دیوار (به انگلیسی: The Wall) یازدهمین آلبوم استودیویی گروه موسیقی راک انگلیسی پینک فلوید است که در ۳۰ نوامبر ۱۹۷۹ منتشر شد.
با پیروی از خط سیر آلبوم‌های پیشین‌شان، دیوار یک آلبوم مفهومی است — خصوصاً این آلبوم به طرز وسیعی با موضوع انزوا از دوستان یک شخص سروکار دارد. این موضوع تا درجهٔ زیادی از توری که در سال ۱۹۷۷ برای تبلیغ آلبوم جانوران گذاشته شده بود الهام گرفته شد؛ با ملاحظه به حادثه‌ای که در آن هنگامی که تشویش راجر واترز از شخصی که در حال بالا آمدن از تور سیمی بود، موجب شد که او از گروه و تماشاگران جدا شود و به نقطه‌ای برسد که با یک سیلی به صورت هوادار زند. این موضوع او را به این‌جا رساند که از وجود چنین دیواری به شدت تاسف خورَد و درعوض باعث شد که او آلبوم بعدی گروه را بر اساس موضوع انزوا از دیگران بنا گذارد. با این موضوع بارز تیره‌تر، دیوار شامل یک صدای شاخص ناخوشایندتر و تئاتری‌تر نسبت به آثار قبلی آنان بود.
دیوار یک آلبوم اپرای راکی است که بر شخصیت «پینک» متمرکز شده است. در این آلبوم که تا حد زیادی به زندگی شخصی راجر واترز مرتبط است، پینک در زندگی از سال‌های اولیه کشمکش‌هایی دارد؛ پدرش را در جنگ از دست می‌دهد («یخ نازک»)، از طرف معلمان بدرفتاری می‌بیند («خشتی دیگر در دیوار»)، به وسیلهٔ یک مادر بیش از حد حفاظتی تربیت می‌شود («مادر»)، و زنش او را ترک می‌کند («اکنون مرا ترک مکن») — که همگی عواملی برای انزوای پینک از جامعه هستند؛ که به‌طورِ نمادین به «دیوار» ربط داده می‌شوند.
موضوع‌های برجستهٔ آلبوم، علل و دلالت‌های ضمنی انزوای بر خود تحمیل شده است، که با عنوان نمادین دیوار، نمادپردازی شده است. آهنگ‌های آلبوم، خط سیر بسیار نزدیکی را خلق می‌کنند؛ که طرح کلی حوادث را در زندگی قهرمان داستان، پینک، نمایش می‌دهند. پینک پدر خود را در بچگی از دست می‌دهد (پدر خود واترز در انزیو در طی جنگ جهانی دوم کشته شد)، به وسیلهٔ مادر بیش از حد حفاظتی‌اش خاموش نگه داشته می‌شود، و در مدرسه از طرف معلمان مستبد و توهین‌گر، مورد ستم قرار می‌گیرد، که هر کدام از این‌ها ضربهٔ روحی شدیدی به او می‌زند و به «آجری دیگر در دیوار» تبدیل می‌شود. در بزرگسالی، پینک به یک ستارهٔ راک تبدیل می‌شود، اما روابط او با بدعهدی و طغیان‌های خشونت، صدمه می‌بیند. هنگامی که ازدواج او از هم می‌پاشد، پینک ساختن دیوار را خاتمه می‌دهد و انزوای خود را از تماس‌های انسانی تکمیل می‌کند.
اوضاع پینک در پشت دیوار تکمیل‌شدهٔ تازه‌اش وخیم می‌شود، که با بحران شخصی‌اش در طی یک اجرای روی صحنه به حداکثر می‌رسد. با وضعیت هذیان‌گویی‌اش، پینک باور می‌کند که او یک دیکتاتور فاشیست است، و کنسرت‌های او به مانند دوباره اجتماع کردن و تجدید قوای نئونازیها است که او در آن نیروها یا هوادارانش را که بی‌ارزش می‌پندارد، جمع و مرتب می‌کند تنها به این خاطر که وجدانش در این مورد شورش کند و او را در موقعیتی آزمایشی قرار دهد و قاضی درونش به او دستور دهد که «دیوار را فرو ریزد» تا خود را به جهان بیرونی رها کند. در این لحظه، پایان آلبوم به نقطهٔ آغازی آن، با کلمات نهایی «آیا این‌جا، جایی نیست که…» برخورد می‌کند؛ اولین آهنگ آلبوم، «بشخصه؟» با کلمات «... به آن وارد شدیم؟» آغاز می‌شود - با یک استمرار ملودی آخرین آهنگ، «بیرون دیوار» - که این مطلب را در مورد طبع چرخشی موضوع واترز می‌رساند.
آلبوم دیوار، توانست بیش از ۳۰ میلیون نسخه بفروشد و جز پرفروش‌ترین آلبوم‌های تاریخ قرار بگیرد.[۱۳] این آلبوم در سال‌های ۲۰۰۳، ۲۰۱۲ و ۲۰۲۰ در فهرست «۵۰۰ آلبوم برتر تمام دوران» رولینگ استون قرار گرفت.[۱۴]
[۴]
