Σούντορμπον

Σούντορμπον
Σούντορμπον 21°45′0″N 88°45′0″E
Χώρα	Ινδία και Μπανγκλαντές
Διοικητική υπαγωγή	North 24 Parganas district, South 24 Parganas district και Κούλνα
Έκταση	10.277 km²
Σχετικά πολυμέσα

Το Σούντορμπον (βεγγ. সুন্দরবন, Shundorbôn, αγγλική απόδοση Sundarbans, Σούνταρμπανς) είναι ένα τεράστιο δάσος στην παραλιακή περιοχή του Κόλπου της Βεγγάλης, που καλύπτει μεγάλο μέρος των ενωμένων δέλτα των ποταμών Γάγγη και Βραχμαπούτρα (το μεγαλύτερο δέλτα της Γης). Το Σούντορμπον εμπεριέχει το μεγαλύτερο μαγκρόβιο δάσος του κόσμου. Καλύπτει 10.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, από τα οποία τα 6.000 βρίσκονται στο Μπανγκλαντές και τα υπόλοιπα στη Δυτική Βεγγάλη της Ινδίας. Το 1997 το δάσος καταχωρήθηκε από την UNESCO ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς (ξεχωριστά τα μέρη της Ινδίας και του Μπανγκλαντές). Κάθε χρόνο, τα νερά του Γάγγη πλημυρίζουν τα βαλτώδη δάση. Το Σούνταρμπανς λειτουργεί με αυτό τον τρόπο ως ένα μέσο φυσικό μέσο προστασίας των κατοίκων της Καλκούτας και της ευρύτερης περιοχής από τις πλημμύρες. Από το 1992 η περιοχή του Σούνταρμπανς αποτελεί προστατευόμενη περιοχή από τη Σύμβαση Ραμσάρ. Το μπαγκλαντεσιανό μέρος περιέχει τρία καταφύγια άγριας ζωής: το Δυτικό, το Νότιο και το Ανατολικό.

Χάρτης που δείχνει με πράσινο το Σούντορμπον στην Ινδία και στο Μπανγκλαντές

Το δάσος χαρακτηρίζεται από ένα δίκτυο ποταμίσκων-κλάδων του δέλτα, λασπωδών ακτών και μαγκρόβιας βλάστησης. Τα νερά στο μαγκρόβιο τμήμα του δάσους είναι υφάλμυρα προς αλμυρά, ενώ στους βάλτους του δάσους βαθύτερα στην ξηρά είναι σχεδόν γλυκά. Ως προς τη χλωρίδα, επικρατούν τα είδη σουντάρι (Heritiera fomes), τζέουα (Excoecaria agallocha), γκοράν (Ceriops decandra) και κεόρα. Η περιοχή είναι γνωστή και για τα πολλά ζώα της, μεταξύ των οποίων είναι η τίγρη της Βεγγάλης, το στικτό ελάφι (τσίταλ), κροκόδειλοι και φίδια. Παρά την ολική απαγόρευση του φόνου ή της αιχμαλώτισης ειδών άγριων ζώων εκτός των ψαριών και μερικών ασπόνδυλων, εμφανίζεται να υπάρχει συνεχής απώλεια ειδών από τα μέσα του 20ού αιώνα μέχρι σήμερα, με την οικολογική ποιότητα του δάσους να υποβαθμίζεται.

Η Διεύθυνση Δασών είναι υπεύθυνη για τη διοίκηση και τη διαχείριση του Εθνικού Πάρκου Σούνταρμπαν στη Δυτική Βεγγάλη. Στο Μπανγκλαντές ιδρύθηκε ένας «Κύκλος του Δάσους» το 1993 για τη διατήρηση του Σούντορμπον. Παρά τις προσπάθειες αμφότερων των κυβερνήσεων, το δάσος απειλείται τόσο από φυσικούς, όσο και από ανθρωπογενείς παράγοντες. Το 2007 ο Κυκλώνας Σιντρ έβλαψε περί το 40% του Σούντορμπον. Η αύξηση της αλατότητας των νερών από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας είναι ήδη, και θα είναι περισσότερο στο μέλλον, ένα σημαντικό πρόβλημα.

