Basōra
| C'l artìcul chè 'l è scrit in Arzân | 
|
Artécol in dialèt arzân
La basōra (crepuscolo in italiân) l'é l'intervâl ed tèimp dôp al tramûnt caraterişê da la permanèinsa 'd un ciarōr sparpagnê. In lêregh as pêrla ânch ed 'na basōra a la matèina, sibèin in cól chêş ché despès as preferés parlêr dal fêr dal dé o 'd l' êlba.
Cme d' acôrdi a vînen arcgnusû trî gèner ed basōra: la "basōra civîla", basōra marèina", basōra astronômica".
Basōra civîla
Per basōra civîla (crepuscolo civile in italiân) a 's intènd al peréiod ed tèimp ch' al pâsa tr'al tramûnt dal Sōl e al mumèint in dōve ló al rîva a l'altèsa ed -6° da l'urizûnt. In st'intervâl ed tèim in dó l'é pusébel cgnòser i bagâj ch' a ghé lé intōren e fêr dal j ativitê a l' avêrta sèinsa druvêr ed la lûş in pió. Int al tèimp ed la basōra civîla in cēl as vèden sôl soquânti strèli e pianēta dimòndi luşèint.
L'inési (la matèina) o la fîn (la sîra) ed la basōra civîla a sègnen in môd imaginâri al mumèint in dó rispetivamèint as pōlen smursêr o l'é necesâri impiêr la lûş artificêla per fêr dal j ativitê a l' avêrta.
Basōra marèina
Per basōra marèina (crepuscolo marino in italiân) la represèinta lintervâl ed tèimp che al Sōl al drôva a pasêr da -6° a -12° da l'urizûnt. L'impurtânsa de sté acôrdi l'é int al fât che in sté peréiod ed tèimp as vèden int l'istès mumèint la lénia ed l'urizûnt e al strèli pió impurtânti.. In st' al cundisiòun, s'es drōven di strumèin marèin cme al sestânt, l'é pusébil stabilîr la prôpria puşisiòun geogrâfica.
Basōra astronômica
La basōra astronômica (crepuscolo astronomico in italiân) l'argnòs l'intervâl ed tèimp tr'al tramûnt e al mumèint che al Sōl al rîva a i -18° da l'urizûnt. Quând al Sōl as câta d'ed sòt de sté intervâl an dà mia pió ajót a l'inluminasiòun dal cēl e as pōlen vèder, a ôc nûd, tóti al strèli fîn a còli da sē dal grandèsi dal luşōr.
Durêda
La durêda ed la basōra l'é stabilîda da dû elemèint: la latitódin geogrâfica e la stagiòun. A latitódin êlti a gh'é dal basōri pió lònghi, che int al regiòun polêri a pōlen durêr ânca soquânt mèiş. In pió ind i giōren quand al dé l'é cumpâgn a la nôt la basōra la gh'à 'na durêda pió céca ed l'ân, mèinter ind al dé pió lòngh d'istê e in còl pió cûrt d'invêren l'é mâsima. Sôl a l'equatōr la durêda dal basōri l'é sèimper còla.
Galeréia ed fotograféi
-
Basōra int l' Untersee, pêrta dal lêgh ed Costanza -
Basōra civîla dal pêrti ed la Chiesa del Soccorso a Forio, işòla d'Ischia -
-
Basōra ed la sîra int i parâg ed San Giovanni Rotondo -
Vōş cleghêdi
Êter prugèt
Wikimedia Commons contiene file multimediali su Basōra
Collegamèint d'ed fōra
|
Parti del giorno(tradurre) | 
| |
|---|---|---|---|
|
Notte (parte del giorno) | Aurora | Alba | Mattino (parte del giorno) | Mezzogiorno (parte del giorno) | Pomeriggio | Tramonto | Crepuscolo | Sera (parte del giorno | Mezzanotte (parte del giorno) | |||
Nôta: cla pâgina ché l'é stêda fâta cun la tradusiòun ed Crepuscolo trâta da it.wikipedia.org.
Guêrda la stôria ed la pâgina uriginêla per cgnòser l'elèinch 'd j autōr.