Ρωσοτουρκικός πόλεμος (1676–1681)

Ρωσοτουρκικός πόλεμος (1676–1681)
	Ρωσοτουρκικοί πόλεμοι
Χρονολογία	1676–1681
Τόπος	Κιχιρίν, Κοζάκικο Χιτμανάτο
Έκβαση	Αναποφάσιστο αποτέλεσμα; Συνθήκη του Μπακτσίσαραϊ
Αντιμαχόμενοι
Οθωμανική Αυτοκρατορία Χανάτο της Κριμαίας; Κοζάκικο Χιτμανάτο του Πέτρο Ντοροσένκο; Κοζάκικο Χιτμανάτο του Γιούρι Χμελνίτσκι;	Βασίλειο της Ρωσίας; Κοζάκικο Χιτμανάτο του Ιβάν Σαμοΐλοβιτς
Ηγετικά πρόσωπα
Ιμπραήμ Σαϊτάν Πασάς; Καρά Μουσταφά Πασάς; Σελίμ Α΄ Γκιρέι; Πέτρο Ντοροσένκο; Γιούρι Χμελνίτσκι	Ιβάν Σαμοΐλοβιτς; Γκριγκόρι Ρομοντανόφσκι; Ιβάν Σαμοΐλοβιτς
Δυνάμεις
12.000 (αρχικά); 120.000 (ενισχύσεις)	20.000 (αρχικά); 110.000 (τελικά)
Απολογισμός
20.000	Άγνωστος

Ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος (1676-1681) ήταν πόλεμος ανάμεσα στο Βασίλειο της Ρωσίας και την Οθωμανική Αυτοκρατορία, ο οποίος προκλήθηκε από τον τουρκικό επεκτατισμό κατά το δεύτερο μισό του 17ου αιώνα.

Αίτια του πολέμου

Αφού κατέλαβε και κατέστρεψε την περιοχή της Ποδολίας κατά τη διάρκεια του Πολωνοτουρκικού πολέμου του 1672-1676, ο Οθωμανός Σουλτάνος Μωάμεθ Δ΄ προσπάθησε να εξαπλώσει την κυριαρχία του επί του συνόλου της Δεξιάς Όχθης της Ουκρανίας (Right-bank Ukraine) με την υποστήριξη του υποτελή σε αυτόν, από το 1669, Χίτμαν (Hetman: τίτλος Ουκρανού, Πολωνού ή Κοζάκου στρατιωτικού διοικητή) Πέτρου Ντοροσένκο. Η φιλοτουρκική πολιτική του τελευταίου προκάλεσε τη δυσαρέσκεια πολλών Ουκρανών Κοζάκων, που θα εκλέξουν τον Χίτμαν Ιβάν Σαμοΐλοβιτς (Ivan Samoylovych) της Αριστερής Όχθης της Ουκρανίας (Left-bank Ukraine) ως τον μοναδικό Χίτμαν όλης της Ουκρανίας το 1674.

Ιστορικό

Κατάληψη του Κιχιρίν από τον Ντοροσένκο - Ρωσική πολιορκία

Μετά τον αποκλεισμό του ο Πέτρο Ντοροσένκο αποφάσισε να αντεπιτεθεί και το 1676 ο στρατός του, αποτελούμενος από 12.000 άνδρες, κατέλαβε την πόλη Κιχιρίν, προσμένοντας τους προσεγγίζοντες στρατούς, τον τουρκικό και τον ταταρικό στρατό. Ωστόσο, οι ρωσικές και ουκρανικές δυνάμεις, υπό τη διοίκηση του Ιβάν Σαμοΐλοβιτς και του Γκριγκόρι Ρομοντανόφσκι (Grigory Romodanovsky) πολιόρκησαν την πόλη Κιχιρίν και εξανάγκασαν τον Ντοροσένκο σε παράδοση. Αφήνοντας μια φρουρά στο Κιχιρίν, τα ρωσικά και ουκρανικά στρατεύματα υποχώρησαν προς την αριστερή όχθη του ποταμού Δνείπερου. Ο Τούρκος Σουλτάνος Μωάμεθ Δ΄ διόρισε τον Γιούρι Χμελνίτσκι (Yurii Khmelnytsky), που ως τότε τον είχε κρατούμενο - αιχμάλωτο πολέμου, ως Χίτμαν της Δεξιάς Όχθης της Ουκρανίας. Τον Ιούλιο του 1677, ο Σουλτάνος διέταξε τον στρατό του (αποτελούμενο από 45.000 άνδρες) υπό την αρχηγία του Ιμπραήμ Σαϊτάν Πασά (Ibrahim Shaitan Pasha),^[3] να προχωρήσουν προς την κατεύθυνση του Κιχιρίν.^[4]

