جکی چان

تهیه‌کننده، فیلمنامه‌نویس، بازیگر، خواننده، و کارگردان چینی

فانگ سی‌لونگ[۲][۳] (انگلیسی: Fang Shilong؛ زادهٔ ۷ آوریل ۱۹۵۴) که با نام جکی چان شناخته می‌شود. رزمی کار حرفه ای در رشته‌های کونگ‌فو، کاراته، بوکس، وینگ چون، هاپکیدو و ووشو، بدل‌کار، بازیگر، تهیه‌کننده، کارگردان، خواننده و نویسنده اهل چین است.[۴][۵] او برای سبک مبارزهٔ آکروباتیک اسلپ‌استیک، زمان‌بندی خنده‌دار در اجرا و بدل‌کاری‌های نوآورانه‌اش که معمولاً خودش آن را اجرا می‌کند شهرت دارد. قبل از ورود به صنعت فیلم، او یکی از هفت ثروت کوچک از آکادمی درام چین از مدرسه اپرای پکن بود، جایی که او در رشته آکروباتیک، هنرهای رزمی و بازیگری تحصیل کرد. چان از دههٔ ۱۹۶۰ مشغول به بازیگری بوده و در بیش از ۱۵۰ فیلم ایفای نقش کرده است. او یکی از محبوب‌ترین ستاره‌های فیلم‌های اکشن در تاریخ است.[۶]


جکی چان

عضو کنفرانس مشورتی سیاسی خلق چینی
آغاز به کار
مارس ۲۰۱۳
اطلاعات شخصی
زاده۷ آوریل ۱۹۵۴ ‏(۷۰ سال)
هنگ کنگ بریتانیا
همسر(ان)جوان لین (ا. ۱۹۸۲)
پیشه
وبگاه
پیشه موسیقی
ژانرکانتوپاپ، ماندوپاپ، پاپ انگلیسی هنگ کنگ، جی-پاپ
سال‌های فعالیت۱۹۶۲–اکنون
نام بریتانیایی
نویسه‌های چینی سنتی陳港生
معنای تحت‌اللفظیChan the [Hong] Kong-born
Stage name
نویسه‌های چینی سنتی成龍
نویسه‌های چینی ساده‌شده成龙
معنای تحت‌اللفظیBecoming the Dragon
نام واقعی
نویسه‌های چینی سنتی房仕龍
نویسه‌های چینی ساده‌شده房仕龙

پس از حضور او در بسیاری از فیلم‌های هنگ کنگ به عنوان بدل‌کار، اولین موفقیت بزرگ چان، فیلم کمدی اکشن کونگ‌فوی مار در سایه عقاب محصول سال ۱۹۷۸ بود. او سپس با فیلم‌های کمدی اکشن کونگ‌فوی مشابهی مانند استاد مست محصول سال ۱۹۷۸ و استاد جوان محصول سال ۱۹۸۰ به موفقیت چشمگیری دست یافت. تیم بدل‌کاری جکی چان حین ساخت فیلم پروژه آ در سال ۱۹۸۳ تشکیل شد که سبک خاص بدل‌کاری‌های پیچیده و خطرناک چان همراه با هنرهای رزمی و شوخ‌طبعی را تثبیت کرد، سبکی او در فضایی مدرن‌تر با رستوران سیار محصول سال ۱۹۸۴ و داستان پلیس محصول سال ۱۹۸۵ و جنجال در شهر (۱۹۹۵) توسعه داد. بازی او در مجموعه‌فیلم‌های ساعت شلوغی و شانگهای منجر به موفقیت او در هالیوود شد. چان به عنوان اولین نقش دراماتیک خود، در فیلم آمریکایی بچه کاراته‌کار ظاهر شد.[۷]