Ετυμολογία

Το όνομα Sundarban μπορεί να μεταφρασθεί κατά λέξη ως «όμορφο δάσος» (από τις λέξεις sundar = όμορφο και ban = δάσος ή ζούγκλα), αλλά ενναλακτικά μπορεί να προέρχεται και από το όνομα των δέντρων σουντάρι (Heritiera littoralis) που υπάρχουν σε αφθονία στην περιοχή. Μία άλλη θεωρία είναι ότι αποτελεί παραφθορά των Samudraban, Shomudrobôn (= «δάσος της θάλασσας»), ή του Chandra-bandhe (όνομα μιας πρωτόγονης φυλής της περιοχής). Ωστόσο, η γενικώς παραδεκτή άποψη είναι αυτή των δέντρων σουντάρι ή σούντρι (Sundari, Sundri).

Πηγές

• Laskar Muqsudur Rahman: «The Sundarbans: A Unique Wilderness of the World», στο USDA Forest Reserve; McCool, Stephen F.; Cole, David N.; Borrie, William T.; O'Loughlin, Jennifer, comps. 2000. Wilderness science in a time of change conference, Volume 2: Wilderness within the context of larger systems; 1999 May 23–27; Missoula, MT. Proceedings RMRS-P-15-VOL-2, US Department of Agriculture, Forest Service, Rocky Mountain Research Station.
• Terminal Report, Integrated Resource Development of the Sundarbans Reserved Forest Αρχειοθετήθηκε 2017-05-23 στο Wayback Machine.: Project Findings and Recommendations, Διεθνής Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ, United Nations, Ρώμη 1998 (συνταχθέν για λογαριασμό της κυβερν. του Μπαγκλαντές)
• Blasco, F.: The Mangroves of India, Institut Francis de Pondichéry, Travaux de las Section Scientifique et Technique, τόμος XIV, Facicule 1. Pondicherry Ινδίας 1975
• Jalais, Annu: «Dwelling on Morichjhanpi: When Tigers Became 'Citizens', Refugees 'Tiger-Food'», Economic and Political Weekly, 23 Απριλίου 2005, σσ. 1757-1762
• Jalais, Annu: «The Sundarbans: Whose World Heritage Site?», Conservation and Society, τόμος 5, no. 4, 2007
• Jalais, Annu: «Unmasking the Cosmopolitan Tiger», Nature and Culture, τόμ. 3, no. 1 (2008), σσ. 25-40.
• Jalais, Annu: «Confronting Authority, Negotiating Morality: tiger prawn seed collection in the Sundarbans, International Collective in Support of Fishworkers», Yemaya, 32, Νοέμβριος 2009
• Jalais, Annu: «Braving Crocodiles with Kali: Being a prawn-seed collector and a modern woman in the 21st century Sundarbans», Socio-Legal Review, τόμ. 6 (2010)
• Montgomery, Sy: Spell of the Tiger: The Man-Eaters of Sundarbans, Houghton Mifflin Company, Νέα Υόρκη 1995
• M.Q. Zaman: «Rivers of Life: Living with Floods in Bangladesh», Asian Survey, τόμ. 33, No. 10 (Οκτώβριος 1993), σσ. 985-996
• Allison, M.A.; Kepple, E.B. (Σεπτέμβριος 2001). «Modern sediment supply to the lower delta plain of the Ganges-Brahmaputra River in Bangladesh». Geo-Marine Letters 21 (2): 66. doi:10.1007/s003670100069. 
• «Sundarbans on United Nations Environment Programme»
• Brammer, H. (Ιούλιος 1990). «Floods in Bangladesh: II. Flood Mitigation and Environmental Aspects». The Geographical Journal 156 (2): 158–165. doi:10.2307/635323. 
• V. Selvam: «Environmental classification of mangrove wetlands of India», Current Science, τόμ. 84, No. 6, 25 Μαρτίου 2003
• Green, M.J.B.· Centre, W.C.M.· Parks, I.C.o.N.· Areas, P. (1990). Iucn Directory of South Asian Protected Areas. IUCN-The World Conservation Union. ISBN 978-2-8317-0030-4.