Jump to content

Salute, Jonathan!/Capitul 26

From Wikibooks, open books for an open world

Contenete - Capitul 25 - Capitul 26 - Capitul 27

Duantsixesim capitul (26.esim capitul)

[edit | edit source]
Un arané quel capte un mosca.
Ti-ci cose on macha con li dentes.
Li fingres del manu.
Un blanc plum.
Anc ti-ci cose es un plum...
pro que in li passate it esset un ver plum.

Diarium de Doctor Seward.

5 junio. – Li afere (= cose, problema) de Renfield deveni plu e plu interessant. Nu yo save plu: il es in fact (= in veritá) tre egoistic (= il pensa pri se self). Il have secretes, e il have su propri interesses. Il ama animales...ma ne in un bon maniere (in un bon maniere = con bon pensas). Nu il capte (capter = prender con li manu) moscas, mult moscas. Il nu have tam mult moscas que yo dit le que il ne deve capter plu. Yo pensat que il vell incolerar se, ma il dit solmen: “Esque vu posse dar me tri dies? Yo va far exear li moscas.” Yo dit: “Bon, tri dies.”

Yo deve continuar vider ti mann.


18 junio – Nu il ha captet aranés. Il fa li aranés manjar li moscas, e nu li moscas ne es mult.


1 julí – Nu su aranés es tro mult, e yo dit le que il deve far les forear. Il semblat trist, e yo dit: “Bon, quelc aranés alor, ne tot.”

Il semblat felici, e yo dat le tri dies. Tande un tre grand mosca intrat li chambre, e il captet it con su manu e manjat it. Yo dit le: “Quo? Tu ne mey manjar moscas. It ne es nett.” Ma il dit me: “No, manjar moscas es bon. Ti mosca esset tre fort, e quande yo manja it, it da me su fortie.”

Yo scrit pri to in mi jurnale, nam it es curiosi. (curiosi = strangi) Yo deve vider qualmen il fa forear su aranés. Anc il have un jurnale, in quel il scri sempre. In su jurnale trova se multissim númeres. Pro quo li númeres?


8 julí – Li idé in Renfield deveni plu e plu grand. Yo ne videt le durant quelc dies, e quande yo videt le denov, il havet un sparro. Il da li moscas e aranés al sparro, qui manja les.


19 julí – Nu il have plu e plu sparros, e su moscas e aranés es presc for. Quande il videt me, il curret e dit: “Doctor, ples, yo have alquo tre important! Ples dar me un catelle! (un catelle = un yun cat) Yo va dar it coses a manjar!”

Yo ha videt que su animales ha devenit plu e plu grand, e trovat it strangi. Yo questionat le: “Esque tu ne vole haver un cat, plu quam un catelle?"

Il respondet: “Oh yes, un cat! Yes, to es plu grand e mem plu bon! Esque yo posse haver un cat o un catelle?” Yo dit no con mi cap. Il semblat tre trist, e incolerat. Yo save que il have li possibilitá devenir mortatori. On va vider quo il va far, e tande yo va saver plu.


Vésper, 10 horas. – Yo videt le hodíe denov, e in li moment in quel il videt me il criat: “Ples, ples dar me un cat! Un cat vell tam auxiliar me; yo besona un!” Ma yo dit no, e il devenit trist e machat (machar = far les intrar li manu e mover li dentes) su fingres.


20 julí. – Hodie in li matine yo videt Renfield, qui semblat felici. Il cantat, e hat comensat capter moscas denov. Yo serchat ma ne posset vider li sparros. Yo questionat le u es li sparros, e il dit: “Oh, li sparros? For. Ili ha volat (volar = marchar in li ciel) for.” Ma yo videt quelc plumes in li chambre, e un poc sangue. Yo dit nullcos.


Matine 11 horas – Mi auxiliator in li asil me ha dit que Renfield es malad (malad = ne standa bon) e que mult plumes ha exeat de su bocca. Il dit me: “Doctor, yo crede que il ha permanjat li sparros!”


Vésper 11 horas – Yo dat Renfield alquo por far le dormir, e leet su jurnale. Yes, il es mortatori. Il vole manjar tam mult coses quam possibil, nam il crede que plu il manja les, plu il deveni fort. Yo es curiosi saver quo il volet far con li cat...il sempre fat li plu grand animale manjar lis plu micri. (li → lis) Ma yo ne posse far tal coses sin un bon rason.

Nu yo pensa denov pri Lucy. Oh Lucy, li mann con quel tu vive deve esser tam felici. Durant que yo have solmen mi labor. Yo ne deve incolerar me contra Lucy; ella es un bon fémina. Labor, labor! Ma quelc vezes yo pensa que mem mi amico Renfield have plu bon rasones por laborar quam yo.

Grammatica

[edit | edit source]

plu, plu

[edit | edit source]

Plu A, plu B = quande on fa mult A, on deveni mult B.

  • Plu on aprende, plu on save (= si on aprende plu, on save plu)

Naturalmen on posse dir minu, minu, anc plu, minu e minu, plu.

  • Minu on aprende, minu on save.
  • Plu yo reposat in li lette, minu yo posset dormir. (Pos mult témpor in li lette nu on vermen ne posse dormir)

·ori

[edit | edit source]

·ori crea un adjective quel vole dir "far quam". Un person qui morta es un mortator (morta·r -> morta·t·or, e con ·i on crea un adjective: mortatori.

·ist

[edit | edit source]

Li ancian parol por yo esset ego. Con ·ist on crea un person que crede li cose: un egoist es un person qui crede in se self.

Con ·ist on posse anc crear persones qui labora por un cose: un librist es un person qui labora con libres.

·ic es simil a ·al: on usa it por crear adjectives. Un person qui pensa pri se self es egoist·ic.

  • colere -> coler·ic (un person qui mult senti colere es coleric)

curiosi

[edit | edit source]

Curiosi es usat con du manieres:

  • Yo es curiosi = yo vole saver
  • Un tam curiosi loc! = strangi

·ell·

[edit | edit source]
  • Un lupo -> un lup·ello (un litt lupo, un ne old lupo)
    • anc un catelle, un catello, un canella, un

On ne usa ·ell por persones.

On posse usar lis si on besona, o vole, por far saver que on parla pri plu quam du coses.

  • Jonathan ne vole scrir lis e. (Plu bon quam "scrir li es")

Un plum es du coses.

  • Li plum de un sparro
  • Un plum con quel on scri


Vocabularium

[edit | edit source]
  • afere
  • arané
  • capter
  • cat
    • catelle
  • egoistic
  • fingre
  • incolerar se
  • machar
  • malad
  • maniere
  • mortator
  • mortatori
  • mosca
  • plum
  • sparro
  • volar