چان یکی از شناخته‌شده‌ترین و تأثیرگذارترین شخصیت‌های سینمایی در جهان است که طرفداران گسترده‌ای در نیمکره شرقی و غربی دارد. او ستاره‌های شهرت پیاده‌روی ستارگان، هنگ کنگ و پیاده‌روی مشاهیر هالیوود را کسب کرده است.[۸][۹] او همچنین یک جایزه اسکار افتخاری برای «دستاوردهای خارق‌العاده» خود در فیلم دریافت کرده است. در آهنگ‌های پاپ، کارتون‌ها، فیلم‌ها و بازی‌های ویدیویی مختلف به چان اشاره شده است. او یک خواننده آموزش‌دیده اپرا و همچنین یک ستاره کانتوپاپ و ماندوپاپ است و تعدادی آلبوم موسیقی منتشر کرده و بسیاری از آهنگ‌های ابتدایی فیلم‌هایی را که در آنها بازی کرده، خوانده است. او همچنین یک نیکوکار شناخته‌شده در سطح جهانی است و از سوی مجلهٔ فوربز به عنوان یکی از ۱۰ چهره برتر خیریه شناخته شده است.[۱۰][۱۱] در سال ۲۰۰۴، اندرو ویلیس، محقق سینما اظهار داشت که چان شاید «به رسمیت شناخته‌ترین ستاره سینما در جهان» باشد.[۱۲] در سال ۲۰۱۵، فوربز دارایی خالص او را ۳۵۰ میلیون دلار تخمین زد و تا سال ۲۰۱۶، او دومین بازیگر پردرآمد جهان بود.[۱۳][۱۴]

دیدگاه چان در مورد سیاست هنگ کنگ در دهه ۱۹۹۰ به تدریج از یک موضع طرفدار دموکراتیک به یک موضع طرفدار پکن از دهه ۲۰۱۰ تبدیل شده است. از سال ۲۰۱۳،[۲] چان یک سیاستمدار طرفدار حزب کمونیست چین (ح‌ک‌چ) بوده است و دو دوره به عنوان نماینده در کنفرانس مشورتی سیاسی خلق چینی خدمت کرده است،[۳][۶][۱۵] و در سال ۲۰۲۱، تمایل خود را برای پیوستن به حزب کمونیست چین بیان می‌کند.[۷][۸]

زندگی‌نامه

چان در ۷ آوریل ۱۹۵۴ در هنگ کنگ بریتانیا با نام چان کونگ سانگ (چینی: 陳港生; به معنای «چان زاده هنگ کنگ») به‌دنیا آمد. پدرش چارلز چان و مادرش لی‌لی چان پناهنده سیاسی جنگ داخلی چین بودند. در سفارت فرانسه در هنگ کنگ کار می‌کردند. حدود سال ۱۹۳۷، پدر چان، با نام اصلی فانگ دائولونگ، برای مدت کوتاهی به عنوان یک مأمور مخفی برای ژنرال دای لی کار، جاسوس اصلی دولت ملی جمهوری چین، کار می‌کرد. پدر چان در دهه ۱۹۴۰، از ترس دستگیر شدن توسط دولت کمونیستی، به هنگ کنگ بریتانیا گریخت و نام خانوادگی خود را از فانگ به چان تغییر داد. چان هویت پدرش را کشف کرد و در اواخر دهه ۱۹۹۰ نام چینی خود را به فانگ سی‌لونگ (房仕龍) تغییر داد، نامی که طبق کتاب شجره‌نامه خویشاوندانش نامگذاری شد.[۳][۳][۱۶]

