دالان ایرانی
دالان ایرانی یا دالان پارسی (به انگلیسی: Persian Corridor)، راههایی بودند برای انتقال کمکهای تأمینشده از جانب کشورهای آمریکا و بریتانیا در طول جنگ جهانی دوم بهموجب قانون وام و اجاره، با استفاده از این مسیرها و راهها و از طریق کشور ایران به جمهوری سوسیالیستی آذربایجان شوروی حمل میشد. کشتیهای آمریکایی و انگلیسی از طریق دماغه امید نیک به سمت خلیج فارس حرکت میکردند. دیگر راههای ارسال کمک به شوروی از طریق مسیر پاسفیک (تخلیه بار در بندر شهر ولادی وستک[۱]) و مسیرهای اقیانوس منجمد شمالی بودند. به دلیل شرایط بد این مسیرها در فصل زمستان و همچنین خطر حمله ژاپنی ها،[۲] دالان ایرانی تبدیل به تنها راه قابل اطمینان و چهار فصل برای ارسال کمکهای متفقین و به ویژه ایالات متحده آمریکا به شوروی شد.
کمکرسانی به شوروی برای مقابله با آلمان نازی در جنگ جهانی دوم، دلیل اصلی برای اشغال ایران در شهریور ۱۳۲۰ بود.[۳]
ریشهیابی نام
[ویرایش]در مدارک و اسناد انگلیسی زبان از واژه Persia به جای Persia استفاده میشد. این در حالی بود که در مجامع بینالمللی و به درخواست دولت ایران نام این کشور به ایران تغییر یافته بود. استفاده از نام قدیمی به دستور وینستون چرچیل انجام میشد تا جلوی تداخل احتمالی با نام کشور همسایه، عراق (که به انگلیسی Iraq نوشته میشود) را بگیرد.[نیازمند منبع]
آمار
[ویرایش]از حدود ۱۷٫۵ میلیون تن محموله ارسال شده از سوی آمریکا به شوروی حدود ۷٫۹ میلیون تن آن از طریق ایران جابهجا شد. به این ترتیب ۴۵٪ از کل کمک آمریکا به شوروی از طریق دالان ایرانی گذر کرد.[۴] بیشتر کمکهای ارسالی با استفاده از راهآهن ایران ارسال میشد اما بخشهای از کمکها از طریق زمینی و هوایی نیز انجام میشد.
نگارخانه
[ویرایش]-
نیروهای ارتش هند انگلیس، در کنار کاروانی از کمکهای ارسالی به شوروی، در سال ۱۹۴۴
جستارهای وابسته
[ویرایش]- تاریخ ایران
- جبهههای مدیترانه، خاورمیانه و آفریقا
- اشغال ایران در جنگ جهانی دوم
- قرارداد سن پترزبورگ، ۱۹۰۷ میلادی
- راه شاهی
- مهاجرت لهستانیها به ایران
منابع
[ویرایش]- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Persian Corridor». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲۵ اوت ۲۰۱۵.
- «روزنامه سرمایه۸۵/۹/۵: دولت رانتی اقتصاد رانتی». magiran.com. ۲۰۰۶–۱۱–۲۶. دریافتشده در ۲۰۱۵–۱۲–۰۴. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازبینی=،|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - [۱]
- [۲]
- ایران در جنگ جهانی دوم
- ایران در دهه ۱۹۴۰ (میلادی)
- تاریخ جمهوری آذربایجان
- تاریخ نظامی سده ۲۰ (میلادی) ایالات متحده آمریکا
- تجارت خارجی اتحاد شوروی
- ترابری در ایران
- ترانزیت در ایران
- جمهوری آذربایجان در دهه ۱۹۴۰ (میلادی)
- دودمان پهلوی
- روابط ایالات متحده آمریکا و اتحاد شوروی
- روابط ایران و اتحاد شوروی
- روابط ایران و ایالات متحده آمریکا
- سیاست جنگ جهانی دوم
- عملیاتهای عمده برونمرزی ارتش آمریکا
- لجستیک نظامی جنگ جهانی دوم