Τυπολατρία (θεολογία)

Γενικά με τον όρο τυπολατρία χαρακτηρίζεται η προσήλωση στους διάφορους ακολουθούμενους θρησκευτικούς τύπους - κανονισμούς συμπεριφοράς, χωρίς όμως κάποια ειλικρινή προσπάθεια πνευματικής άσκησης και αυτοβελτίωσης σύμφωνα με τη διδασκαλία της εκάστοτε θρησκείας. Η αναφορά του όρου σε ευρύτερη χρήση γίνεται στο λατρευτικό και λειτουργικό χώρο των θρησκειών με τη σημασία του υπερτονισμού των διαφόρων τελετουργικών στοιχείων στην εκδήλωση της λατρείας, (όπως π.χ. κινήσεων, χρησιμοποίηση υλικών μέσων κ.λπ.), σε βάρος όμως του βαθύτερου πνευματικού περιεχομένου. Για τους τυπολάτρες μεγαλύτερη σημασία έχει ο εγκόσμιος ρόλος της πίστης, δηλαδή να αναδείξουν την υποτιθέμενη ηθική ανωτερότητα τους στη κοινωνία. Η τυπολατρεία γενικά συνδέεται με την υποκρισία και τον φαρισαϊσμό και συναντάται στα ωριμότερα στάδια μιας θρησκείας.

Ταυτόσημος όρος με την τυπολατρία είναι και ο εκ της αγγλικής γλώσσας προερχόμενος όρος ριτουαλισμός με τον οποίο χαρακτηρίστηκε κίνηση Άγγλων θεολόγων προκειμένου να εισαχθούν στη λατρεία τους τελετές όμοιες της Ρωμαιοκαθολικής και Ορθόδοξης Εκκλησίας.