چان سال‌های شکل‌گیری خود را محوطه اقامتگاه کنسول فرانسه در ویکتوریا پیک، هنگ کنگ بریتانیا گذراند، زیرا پدرش به عنوان آشپز در آنجا کار می‌کرد.[۱۷] چان در مدرسه ابتدایی ناه-وها در جزیره هنگ کنگ تحصیل کرد که در سال اول شکست خورد و پس از آن والدینش او را از مدرسه بیرون کشیدند. در سال ۱۹۶۰، پدرش به کانبرا، استرالیا مهاجرت کرد تا به عنوان سرآشپز در سفارت آمریکا کار کند، و چان به آکادمی درام چین، یک مدرسهٔ اپرای پکن که توسط استاد یو جیم-یوئن اداره می‌شد، فرستاده شد.[۱۷][۱۸] چان برای دهه بعدی به شدت تمرین کرد و در هنرهای رزمی و آکروباتیک برتری یافت.[۹] او در نهایت بخشی از هفت ثروت کوچک، یک گروه نمایشی متشکل از بهترین دانش‌آموزان مدرسه شد و نام هنری یوئن لو (元樓) را برای ادای احترام به استادش به دست آورد. چان با سایر اعضای گروه، سامو هونگ و یوئن بیائو دوست صمیمی شد و هر سه بعداً به سه برادر یا سه اژدها معروف شدند.[۱۰] پس از ورود به صنعت فیلم، چان به همراه سامو هونگ این فرصت را به دست آورد تا در هاپکیدو زیر نظر استاد بزرگ جین پال کیم تمرین کند. در نهایت چان به کمربند مشکی دست یافت.[۱۹] چان به عنوان یک رزمی‌کار در چندین اشکال کونگ‌فو نیز مهارت دارد.[۱۴] او همچنین برای مهارتش در سایر هنرهای رزمی مانند کاراته، جودو، تکواندو و جیت کان دو که آموزش دیده است، شناخته شده است.[۳]

چان در سال ۱۹۷۱، به والدینش در کانبرا ، استرالیا پیوست، جایی که برای مدت کوتاهی به کالج دیکسون رفت و به عنوان کارگر ساختمانی کار کرد.[۳] یک از همکاران به نام جک، چان را زیر بال خود گرفت، بنابراین چان لقب «جک کوچک» را به دست آورد، که بعداً به «جکی» خلاصه شد، که از آن زمان تاکنون با او باقی‌مانده است.[۱۶]

حرفه سینما

۱۹۶۲تا۱۹۷۵: حضور اولیه کوتاه

او فعالیت سینمایی خود را با حضور در نقش‌های کوچک در پنج سالگی به عنوان یک بازیگر کودک آغاز کرد. در سن هشت سالگی، او به همراه برخی از همتایانش «شانس‌های کوچک» در فیلم هفت مبارز کوچک دلیر (۱۹۶۲) با بازی لی لی-هوا در نقش مادرش ظاهر شد. سال بعد، او در فیلم‌های اضافی ین چون در سال ۱۹۶۴، لیان شان پو و چو یینگ تای ظاهر شد و نقش کوچکی در فیلم بیا و با من پیکی بزن کینگ هو محصول سال ۱۹۶۶ داشت.[۲۰] در سال ۱۹۷۱، پس از حضور در یک فیلم دیگر کونگ‌فو، نشانی از ذن، چان با شرکت بزرگ فیلم‌سازی زمین چو مو قرارداد بست.[۲۱]

جکی چان در ابتدای ورود به حرفه فیلم‌سازی در فیلم‌های اژدها وارد می‌شود و خشم اژدهای بروس لی به عنوان سیاهی‌لشکر و بدل‌کار ایفای نقش نمود. زندگی‌نامه جکی چان اولین تجربه بازیگری وی در بزرگسالی در سال ۱۹۷۱ بود که فیلم «ببر کوچک کانتون» نام داشت. او در سال ۱۹۷۲ در فیلم «خشم اژدها» که یکی از فیلم‌های مشهور بروس لی بود، به‌عنوان بدل کار بازی کرد. البته در صحنه‌ای که مرتفع‌ترین سقوط سینمایی آسیا بود، جان سالم به‌در برد. او در سال ۱۹۷۸ در فیلم پرفروش «مار در سایه عقاب» و کمدی کونگ‌فوی «استاد مست» را بازی کرد و خود را به‌عنوان مشهورترین ستاره هنرهای رزمی آسیا پس از بروس‌لی تثبیت کرد. در سال ۱۹۸۰ برای اولین بار در یک فیلم آمریکایی به نام «نزاع بزرگ» ظاهر شد.