Πρώτη οθωμανική πολιορκία του Κιχιρίν από τον Ιμπραήμ Σαϊτάν Πασά

Ο στρατός του Ιμπραήμ Σαϊτάν Πασά δεν είχε φτάσει στο Κιχιρίν πριν τις 4 Αυγούστου 1677, όταν και ξεκίνησαν την πολιορκία. Ο δυνάμεις των Σαμοΐλοβιτς και Ρομοντανόφσκι συναντήθηκαν περί τις 10 Αυγούστου και έως τις 24 Αυγούστου είχαν μόνο να διασχίσουν τον ποταμό Σούλα (Sula River) προκειμένου να φτάσουν στο Κιχιρίν. Στις 26 με 27 Αυγούστου μια αψιμαχία μεταξύ των Μοσχοβίτικων και Ουκρανικών στρατευμάτων ενάντια στα οθωμανικά στρατεύματα βοήθησε την κατάληψη των θέσεων των οθωμανικών παρατηρητηρίων και επέτρεψε στις υπόλοιπες δυνάμεις Ρώσων και Ουκρανών να διασχίσουν το ποτάμι ανενόχλητες. Το ιππικό τους επιτέθηκε και διέλυσε το στρατόπεδο του Ιμπραήμ, στις Αυγούστου 28, προκαλώντας του βαριές απώλειες. Την επόμενη ημέρα, ο Ιμπραήμ ανέστειλε την πολιορκία του Κιχιρίν και υποχώρησε.^[5]

Οι Σαμοΐλοβιτς και Ρομοντανόφσκι απελευθέρωσαν το Κιχιρίν στις 5 Σεπτεμβρίου 1677, ενώ ο οθωμανικός στρατός έχασε περίπου 20.000 άνδρες. Ο Ιμπραήμ φυλακίστηκε κατά την επιστροφή του στην Κωνσταντινούπολη.^[6]

Δεύτερη οθωμανική πολιορκία του Κιχιρίν από τον Καρά Μουσταφά Πασά

Τον Ιούλιο του 1678, ο τουρκικός στρατός του Μεγάλου Βεζίρη Καρά Μουσταφά Πασά (Kara Mustafa Pasha), με περίπου 80.000 άνδρες, πολιόρκησε και πάλι το Κιχιρίν.^[6] Όμως ο στρατός Ρώσων και Ουκρανών, αποτελούμενος από 20.000 άνδρες, προχωρώντας σε βάθος διέσπασε την τουρκική δύναμη υποστήριξης στα μετόπισθεν, αλλά οι Τούρκοι είχαν ήδη καταφέρει να καταλάβουν το Κιχιρίν στις 11 Αυγούστου. Ο ρωσικός στρατός υπαναχώρησε πάνω από τον ποταμό Δνείπερο, και διέσπασε τον τουρκικό στρατό, ο οποίος θα υποχωρήσει τελικά, αφήνοντας την περιοχή σε ειρήνη.

