Edukira joan

Karl Liebknecht

Wikipedia, Entziklopedia askea
Karl Liebknecht

Alemaniar Inperioko Reichstageko kidea

1912 - 1916

Prusiako ordezkarien ganberako kidea

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakKarl Paul August Friedrich Liebknecht
JaiotzaLeipzig1871ko abuztuaren 13a
Herrialdea Alemaniar Inperioa
 Alemania
HeriotzaBerlin1919ko urtarrilaren 15a (47 urte)
Hobiratze lekuaThe Socialists' Memorial (en) Itzuli
Heriotza moduagiza hilketa
HiltzaileaFreikorps
Familia
AitaWilhelm Liebknecht
Ezkontidea(k)Sophie Liebknecht (en) Itzuli  (1912 -
Seme-alabak
Haurrideak
Hezkuntza
HeziketaWürzburgeko Unibertsitatea
Berlingo Humboldt Unibertsitatea
Leipzigeko Unibertsitatea
(1890eko abuztuaren 16a - : legal science (en) Itzuli, cameralism (en) Itzuli
Frederiko Gilen Unibertsitatea
(1890eko urriaren 17a -
Hezkuntza-mailadoktoretza
Hizkuntzakalemana
Jarduerak
Jarduerakpolitikaria, abokatua, iraultzailea eta editorea
Lantokia(k)Berlin
KidetzaEspartakisten Liga
MugimenduaMarxismoa
Antimilitarismoa
Zerbitzu militarra
Adar militarraGarde-Pionier-Bataillon (en) Itzuli
Sinesmenak eta ideologia
Alderdi politikoa Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata
Alemaniako Alderdi Komunista
Espartakisten Liga

IMDB: nm0509474 Find a Grave: 8113049 Edit the value on Wikidata

Karl Liebknecht (Leipzig, Alemania, 1871ko abuztuaren 13a - 1919ko urtarrilaren 15a) politikari sozialista alemaniarra eta Alemaniako Alderdi Komunistaren sortzaileetako bat izan zen.

Aita Wilhelm Liebknecht iraultzailea izan zuen, Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata (SPD) sortu zuenetako bat. Aita kartzelan, haurtzaroa miseria gorrian izan zuen eta ez zuen eskolaratzerik izan. Hala ere, Karlek bere kasa ikasi zuen, alderdiak unibertsitatea ordaindu zion arte. Zuzenbidea eta Ekonomia ikasi zituen eta sozialistekin aritu zen gazte-gaztetatik.

Soldadutza egin eta gero Zuzenbidea ikasten hasi zen Westfalian. Nekazari talde bat defendatu zuen, Alemanian komunismoa ezarri nahi zutela-eta. SPD-ko kide, 1907an Stuttgarten Gaztedi Sozialisten Erakundeen Nazioarteko Batasuna sortu zuen eta Militarismoa eta anti-militarismoa liburua idatzi zuen. Atxilotu egin zuten eta 1908an, kartzelan zegoen bitartean, eserlekua lortu zuen Prusiako diputatu ganberan eta 1912an Reichstagerako hautatu zuten.

Lehen Mundu Gerra hasi zenean, Alemaniak parte hartzearen kontra agertu zen eta politiko askorekin haserretu zen, bere alderdi berekoak zirenekin eta guzti. Armadara joan beharrean izan zen eta lurperatze lanetan aritu beharra izan zuen errusiar frontean. Sekulako trauma eragin zion lanbide honek eta lizentziatu egin zuten horregatik.

Rosa Luxemburg eta Clara Zetkin ezagutu zituen eta SPDren talde erradikalenari eman zien hasiera: Espartakisten Ligari. Liebknecht-ek idatzitako artikulu batzuetan Espartaco ezizena erabili zuen sinatzeko eta hortik datorkio izena taldeari.

Bere alderdikoekin haserre, 1916ko urtarrilaren 1ean bota egin zuten SPDtik.

Gerraren aurkako manifestazio batean atxilo hartu zuten Rosa Luxemburg-ekin batera eta, traizio salaketen aurrean, bi urtetarako bortxazko lanak egotzi zizkioten.

1918an Alemanian Azaroko Iraultza lehertu zen eta Liebknecht askatu egin zuten iraultzaileak baretzearren. Baina gutxiengo bat zen bere taldea eta gehienek SPDkoak ziren. Orduantxe, Rosa Luxemburg eta beste erradikal batzuekin batera, sortu zuten Alemaniako Alderdi Komunista.

1918ko azaroan Weimar Errepublika aldarrikatu zenean, Friedrich Ebert sozialdemokratak osatu zuen behin-behineko gobernua. Liebknecht ez zegoen ados eta Altxamendu Espartakista lideratu zuen 1919an. Aurrez-aurreko batean atxilotu zituzten Liebknecht eta Rosa Luxemburg eta kartzelara iritsi baino lehen erail egin zituzten.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Karl Liebknecht Aldatu lotura Wikidatan