در سال ۱۹۸۶ سومین فیلم پرفروش دهه ۸۰ هنگ کنگ را با نام «شمشیر خدایان» بازی کرد. در همین فیلم بود که هنگام یک بدل‌کاری در زمان فیلمبرداری در یوگسلاوی سقوط کرد و استخوان جمجمه‌اش خرد شد و تحت عمل جراحی مغز قرار گرفت. جکی چان در سال ۱۹۹۵ در هنگام بازی درفیلم «جنجال در شهر» مچ پایش شکست. او تاکنون در بیش از ۱۵۰ فیلم بازی کرده است. جکی چان هنرپیشه فیلم‌های اکشن سینمای آمریکا، از سوی سازمان ملل متحد به‌عنوان سفیر حسن نیت صندوق حمایت از کودکان بی‌سرپرست (یونیسف) و انجمن کمک به کودکان مبتلا به بیماری ایدز این سازمان انتخاب شد.

جکی چان یک شرکت تولیدی پیراهن و بلوز مردانه تأسیس کرده است. نام خط تولید لباس مردانه وی متشکل از دو حرف نام خود او می‌باشد و بر روی پیراهن‌های شرکت تولیدی جکی چان طرحی از اژدهای چینی حک شده است. او در روز افتتاح شرکت تولیدی‌اش چندین پیراهن به هنرمندان هالیوودی هدیه داد. جکی چان می‌گوید: می‌خواهد همه طرح‌های بلوزهایش برگرفته از معیارها و آداب و سنن چینی باشد و از تصاویر غربی استفاده نکند.

او که بدل کاری‌های فیلم‌هایش را خودش انجام می‌داد، بدل کاری‌هایی که آنقدر خطرناک بودند که شرکت‌های بیمه حاضر به بیمه کردن آن نبودند در نهایت در سال ۲۰۱۲ در مراسمی اعلام کرد که دیگر بدل کاری انجام نمی‌دهد.[نیازمند منبع]

وی همچنین در مجموعه فیلم‌های پاندای کونگ فوکار گویندگی نقش استاد میمون را بر عهده داشته است.

دستمزد

چان در سال ۲۰۱۶ با درآمد خالص بیش از ۶۱ میلیون دلار بعد از دواین (راک) جانسون پولسازترین بازیگر مرد جهان بود. همچنین او با دارایی خالص بیش از ۴۰۰ میلیون دلار جزو ثروتمندترین بازیگران هالیوودی محسوب می‌شود.

کارهای دیگر

موسیقی

 
آواز خواندن چان و کین هایلو در شانگهای، چین در اوت ۲۰۰۶

چان در دوران کودکی خود در مدرسه اپرای پکن درس آواز داشت. او در دهه ۱۹۸۰ به‌طور حرفه‌ای تولید قطعات موسیقی را آغاز کرد و در هنگ کنگ و آسیا به یک خواننده موفق تبدیل شد. او از سال ۱۹۸۴ تاکنون ۲۰ آلبوم منتشر کرده است و آوازهایی به زبان‌های کانتونی، ماندارین، ژاپنی، تایوانی و انگلیسی اجرا کرده است. او اغلب آهنگ‌های تیتراژ فیلم‌هایش را می‌خواند که در تیتراژ پایانی پخش می‌شوند. اولین ضبط موزیکال چان «مرد مبارز کونگ‌فو» بود که این آهنگ در تیتراژ پایانی استاد جوان (۱۹۸۰) پخش شد.[۲۰] حداقل ۱۰ مورد از این قطعات ضبط شده در آلبوم‌های موسیقی متن برای فیلم‌ها منتشر شده است.[۲۲][۲۳] آهنگ کانتونی او «داستان یک قهرمان» (英雄故事) (آهنگ تیتراژ داستان پلیس) توسط پلیس سلطنتی هنگ کنگ انتخاب شد و در آگهی استخدام آنها در سال ۱۹۹۴ گنجانده شد.[۲۴]

فیلم‌شناسی

به گزارش وبگاه نقد و بررسی راتن تومیتوز، تحسین‌شده‌ترین فیلم‌های چان عبارتند از:

