Hunberto I.a Italiakoa

Hunberto I.a Italiakoa
	; Irudi gehiago
Italiako errege
Head of the House of Savoy (en)
Bizitza
Jaiotza	Turin, 1844ko martxoaren 14a
Herrialdea	Italiako Erresuma (1861eko martxoaren 17a - 1900eko uztailaren 29a)
Heriotza	Monza, 1900eko uztailaren 29a (56 urte)
Hobiratze lekua	Agriparen Panteoia; Tomb of King Umberto I and Queen Margherita of Italy (en)
Heriotza modua	giza hilketa: bala zauria
Hiltzailea	Gaetano Bresci (mul)
Familia
Aita	Viktor Emanuel II.a Italiakoa
Ama	Archduchess Adelaide of Austria
Ezkontidea(k)	Margarita Teresa Savoiakoa (1868ko apirilaren 22a -
Bikotekidea(k)	ikusi Eugenia Attendolo Bolognini Litta (en) ;
Seme-alabak	ikusi Viktor Emanuel III.a;
Haurrideak	ikusi Maria Pia Savoiakoa; Princess Maria Clotilde of Savoy (en) ; Amadeo I.a Espainiakoa; Prince Oddone, Duke of Montferrat (en) ;
Leinua	Savoiako etxea
Hezkuntza
Hizkuntzak	italiera
Jarduerak
Jarduerak	monarka eta subiranoa
Jasotako sariak	ikusi Urrezko Ardi-larruaren Ordenako zalduna ; Order of the Black Eagle ; Order of St. Andrew ; Order of the Elephant (1863) ; [[]] ; Grand Master of the Order of the Most Holy Annunciation ; Civil Order of Savoy ; Galtzariaren Ordena ; Pour le Mérite ordena ; Urrezko Ardi-larruaren Ordena ; Royal Order of the Seraphim ; Knight of the Order of St. Alexander Nevsky ;
Gradua	jeneral
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	katolizismoa

Hunberto I.a Savoiakoa (italieraz: Umberto Rainerio Carlo Emanuele Giovanni Maria Ferdinando Eugenio; Turin, 1844ko martxoaren 14a – Monza, 1900eko uztailaren 29a), izengoitiz Ona (italieraz: il Buono), Italiako erregea izan zen 1878tik 1900era. Viktor Emmanuel II.aren semea eta ondorengoa izan zen. Politikan Italian sozialismoa heda ez zedin ahalegindu zen. Bere aurka antolatutako atentatu batzuetatik ihes egin bazuen ere, Bresci anarkistak hil zuen^[1].

Bizitza

Hunberto I.a, Piemonteko printzea, Turinen jaio zen, Piamonte-Sardinia erresumako hiriburuan. Viktor Emanuel Savoiakoaren eta Maria Adelaida Habsburgo-Lorrenakoaren semea izan zen. Massimo Taparelli, Azeglioko markesa, eta Pasquale Stanislao Mancinik izan zuten Hunberto printzearen heziketaren ardura. 1858tik aurrera, karrera militarrari ekin zion, kapitain mailatik hasita. Italiaren Independentzia Gerretan parte hartu zuen: 1859an Solferinoko guduan egon zen, eta 1866an gertatutako Custozako porrotan dibisio militar baten buru izan zen, nahiz eta borrokan zuzenean ez zuen parte hartu. Azken gudu horretan, soldaduen biziak salbatzeko izan zuen jokabide erabakigarriak entzute handia eman zion^[2].

1868an Margarita Teresa Savoiakoa lehengusinarekin ezkondu zen. Bikoteak seme bat izan zuen, Viktor Emanuel (1869-1947)^[2]. 1878ko urtarrilaren 9an, Viktor Emanuel aitaren heriotzaren ondoren, Italiako errege bihurtu zen, Hunberto I.a izenarekin. 1900eko uztailean, Monzara (Lombardia) joan zen, kirol-ekintza batera. Uztailaren 29an, afaldu ondoren, Gaetano Bresci anarkistak bost tiro emanda hil zuen. Ezusteko heriotzaren ondoren, Viktor Emanuel semeak oinordetu zuen Italiako tronua. Hunberto Erromako Agriparen Panteoian ehortzi zuten.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Hunberto I.a Italiakoa

i e a Italiako erregeak 1861 eta 1946 artean
Viktor Emanuel II.a (1861–1878) • Hunberto I.a (1878–1900) • Viktor Emanuel III.a (1900–1946) • Hunberto II.a (1946) Viktor Emanuel Savoiakoa*
* de iurezko titulua bakarrik