Αποτελέσματα

Μεταξύ των ετών 1679-1680, οι Ρώσοι απέκρουσαν τις επιθέσεις των Τατάρων της Κριμαίας και υπέγραψαν τη Συνθήκη Ειρήνης του Μπακτσίσαραϊ, στις 3 Ιανουαρίου 1681, στο Μπακτσίσαραϊ, η οποία καθόριζε τα ρωσοτουρκικά σύνορα με βάση τον ποταμό Δνείπερο.^[2]

Παραπομπές

↑ David R. Stone, A Military History of Russia: From Ivan the Terrible to the War in Chechnya, (Greenwood Publishing, 2006), 41.
↑ ^2,0 ^2,1 John Paxton and John Traynor, Leaders of Russia and the Soviet Union, (Taylor & Francis Books Inc., 2004), 195.
↑ Carol Belkin Stevens, “Russia's Wars of Emergence 1460-1730”, p.191, Routledge, 2013, ISBN 1317893301, ISBN 9781317893301
↑ Brian Davies, Empire and Military Revolution in Eastern Europe: Russia's Turkish Wars in the Eighteenth Century, (Bloomsbury Academic, 2013), 9.
↑ Brian L. Davies, Warfare, State and Society on the Black Sea steppe, 1500-1700, (Routledge, 2007), 160.
↑ ^6,0 ^6,1 Brian L. Davies, Warfare, State and Society on the Black Sea steppe, 1500-1700, 161.

Πηγές

Brian Davies, Empire and Military Revolution in Eastern Europe: Russia's Turkish Wars in the Eighteenth Century, Bloomsbury Academic, 2013.
Brian L. Davies, Warfare, State and Society on the Black Sea steppe, 1500-1700, Routledge, 2007.
John Paxton and John Traynor, Leaders of Russia and the Soviet Union, Taylor & Francis Books Inc., 2004.

[1] David R. Stone, A Military History of Russia: From Ivan the Terrible to the War in Chechnya, (Greenwood Publishing, 2006), 41.

[Paxton195-2] 2,0 ^2,1 John Paxton and John Traynor, Leaders of Russia and the Soviet Union, (Taylor & Francis Books Inc., 2004), 195.

[3] Carol Belkin Stevens, “Russia's Wars of Emergence 1460-1730”, p.191, Routledge, 2013, ISBN 1317893301, ISBN 9781317893301

[4] Brian Davies, Empire and Military Revolution in Eastern Europe: Russia's Turkish Wars in the Eighteenth Century, (Bloomsbury Academic, 2013), 9.

[5] Brian L. Davies, Warfare, State and Society on the Black Sea steppe, 1500-1700, (Routledge, 2007), 160.

[ReferenceA-6] 6,0 ^6,1 Brian L. Davies, Warfare, State and Society on the Black Sea steppe, 1500-1700, 161.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