جوایز و نامزدی‌ها

جایزه سال بخش اثر نتیجه منابع
جوایز اسکار ۲۰۱۶ جایزه افتخاری آکادمی برنده [۲۵]

منابع

  1. "It's Datuk Jackie Chan from now on after award from Malaysian king". The Straits Times. 2 February 2015.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ Corliss, Richard (17 March 2003). "A Family Lost and Found". Time (به انگلیسی). ISSN 0040-781X. Retrieved 10 July 2021.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ ۳٫۵ Chengyan (2013). "Jackie Chan visited his lost family in Anhui". Sina Corp. Archived from the original on 10 July 2021. Retrieved 10 July 2021.
  4. Liu, Nicole (2015-05-07). "Jackie Chan says he's 'numb' to beautiful women, admits beating son in new book". Los Angeles Times. Archived from the original on 2015-05-11.
  5. "Martial arts star Chan to record song for Beijing's 2022 bid". Reuters. 2015-03-14. Archived from the original on 2022-05-09.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ "Why Jackie Chan is the best action star of all time". 12 October 2020.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ Warmoth, Brian. "'Karate Kid' Remake Keeping Title, Taking Jaden Smith to China". MTV Movie Blog. Archived from the original on 8 May 2009. Retrieved 29 February 2012.
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ "Jackie Chan Goes To The Oscars – ETHOZ". ETHOZ. 22 December 2016. Archived from the original on 12 January 2018. Retrieved 4 August 2022.
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ "Jackie Chan Biography – life, family, children, parents, name, story, school, mother, young". notablebiographies.com.
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ "Jackie Chan & the business of philanthropy | Lifestyle Business | Philippine Star". The Philippine Star. Archived from the original on 13 January 2018. Retrieved 4 August 2022.
  11. Gluckman, Ron (22 June 2011). "Jackie Chan: Philanthropy's Hardest Working Man". Forbes. Retrieved 9 March 2014.
  12. Willis, Andrew (2004). Film Stars: Hollywood and Beyond. Manchester University Press. p. 4. ISBN 978-0-7190-5645-1.
  13. Mandle, Chris. "Jackie Chan in second place in Forbes' Highest Paid Actors list after magazine includes actors working outside US movie industry", ایندیپندنت, published 4 August 2015. Retrieved 1 January 2016.
  14. ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ "Jackie Chan is Named the Second Highest-Paid Actor in the World! – WORLD OF BUZZ". worldofbuzz.com.
  15. Chen, Heather (2021). "Jackie Chan: Movie Star, Martial Artist – and Communist Party Member?". Vice. Retrieved 5 August 2021.
  16. ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ "Jackie Chan – Actor and Stuntman". BBC. 24 July 2001. Retrieved 28 February 2012.
  17. ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ "Biography of Jackie Chan". Biography. Tiscali. Archived from the original on 4 February 2010. Retrieved 28 February 2012.
  18. "Jackie Chan Battles Illegal Wildlife Trade". Celebrity Values. Archived from the original on 13 March 2012. Retrieved 28 February 2012.
  19. "Jackie Chan's Hapkido Master". Web-vue.com. Archived from the original on 13 March 2013. Retrieved 2 January 2013.
  20. ۲۰٫۰ ۲۰٫۱ "Come Drink With Me (1966)". Database entry. Hong Kong Cinemagic. Archived from the original on 14 July 2016. Retrieved 29 February 2012.
  21. Who Am I?, Star file: Jackie Chan (DVD). Universe Laser, Hong Kong. 1998.
  22. Jackie Chan (2004). New Police Story (DVD). Hong Kong: JCE Movies Limited.
  23. Jackie Chan (2006). Rob-B-Hood (DVD). Hong Kong: JCE Movies Limited.
  24. ۲۴٫۰ ۲۴٫۱ "Jackie Chan" (به انگلیسی). راتن تومیتوز. Retrieved 4 August 2022.
  25. ایران، عصر (۱۲ شهریور ۱۳۹۵). «اسکار افتخاری برای «جکی چان»». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۱۴.

پیوند به بیرون