Pentrotrompo
Pentrotrompo aŭ okultrompo, el trompe-l'œil, en franca por "trompi la okulon", prononce [tʁɔ̃p lœj], estas arta tekniko kiu uzas realismajn bildaron por krei la optikan iluzion ke la pentritaj aĵoj ekzistas reale en tri dimensioj. Trudita perspektivo estas komparebla iluzio en arkitekturo.
Tiu tekniko estis uzita de tre diversaj artistoj jam el la Renesanco kaj Baroko, kiel Masaccio, Donato Bramante, Andrea Mantegna, Antonio da Correggio kaj Luca Giordano. En pli modernaj epokoj turnis sin al pentrotrompoj Salvador Dalí kaj René Magritte.
Inter la malmultaj supervivantaj pentraĵoj de Jacopo de' Barbari (ĉirkaŭ dekdu) estas la unuaj konataj ekzemploj de pentrotrompoj ekde la Antikveco.
Famaj pentrotrompantaj pentristoj kaj artistoj
[redakti | redakti fonton]La grandaj pentristoj
[redakti | redakti fonton]- Masaccio
- Petro Kristo (Petrus Christus)
- Donato Bramante
- Andrea Mantegna
- Antonio da Correggio
- Luca Giordano
- Carlo Crivali
- Cornelis Norbertus, Giesbrecht
- Franciscus Giesbrecht
- Wilson Phil
- Andrea Pezzo
- Vicenza Scammucci
- Giovanni Battista Tiepolo
- Samuel Dirksch Van Hoogstraten
- Jean-Francois de la Motte
19-a jarcento kaj modernaj pentristoj
[redakti | redakti fonton]- Henry Alexander
- Aaron Bohard
- Salvador Dali
- Walter Goodman
- John Haberle
- William Harnett
- Claude Ragget Hirst
- Rene Magritte
- John Frederick Peto
En Esperanto aperis
[redakti | redakti fonton]- Frank van Hertrooij, Kiel Trompi la Cerbon ĉe la blogo Scivolemo, 17-a de januaro 2018
Bibliografio
[redakti | redakti fonton]- Henri Cadiou, Trompe-l’œil, Seth Eastman Moebs (1983)
- Henri Cadiou kaj Pierre Gilou, La Peinture en trompe-l’œil. Dessain & Tolra (1989)
- M.L. d’Otrange Mastai, Illusion in art, Abaris Books, New York
- Célestine Dars, Images of deception, Phaidon
- Georges Perec kaj Cuchi White, L’œil ébloui,
- Bernard Comment, Le XIXe siècle des panoramas, Adam Biro
- Daniel Arasse, Le Détail, pour une histoire rapprochée de la peinture
- Omar Calabrese, L'Art du trompe-l'œil, Citadelle & Mazenod, 2010
- Gilles Mermet kaj Yves Paccalet, Trompe-l'œil. Quand la nature fait illusion, La Martinière, 2010, 191 p.
- Maylis de Kerangal, Un monde à portée de main, éditions Verticales, 2018.