π σ ε Ένοπλες συγκρούσεις που αφορούν τη Ρωσία
Εσωτερικές συγκρούσεις (Εξεγέρσεις, Επαναστάσεις, Εμφύλιοι)	Εξέγερση του Ραζίν (Εξέγερση των Κοζάκων), 1670–1671 Εξέγερση των Στρέλτσι, 1682 Εξέγερση του Μπολαβίν (Επανάσταση του Άστραχαν),1707–1708 Εξέγερση του Πουγκατσιόφ (Εξέγερση των Κοζάκων), 1773–1775 Εξέγερση των Δεκεμβριστών, 1825 Ρωσική επανάσταση, 1905 Επανάσταση του Φεβρουαρίου, 1917 Οκτωβριανή επανάσταση, 1917 Ρωσικός Εμφύλιος Πόλεμος, 1917–1922 Αυγουστιάτικη εξέγερση, 1924 Απόπειρα σοβιετικού πραξικοπήματος, 1991 Ρωσική συνταγματική κρίση, 1993 Πρώτος Πόλεμος της Τσετσενίας, 1994–1996 Πόλεμος του Νταγεστάν, 1999 Δεύτερος Πόλεμος της Τσετσενίας, 1999–2009 Εξέγερση στο Βόρειο Καύκασο, 2009–σήμερα
προ του 17ου αιώνα	Μοσχοβουλγαρικός πόλεμος, 1376 Μάχη του ποταμού Πιάνα, 1377 Μάχη του ποταμού Βόζχα, 1378 Ρωσοκαζανικοί πόλεμοι, 1438–1552 Πρώτος Μοσχολιθουανικός πόλεμος, 1492–1494 Ρωσοσουηδικός πόλεμος, 1495–1497 Δεύτερος Μοσχολιθουανικός πόλεμος, 1500–1503 Μάχη του ποταμού Σίριτσα, 1501 Τρίτος Μοσχολιθουανικός πόλεμος, 1507–1508 Ρωσοκριμαϊκοί πόλεμοι, 1507–1572 Τέταρτος Μοσχολιθουανικός πόλεμος, 1512–1522 Πέμπτος Μοσχολιθουανικός πόλεμος, 1534–1537 Ρωσοσουηδικός πόλεμος, 1554–1557 Πόλεμος της Λιβονίας (Terra Mariana), 1558–1583 Ρωσοτουρκικός πόλεμος, 1568–1570 Ρωσοκριμαϊκός πόλεμος, 1571 Ρωσική κατάκτηση της Σιβηρίας, 1580–1747 Ρωσοσουηδικός πόλεμος, 1590–1595 Πολωνομοσχοβίτικος πόλεμος, 1605–1618 και Εποχή των Αναστατώσεων, 1598–1613 Πόλεμος της Ίνγκρια, 1610–1617 Πόλεμος του Σμολένσκ, 1632–1634 Ρωσοπερσικός πόλεμος, 1651–1653 Σινορωσική συνοριακή σύγκρουση, 1652–1689 Ρωσοπολωνικός πόλεμος, 1654–1667 Δεύτερος Βόρειος Πόλεμος, 1655–1660 Ρωσοτουρκικός πόλεμος, 1676–1681 Ρωσοτουρκικός πόλεμος, 1686–1700
18ος–19ος αιώνας	Μεγάλος Βόρειος Πόλεμος, 1700-1721 Ρωσοτουρκικός πόλεμος, 1710–1711 Ρωσοπερσικός πόλεμος, 1722–1723 Πόλεμος της Πολωνικής διαδοχής, 1733–1738 Ρωσοτουρκικός πόλεμος, 1735–1739 Πόλεμος της Αυστριακής διαδοχής, 1740–1748 Ρωσοσουηδικός πόλεμος, 1741–1743 Επταετής Πόλεμος, 1756–1763 Ρωσοτουρκικός πόλεμος, 1768–1774 Συνομοσπονδία του Μπαρ, 1768–1772 Ρωσοτουρκικός πόλεμος, 1787–1792 Ρωσοσουηδικός πόλεμος, 1788–1790 Πολωνορωσικός πόλεμος, 1792 Εξέγερση Κοστιούσκο, 1794–1795 Ρωσοπερσικός πόλεμος, 1796 Ο Πόλεμος του Δεύτερου Συνασπισμού, 1798–1802 Εκστρατείες του Αλέξανδρου Βασίλιεβιτς Σουβόροφ: Ελβετική εκστρατεία του Σουβόροφ, 1799 Ιταλική εκστρατεία του Σουβόροφ, 1799 Ο Πόλεμος του Τρίτου Συνασπισμού, 1803–1806 Ρωσοπερσικός πόλεμος, 1804–1813 Ο Πόλεμος του Τέταρτου Συνασπισμού, 1806–1807 Ρωσοτουρκικός πόλεμος, 1806–1812 Αγγλο-ρωσικός πόλεμος, 1807–1812 Φιλανδικός πόλεμος, 1808–1809 