531. doi:10.1136/jnnp.66.4.528. ISSN 0022-3050. PMID 10201430. PMC 1736284. https://archive.org/details/sim_journal-of-neurology-neurosurgery-and-psychiatry_1999-04_66_4/page/528. 
  14. ↑ Bolger, C.; Bojanic, S.; Sheahan, N.; Malone, J.; Hutchinson, M.; Coakley, D. (2000-05-01). «Ocular microtremor (OMT): a new neurophysiological approach to multiple sclerosis». Journal of Neurology, Neurosurgery, and Psychiatry 68 (5): 639–642. doi:10.1136/jnnp.68.5.639. ISSN 0022-3050. PMID 10766897. PMC 1736931. https://archive.org/details/sim_journal-of-neurology-neurosurgery-and-psychiatry_2000-05_68_5/page/639. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Προσήλωση&oldid=10771080"