Teon Alexandriakoa
Teon Alexandriakoa | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Θέων |
Jaiotza | Erromatar Inperioa, c. 335 |
Heriotza | Alexandria, c. 405 (64/65 urte) |
Familia | |
Seme-alabak | ikusi
|
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | antzinako greziera |
Ikaslea(k) | ikusi
|
Jarduerak | |
Jarduerak | matematikaria eta astronomoa |
Lan nabarmenak | ikusi
|
Teon Alexandriakoa (antzinako grezieraz: Θέων ὁ Ἀλεξανδρεύς; c. 335 – c. 405) astronomo eta matematiko grekoa izan zen. 335.urtean jaio zen, Alexandrian. Hipatiaren aita izan zen eta bere maisua txikia zenetik. Teonen jarrera bere alabarekiko salbuespen bat izan zen garai haietan eta alaba astronomo, filosofa eta matematikaria izatea baimendu zuen. Gertaera hau ez ohikoa izan zen, momentu horietan emakumeek ez zutelako eskubiderik ikasi ahal izateko eta haien bizitza espazio pribatuetan pasa behar zuten, etxeetan alegia. Hil zen bere alaba erailda izan baino lehen 415. urtean.
Alexandrian lan egin zuen matematikako eta astronomiako irakasle bezala. Bere idatziei esker jakin dezakegu eguzki eklipse bat ikusi zuela 364.urteko ekainaren 16an eta ilargi eklipse bat urte berean, azaroaren 14an.
Ahalmena zuen matematikari bezala, baina ez zen oso originala, Euklidesen elementuei buruzko Teonen bertsioa bere alaba Hipatiak idatzi zuela esaten baita. Beste alde batetik hobekuntza onuragarriak egin zituen: Euklidesen testua luzatu zuen argudio motzegiak zirela uste zuen bakoitzean, proposizioak gehituz testuaren irakurketa errazteko hasiberriak zirenentzat, honetan arrakasta handia izan zuen.