Ο Πόλεμος του Πέμπτου Συνασπισμού, 1809 Γαλλική εισβολή στη Ρωσία, 1812 Ο Πόλεμος του Έκτου Συνασπισμού, 1812–1814 Ο Πόλεμος του Έβδομου Συνασπισμού, 1815 Καυκάσιοι Πόλεμοι, 1818–1864 Ρωσοπερσικός πόλεμος, 1826–1828 Ρωσοτουρκικός Πόλεμος, 1828–1829 Εξέγερση του Νοεμβρίου, 1830–1831 Ουγγρική Επανάσταση, 1848–1849 Κριμαϊκός Πόλεμος, 1853–1856 Εξέγερση του Ιανουαρίου, 1863–1864 Ρωσοτουρκικός πόλεμος, 1877–1878 Εξέγερση των Μπόξερ, 1899–1901 Ρωσική εισβολή στην Μαντζουρία, 1900
20ος αιώνας	Ρωσοϊαπωνικός Πόλεμος, 1904–1905 Ρωσική εισβολή στο Ταμπρίζ, 1911 Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, 1914–1918 Ρωσοτουρκικός πόλεμος, 1914–1917 Ουκρανο-σοβιετικός πόλεμος, 1917–1921 Τουρκοσοβιετικός πόλεμος, 1917–1918 Φιλανδικός εμφύλιος πόλεμος, 1918 Heimosodat, 1918–1920 Σοβιετική δυτική επίθεση, 1918–1919 Πόλεμος Ανεξαρτησίας της Εσθονίας, 1918–1920 Πόλεμος Ανεξαρτησίας της Λετονίας, 1918–1920 Λιθουανο-σοβιετικός πόλεμος, 1918–1919 Πολωνο-σοβιετικός πόλεμος, 1919–1921 Εισβολή του Κόκκινου Στρατού στο Αζερμπαϊτζάν, 1921 Εισβολή του Κόκκινου Στρατού στη Γεωργία, 1921 Εισβολή του Κόκκινου Στρατού στην Μογγολία, 1921 Σινο-σοβιετική σύγκρουση, 1929 Σοβιετο-ιαπωνικές συνοριακές συγκρούσεις, 1932–1945 Σοβιετική εισβολή στο Σιντζιάνγκ, 1934 Πόλεμος του Σιντζιάνγκ, 1937 Σοβιετική εισβολή στην Πολωνία, 1939 Χειμερινός πόλεμος, 1939–1940 Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, 1939–1945 Αγγλο-σοβιετική εισβολή στο Ιράν, 1941 Εξέγερση του Ίλι, 1944 Πρώτος πόλεμος της Ινδοκίνας, 1946–1954 Πόλεμος της Κορέας, 1950–1953 Πόλεμος του Βιετνάμ, 1955–1975 Ουγγρική Επανάσταση, 1956 Πόλεμος Ανεξαρτησίας της Ερυθρέας, 1961–1991 Πόλεμος της Φθοράς, 1967–1970 Εισβολή του Συμφώνου της Βαρσοβίας στην Τσεχοσλοβακία, 1968 Σινο-σοβιετική μεθοριακή σύγκρουση, 1969 Πόλεμος του Ογκαντέν, 1977–1978 Σοβιετικός πόλεμος στο Αφγανιστάν, 1979–1989
Μετασοβιετικές συγκρούσεις	Πόλεμος της Υπερδνειστερίας, 1990–1992 Πόλεμος του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, 1988–1994 Εμφύλιος πόλεμος Γεωργίας, 1991–1993 Εμφύλιος πόλεμος Τατζικιστάν, 1992–1997 Ρωσο-Γεωργιανός πόλεμος, 2008 Ρωσική στρατιωτική παρέμβαση στην Ουκρανία, 2014–2016 Κρίση στην Κριμαία, 2014 Πόλεμος στο Ντονμπάς, 2014–σήμερα Ρωσική στρατιωτική παρέμβαση στη Συρία, 2015–σήμερα
Σχετικά λήμματα	Στρατιωτική ιστορία της Ρωσίας Ρωσικός Χειμώνας Ρωσική Επανάσταση Ψυχρός πόλεμος Σφαίρες επιρροής
Περιλαμβάνονται επίσης οι χρονικές περίοδοι της Μοσχοβίας (Πριγκιπάτο της Μόσχας, 1276–1340 & Μέγα Δουκάτο της Μόσχας, 1340– 1547), του Βασιλείου της Ρωσίας (1547–1721), της Ρωσικής Αυτοκρατορίας (1721–1917) και της Σοβιετικής Ένωσης (1922–1991)